İstanbul'da şiir zamanı...

Bu ay başında gazete ve dergilerde yayınlanan 2010 İstanbul Avrupa Kültür Başkenti ilanları Mayıs Etkinliklerini duyururken '500'ü aşkın proje 2010 boyunca İstanbul'da' sloganının yanında 'Şimdi yeniden keşfetme zamanı' diyor. Yani, dört ay sonra da olsaa ajans yöneticileri de etkinlikleri duyuramadıklarının farkında.

'İstanbul 2010 Mayıs Etkinlikleri' olarak altmıştan fazla etkinlik bildirilmiş ve bunların sadece ikisi edebiyat alanında. Biri ülkemiz ve İspanya başbakanlarının Medeniyetler İttifakı projesi kapsamında Juan Goytisolo'nun edebiyat konferansı, diğeri Uluslararası İstanbul Şiir Festivali. Bu durum Mayıs ayına mı mahsus yoksa genelde Avrupa Kültür Başkenti edebiyat fakiri mi bilemiyorum. Çünkü ajans yöneticileri oldukça ketum, defalarca yazılı olarak başvurmama ve cevap hazırlıyoruz demelerine rağmen henüz bir cevap almayı başaramadım.

Konumuz olan şiir festivaline gelirsek. Üçüncü Uluslararası İstanbul Şiir Festivali'nin sloganı: 'İstanbul'da Şiir Zamanı...' 11-15 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan festivalde yine Türkiye ve dünyadan şairler şiirseverlerle buluşuyor. Konserler, gösteriler, sergiler, konferanslarla altı gün boyunca İstanbul'da şiir yaşanıyor, konuşuluyor.

Dünya şairleri kültür Başkenti'nde

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, festival kataloğundaki sunuş yazısında, 'Uluslararası İstanbul Şiir Festivali Türk ve dünya şiirinin önemli isimlerini buluşturan bir etkinliktir. Böyle bir etkinliğe İstanbul gibi medeniyetlerin kavuşma noktasındaki bir kültür başkentinin ev sahipliği yapması çok anlamlıdır' diyor. Festival Onursal Başkanı Doğan Hızlan da konuya önemli bir açıdan yaklaşıyor, 'Dünya şiirinin geldiği yeri de, konuk şairlerin konuşmalarını izleyerek, şiirlerini dinleyerek öğrenebilirsiniz.'

2010 İstanbul Avrupa Kültür Başkenti desteğindeki festivalde dünyadan önemli şairler şiirseverlerle buluşuyor. Adam Zagajewski (Polonya), Carles Torner (İspanya), David Harsent (İngiltere), Ferida Durakoviç (Bosna), Hussein Habasch (Suriye), Joumana Haddad (Lübnan), Mara Zalite (Letonya), Marica Larocchi (İtalya), Michael Krüger (Almanya), Ritta Cankoçak (Finlandiya), Shabbir Banoobhai (Güney Afrika), Tarek Eltayep (Sudan), Thomas Möhlmann (Hollanda), Udo Kawasser (Avusturya), Volker Braun (Almanya) ve Khanamir Telmanoğlu (Azerbaycan) konuk dünya şairleri.

Türkiye'den şairler

'İstanbulumuzun ve İstanbulluların yaşadıkları şehri şiirin sözüyle bir kez daha anlamaları ve şehrin ruhuna uyanmaları şairlerin gözüyle olacak, bu uyanış, İstanbul'un kadim sesini sevdalılarına duyuracaktır' Şiirin başşehri olan İstanbul, festival boyunca dize dize yağmur sağanağında yıkanacak'' diyor festival yürütme kurulu başkanı ve Kültür A.Ş. Genel Müdürü Nevzat Bayhan. Şiir yağmurunu yağdıracaklar arasında ülkemizi tüm kuşaklardan, eğilimlerden önemli şairler var. Abdülkadir Budak, Bejan Matur, Betül Dünder, Cevdet Karal, Cumali Ünaldı Hasannebioğlu, Çiğdem Sezer, Deniz Durukan, Didem Madak, Ertan Yılmaz, Hasip Bingöl, Hayriye Ünal, İhsan Deniz, küçük İskender, Mehmet Can Doğan, Mehmet Taner, Murat Menteş, Salih Bolat, Seyhan Erözçelik, Sina Akyol ve Tuğrul Tanyol festivalde Türkiye'yi temsil ediyor.

İstanbul şairleri

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, festival kataloğundaki sunuş yazısında, 'Uluslararası İstanbul Şiir Festivali, İstanbul'un şiirin de başkenti olma iddiasını ortaya koyan bir etkinliktir. İstanbul hem hakkında yazılmış şiirler dolayısı ile hem de bağrından çıkarttığı ve ev sahipliği yaptığı şairler dolayısı ile bu sıfatı sonuna kadar hak etmektedir,' diyor. İstanbul 2010 AKB Ajansı Yürütme Kurulu Başkanı Şekib Avdagıç'in aynı konudaki sözleri de dikkat çekici; 'İstanbul Avrupa Kültür Başkenti Ajansı olarak şehrimizin nadide güzelliklerine dikkat çekmek için, her fırsatta şiirin gücünden istifade etmeye çalıştık. Çünkü şiir, edebî sanatların en arı, en güzel eseridir. Bunun içindir ki, İstanbulumuzun tarihi, tabiî ve mimari özelliklerini en güzel şekilde şairler dile getirmiştir. Çünkü şiir, sanatların sultanıdır ve insanı incelten, yücelten, estetik bir yanı vardır.'

