Güneş alerjisi nedir? Belirtileri nelerdir?

Isı, ışık ve enerji kaynağı olan güneş, dünyada hayatın devam etmesi için önemli bir unsur olsa da; Güneş ışınlarına canlıların bilinçsizce maruz kalması ise bazı sağlık sorunların oluşmasına neden olur.

Güneş alerjisi ile güneş yanığını birbirinden ayırmakgerekir. Pek çok insan güneş yanığı ile güneş alerjisinin aynı şey olduğunu zannetmektedir. Güneş alerjisi çok nadir görülen bir sağlık sorunudur. Güneş alerji isegüneşe çıkıldığı anda başlayarak kendini kaşıntı, kızarıklık, kabarıklık ve şişlikle belli eder. Aslında güneş alerjisi ürtiker gibi aşırı duyarlılık reaksiyonudur.

KADINLARDA 3 KAT DAHA FAZLA GÖRÜLÜYOR

Çeşitli ilaçlar ile kozmetik maddelerin ultraviyole radyasyon (UVR) ile birlikte etki göstermesi sonucu ortaya çıkan döküntüler ve bağışıklık sisteminin etkili olduğu güneş alerjileri, güneş ışınlarına karşı vücudun gösterdiği bir reaksiyondur. Ancak her döküntü güneş alerjisinin belirtisi değildir. Güneş yanığı ise ölçüsüz güneşe maruz kalan her insanda cilt renginde koyulaşmayla(bronzlaşma) ve kızarmayla başlamaktadır. Güneş alerjisi kadınlarda erkeklere oranla 3 kat fazla görülmektedir. 

GÜNEŞ ALERJİSİ HANGİ MEVSİMDE OLUR?

Güneş yanığı kışın kardan yansıyan ışınlarla bile oluşurken, güneş alerjisi en sık yaz mevsiminde ortaya çıkmaktadır. Güneş alerjisi olanların yazın tatile çıkmadan dermatoloji hekiminden öneri alması gerekir.

• Cilt alerjisi olanlar güneşin zararlı ışınlarından korunacak ekstra tedbirler almalıdır.
• Güneşin zararlı etkilerinden korunmak için 11.00-16.00 saatleri arasında uygun güneş koruyucular kullanılmalıdır.
• Vücudun ihtiyacı olan D vitamini sentezi için sabah saat 9.00’dan önce 15 dakika güneşe çıkılabilir.
• Güneş alerjisinden korunmak için şapka ve gözlük kesinlikle kullanılmalıdır.
• Uzun kollu, hava alabilen kumaştan yapılmış açık renkli geniş kıyafetler tercih edilmelidir.
• Güneş alerjisi olan çocuklar için yaz mevsimi boyunca daha fazla tedbir alınmalıdır. Güneş koruyucu kullanmadan kesinlikle güneşe çıkartılmamalıdırlar. Çocuklar suya her girip çıktığında güneş koruyucuları yenilenmelidir.
• Güneş alerjisi oluşması durumunda diş macunu veyoğurt gibi maddeler kesinlikle sürülmemeli, vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

GÜNEŞ ALERJİSİ NASIL ANLAŞILIR?

Ciltte kızarıklıkla başlayan güneş alerjisi, kabarıklık ve şişlikle kendini belli etmekte kaşıntıya neden olmaktadır. Genelde güneşe her zaman maruz kalan ellerde ve yüzde alerjik reaksiyon başlamayabilir. Bazen de ince kıyafetlerden geçebilen şiddetli ışınlar kurdeşen şeklinde kendini belli etmektedir.

GÜNEŞ ALERJİSİNİN BELİRTİLERİ NEDİR?

Güneş alerjisinin belirtileri; kaşınma, batma hissi, döküntü ve ciltteki kırmızımsı lekelerdir. Kurdeşen cildin büyük bir bölümüne yayılırsa farklı belirtiler de görülebilmektedir.

• Düşük tansiyon ortaya çıkabilir.
• Şiddetli baş ağrısına neden olabilir.
• Mide bulantısı bile olabilmektedir.
• Nefes alıp vermede zorluk yaşanabilmektedir.

GÜNEŞ ALERJİSİNİN SEBEBİ NEDİR?

Güneş alerjisinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Güneş ışınlarının, cilt hücrelerinde histamin ya da başka bir kimyasala bağlı olarak salınımı etkinleştirdiği düşünülmektedir. Bu durum, antijen-antikor reaksiyonu olarak tanımlanmaktadır. Bağışıklık sisteminin güneş ışığına karşı tepki veren antijen ya da tahriş edici kimyasala karşı antikor üretimi sonrasında alerjinin başladığı bilinmektedir.

GÜNEŞ ALERJİSİ EN ÇOK KİMLERDE OLUR?

• Kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülen güneş alerjisi her yaş, cinsiyet ve ırktan insanda görülebilmektedir. Ancak bazı durumlarda oluşma riski yüksektir.
• Ailesel yatkınlık. Ailesinde güneşe alerjisi olanlarda risk yüksektir.
• Ciltte önceden dermatit (iltihaplanma) olması.
• Güneş alerjisini tetikleyecek parfüm, dezenfektan ya da farklı kimyasalların sürekli kullanılması.
• Alerjiyi tetikleyecek bazı ilaçların kullanılması.
  

GÜNEŞ ALERJİSİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Uzman hekimler ya da dermatologlar güneş alerjisinin oluştuğunu muayene sırasında anlayabilmektedir. Güneş alerjisi genelde güneşe maruz kalındıktan 1-2 dakika içinde oluştuğu için hekimler genelde teşhis koyabilmek için, ‘Kızarıklıklar güneşe çıktıktan ne kadar süre sonra oluştu?’ sorusunu soracaktır. Teşhisin doğrulanması için test yapılması gerekmektedir.

Fototesti, farklı dalga boylarındaki bir güneş lambasından gelen UV ışınına cildin nasıl tepki verdiğini ölçmektedir. Cildin herhangi bir maddeye verdiği tepki hekim tarafından belirlenmeye çalışılacaktır.

Editör notu: Bu içerik yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, kesin tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurulması gerekmektedir.