İklim barışına 'çeyrek' kala

Atmosferde en fazla sera gazı salımına neden olan iki ülke Çin ve ABD, geçen yıl uzlaşılıp imzalarını attığı küresel çaplı Paris İklim Anlaşması’nı onayladı. Çin’in resmi haber ajansı Şinhua, Halk Meclisi’nin bir hafta süren toplantılarının ardından Paris Anlaşması’na onay verdiğini duyurdu. Beyaz Saray’ın anlaşmanın onaylandığı açıklaması da peşi sıra geldi. İklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım olarak görülen Paris İklim Anlaşması’nın Pekin ve Washigton tarafından onaylandığı haberleri, Çin’in Hangzhou kentinde gerçekleşen G20 zirvesiyle aynı döneme geldi. Zirve için Hangzhou’da bulunan ABD Başkanı Barack Obama ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping dün gerçekleşen oturumda tarihi belgeleri BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun’a bizzat iletti.

Obama, Hangzhou’ya gelişinde yaptığı açıklamada, anlaşmayı “Gezegenimizi dönüştürecek bir soruna karşı en iyi çözüm” olarak niteledi. Dünkü oturumda da “Ne kadar güçlü olursa olsun bu tek başına bir ülkenin verebileceği bir savaş değil. Tarih bugünkü çabalarımızı yargılayacak... Bir gün bu kararı gezegenimizi kurtarmaya karar verdiğimiz an olarak göreceğiz” ifadelerini kullandı. Şi ise anlaşmayı “bir mihenk taşı” olarak değerlendirdi, bunun iklim değişikliğine karşı küresel bir yönetim sistemine ilişkin işaret olduğunu söyledi.

Çin ve ABD, küresel karbon salımının yüzde 40’ından sorumlu. Çin dünyada en fazla karbondioksit emisyonu olan ülke, ABD ise onu izliyor. Karbondiyoksit salımı, iklim değişikliğine yol açan önemli etkenlerden.

Geçen yıl 200’e yakın ülkenin katılımıyla yapılan iklim konferansında, küresel sıcaklık artışının bu yüzyılın sonuna kadar 1.5 ile 2 derece arasında sınırlandırılması ve fosil yakıtların uzun vadede terk edilmesini de içeren anlaşmaya varılmış, bunun şu ana dek iklim konusunda imzalanan en kapsamlı anlaşma olarak görüldüğüne işaret edilmişti. Anlaşma metni, sera gazları emisyonunun düşürülmesi ile ilgili olarak ulusal düzeydeki planların beş yılda bir gözden geçirilmesini de kapsıyor. Ne var ki Paris İklim Anlaşması’nın 1997’de imzalanan Kyoto Protokolü’nün aksine tek başına hukuki anlamda bağlayıcılığı bulunmuyor.

ABD’nin New York kentinde geçen aralık ayında Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 195 ülkenin imzaladığı anlaşma, dünyada sera gazı salımının en az yüzde 55’ine neden olan 55 ülkenin iç hukuka gidip onaylamasıyla yürürlüğe girecek. Bu açıdan Çin ve ABD’nin anlaşmayı onaylaması bu bağlamda önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Çin ve ABD’nin dışında ise anlaşmayı şimdiye kadar 24 ülke resmen onayladı. Bu 24 ülkenin toplam karbon emisyonları küresel salımın sadece yüzde 1.08’ine denk geliyor.