Uluslararası İstanbul Şiir Festivali'nin açılışı bu görüşlerin ışığında Türkiye ve dünyadan İstanbul şairleri ile yapıldı. İstanbul şairleri Vedat Türkali, Turan Oflazoğlu, Melisa Gürpınar, Hüseyin Avni Dede, Christopher Middleton (İngiltere), Luis Alberto Cuenca (İspanya), Vasiliki Papageorgiyu (Yunanistan) ve Marc Delouze (Fransa) İstanbullulara seslendiler. Açılışı Zuhal Olcay'ın konseri taçlandırdı.

Şiirin kalbi: İrlanda

Uluslararası İstanbul Şiir Festivali'nin bu yılki konuk ülkesi İrlanda. Festival kapsamında bir de konferans veren eleştirmen Mary Shine Thompson, 'İrlanda lirik geleneği 6. yüzyıla kadar uzamaktadır' diyor ve Çağdaş İrlanda şairleri için şu saptamayı yapıyor; 'Yirminci yüzyıl şairleri farklı, kozmopolit, canlı ve muazzam bir şiir bilgisine sahip şairlerdir. Bu şairler, çağdaş hassasiyetlerini geleneksel form ve İrlandalı kimliğiyle bağdaşlaştırabilen, tipik folklorellikten uzaklaşabilen ve çoğunlukla yerel deyiş ve konuşma biçimlerine şekil verebilen şairlerdir.' İrlanda şiirinin önemli temsilcileri Nuala Ni Dhomhnaill, Eilean Ni Chuilleanain, Alan Jude Moore ve Macdara Woods, Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde şiirseverlerle buluştu. İrlanda Şiiri tanıtıldı, örnekler sunuldu. Ayrıca tema ülke kapsamında 4 Mayıs - 15 Mayıs tarihleri arasında İstiklal Caddesi'ndeki Beyoğlu Sanat Merkezi'nde yirminci yüzyılın en güçlü kalemlerinden Samuel Beckett'ın hayatı ve çalışmalarını retrospektif bir şekilde konu alan bir sergi gerçekleştiriliyor.

Şiir kürsüsü

2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı sponsorluğunda, İBB Kültür A.Ş'nin üstleniciliğiyle yapılan festivalde dünya şiirinin önemli temsilcileri hem İstanbullu şiirseverlerle hem de Türk şairlerle buluşuyorlar. Emirgân Korusu, Sirkeci Garı, Yerebatan Sarnıcı, Caferağa Medresesi gibi İstanbul'un ilginç yerlerinde şiir okumaları yapılıyor. Konuk şairler üniversitelerde 'şiir akademisi' başlığı altında şiir anlayışları hakkında konferanslar veriyor.. Türkiye'nin en büyük kitabevi zinciri D&R Kitabevleri bu yıl da şiir okumalarına ev sahipliği yapıyor. Kitabevi etkinliklerinin okuru ve tabii kitabevlerini şiir kitaplarıyla buluşturmada önemli işlevi oluyor. Şiirseverler sadece şairlerle buluşmak ve şiir dinlemekle kalmayıp, şiir kitaplarını da edinebiliyor. Uluslararası İstanbul Şiir Festivali'nde bu yıl şiir kürsüsü de gerçekleştiriliyor. Gülhane Parkı'nda kurulan ve herkese açık olan Şiir Kürsüsü etkinliğiyle şiir yazımı ve okumalarını desteklemek, edebiyat etkinliklerine izleyici merkezli bir dinamizm getirerek bireylerin yaratıcı süreçleri ve sanatsal ifadelerini teşvik etmek ve şiir ile üretildiği toplumun ortak ruhsal ihtiyaçlarını tekrar dile getirmek amaçlanıyor.

Şiir hatları vapuru ve son üç gün

Uluslararası İstanbul Şiir Festivali'nin son üç gününün programı şöyle; 13 Mayıs Perşembe, 14.00'te Beşiktaş Kabalcı'da, 15.30'da Etiler DR Kitabevi'nde, 17.30'da Beyoğlu Pera Müzesi'nde ve 20.00'de Yerebatan Sarnıcı'nda şiir okumaları. 14 Mayıs Cuma 11.00'de Kadir Has Üniversitesi'nde Christopher Middleton ile Şiir Akademisi, 14.00'te Sultanahmet Kızlarağası Medresesi'nde, 15.30'da Nişantaşı DR Kitabevi'nde, 17.30'da Sultanahmet Caferağa Medresesi'nde şiir okumaları, 20.00'de Galata Kulesi Meydanı'nda Yeni Türkü konseri ve şiir akşamı. 15 Mayıs Cumartesi 14.00'te tüm konuk şairlerin katılımıyla İstanbul Boğazı boyunca şiirlerin okunduğu Şiir Hatları Vapuru ve 20.00'da Arkeoloji Müzesi'nde kapanış töreni ile Cem Adrian konseri. Etkinliklerin tümü ücretsiz. Tüm şiirseverleri şiirin başkentinde şiirle buluşmaya davet ediyorum.