Erozyona 'koyun yumağı' umut oldu

Doğada kendiliğinden yetişen ve 13 yıllık bir çalışmanın ardından tohumu elde edilen bu bitki, erozyonun etkili olduğu bölgelere dikilerek, toprakların sürüklenmesinin önüne geçilecek.

TEMA Vakfında görevli Ziraat Yüksek Mühendisi ve Proje Koordinatörü Tuğba Uğurtaş, küresel ısınma, iklim değişikliği ve yanlış arazi kullanımları nedeniyle toprakların artık her zamankinden daha hızlı bir şekilde bozulduğunu ve erozyona maruz kaldığını söyledi.

Koruyucu örtüden yoksun kalan toprağın su ve rüzgarın etkisiyle aşınması olan erozyonun hızını azaltabilecek veya kontrol altına alınmasını sağlayacak yöntemlerden birinin, ekosisteme uygun bitkilerin ekilmesi olduğuna değinen Uğurtaş, TEMA Vakfı proje araştırıcıları tarafından yapılan incelemelerde, bu koşullara en uygun bitkinin doğada kendiliğinden yetişen ''koyun yumağı (Festuca ovina)'' olduğunun belirlendiğini vurguladı.

Uğurtaş, meraların, aşırı otlatmaya dayanıklı, iklim değişimine uyum sağlayabilecek, kendini çabuk yenileyebilen, gelişmiş kök yapılarıyla toprağı sıkı tutan ve toprağa organik madde kazandıran türlerle bitkilendirilmesinin, erozyonun şiddetini büyük ölçüde azaltacağına dikkati çekerek, şöyle devam etti:
''Koyun yumağı toprakta su tutma kapasitesini ve toprağın mineral madde oranını artırma, yetiştiği alanda kendinden sonra habitat oluşturma özelliğine sahiptir. Koyun yumağı bu özelliğiyle bitki yetişmeyen maden ocakları da dahil olmak üzere, tahrip olmuş tüm marjinal alanların bitkilendirilmesinde ve çayır meraların ıslahında kullanılacak çok yıllık bir bitki türüdür. Kök salma yeteneğiyle de erozyonu azaltıcı etkisi bakımından önemlidir.''

Uğurtaş, ''koyun yumağı''nın bu özellikleriyle İç, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde, mera alanlarında veya erozyonun yoğun olduğu bölgelerde kullanılabileceğini belirtti.
Söz konubu bitkinin, ''Sıvas Mera Bitkileri Islahı Pilot Projesi''nde kullanıldığını ve son derece olumlu sonuçlar alındığını anlatan Uğurtaş, şöyle konuştu:
''Koyun yumağı, doğada kendi varlığını devam ettirmek suretiyle bulunan, tohum üretimi olmayan bir bitki türüydü. Bu bitkinin bazı türleri, basılabilir çim alanları oluşturulması için yurt dışından getiriliyordu. Ancak ekotipi uygun olmadığı için uzun ömürlü değildi bunlar. Sivas Şarkışla Yem Bitkileri Araştırma İstasyonunda 13 yıllık bir çalışmanın ardından, projemizle iklime uyumlu, kuraklık ve susuzluğa dayanıklı ekotipte koyun yumağı fideleri sera ortamında yetiştirildi. Klonlamayla çoğaltılarak tohumları üretildi. Elde edilen tohumlar tahrip olmuş mera alanlarında erozyonla mücadele için kullanılacak ve benzer alanlarda kullanılması için model oluşturacaktır. Koyun yumağının normal mera bitkilerine göre kök salma ve toprağı tutma kuvveti çok yüksek.''