Kişisel koronavirüs tedbirleri asgari ücretin yarısı

Tüm Dünya’yı etkisi altına alan koronavirüs Türkiye’de de etkilerini sürdürmeye devam ediyor. Yeni vakaların, yaşamını yitirenlerin ve ağır hasta sayılarının arttığı bu dönemde yurttaşlar kendi önlemlerini kendileri alıyor. Özellikle okulların açılması, iş ve sosyal hayatın kısmi olarak normale dönmesi ile yurttaşların hayatında maske, eldiven, dezenfektan gibi giderler ortaya çıkmaya başladı. 

KORONAVİRÜS TEDBİRLERİ GİDERİ ORTALAMA BİN 75 TL

Yurttaşların yoğun olarak kullandığı cerrahi maskeler uzmanların tavsiyesine göre 2-4 saat süre ile değiştirilmesi gerekiyor. Bu da bir yurttaşın günde en az 3 maske değiştirmesi gerektiğini gösteriyor. 4 kişilik bir aile için günlük maske ihtiyacı en az 12 adeti buluyor.  Önerilen değiştirme süresine göre 4 kişilik bir ailenin aylık maske ihtiyacı 360 adete tekabül ediyor. Piyasada 50 adetlik kutular halinde satılan maskelerin fiyatı 25 TL ile 100 TL arasında değişiyor. En düşük fiyatı baz alındığında 4 kişilik bir ailenin aylık maske gideri 175 TL’ye denk geliyor.

Yurttaşların özellikle toplu taşıma gibi alanlara girdiğinde sıklıkla kullandığı eldivenler ise tek kullanımlık olarak öneriliyor. Bir yurttaşın günlük ortalama kullandığı eldiven sayısı 10 adeti buluyor. Bu rakama göre de 4 kişilik bir ailenin aylık eldiven ihtiyacı 1200 adete denk geliyor. 35 TL satış fiyatından başlayan 100 adetlik eldiven kutuları baz alındığnıda 4 kişilik bir aile için eldivenlerin aylık maliyeti ortalama 420 TL ediyor.

Yine pandemi döneminde koronavirüs önlemi olarak sık kullanılan 100 ml. dezenfektanların fiyatı piyasada 12 TL’den başlayıp 50 TL’ye kadar çıkabiliyor. Bir yurttaşın 100 ml litrelik dezenfektanı ortalama 3 gün kullandığı hesaba katılırsa 4 kişilik bir ailenin aylık 40 tane 100 ml. dezenfektana ihtiyacı oluyor. En düşük satış fiyatı baz alındığında da 4 kişilik aileye gideri 480 TL oluyor.

Tüm bu kişisel koronavirüs tedbirleri giderlerinin toplamı 4 kişilik bir aile için ortalama bin 75 TL tutuyor. Asgari ücret yani 2 bin 324 TL ile geçinen bir ailenin neredeyse maaşının yarısı kişisel koronavirüs tedbirleri için harcanıyor.

YA YOKSULLUK, YA HASTALIK

26 yaşında bir restoranda çalışan Berkay Kayalı, iş yerine giderken ve dönerken toplu taşıma kullandığını sürekli maske ve eldiven değiştirdiğini belirterek bütçelerine yeni yüklenen bu giderlerin bellerini iyice büktüğünü söyledi. Kayalı, “İş hayatı devam ediyor bizde mecbur olarak kendimizi korumaya çalışıyoruz. Kutusu 30 TL’den başlayan maskelerden evime aylık 6-7 kutu alıyorum. Eldiven ve dezenfektanı kaç tane aldığımı hatırlamıyorum bile. Kendimizi korumak için bunlara mecburuz fakat ekonomik olarak bizleri çok zorluyor” dedi.

27 yaşında taksicilik yapan Barış Bakır ise, “Benim işim insanla temas halinde olan bir iş. Her gün arabaya çok sayıda insan biniyor. Bende kendimin ve ailemin sağlığını korumak için kendimce önlemler alıyorum. Sürekli maskemi değiştiriyorum, sürekli dezenfektan sürüyorum. Tabi ki bu ürünlerinde bir maliyeti var” diye konuştu.

Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Ali Osman Karababa 

“TÜM KORUYUCU EKİPMANLARI DEVLET YURTTAŞA ÜCRETSİZ SAĞLAMALI”

Başta maske olmak üzere kişisel koruyucuların devlet tarafından tüm bireylere mutlaka ücretsiz sağlanması gerektiğini söyleyen Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Ali Osman Karababa şunları söyledi: 

“Gündelik yaşamda cerrahi maskelerin kullanım süresi yaklaşık 4 saat olarak kabul edilebilir. Islanma halinde değiştirilmesi önerilir. Islanma hali tartışma dışı bırakılırsa çalışan bir kişinin 8 saatlik çalışma süresinde iki maskeye gereksinimi vardır. Buna bir de işe gidip dönüş süreleri de eklenirse kullanılacak maske sayısı üç adet olur. Maliyet değerlendirmesi de buna göre yapılmalıdır. Dezenfektan kullanımına dair çok net miktar değerlendirmesi yok. Bir damlanın yaklaşık bir mililitre yaptığı, bir kerede yaklaşık 5-10 damla kullanılabileceği düşünülürse ki bu da 5-10 mililitre yapar, ambalaj büyüklüğüne göre maliyet hesaplanabilir. Kendimden örnek veremiyorum çünkü bugüne kadar dezenfektan almadım, elimi hep yıkadım. Ancak elde günde ortalama şu sıklıkta dezenfektan kullanılmalı standardı yok. Fakat tüm bu kullanımlar ve maliyetleri düşünüldüğünde başta maske olmak üzere kişisel koruyucuların devlet tarafından tüm bireylere mutlaka ücretsiz sağlanması gerektiğini düşünüyorum. Ayrıca en azından asgari ücretle geçinme zorunluluğu olanlara temel gıda yardımı, kira desteği sağlanmalı. İşsizlere ise en azından iş bulana kadar asgari ücret düzeyinde yardım yapılmalıdır yukarıdaki desteklere ek olarak sağlık hizmetlerinden eşit ve ücretsiz yararlanma ise bana göre temel vatandaşlık hakkıdır.”