Kriz can yakıyor

İşsizlik çift haneye demirlerken sanayide de çarklar duruyor. Borç içinde yüzen yurttaş kredilerini ödemede zorlanırken batık oranı da artıyor.

Ekonomide küçülme, yüksek enflasyon ve işsizliğin bir arada yaşandığı ağır bir    kriz tablosu yaşanıyor. Türkiye ekonomisinin yılın üçüncü çeyreğinde sadece yüzde 1.6 büyümesi ardından açıklanan ekim ayı sanayi üretimi yüzde 5.7 azalarak yılın son çeyreğinde ekonomide küçülme beklentilerini teyit ederken, işsizlik oranı yüzde 11.4 ile eylülde de artışını sürdürdü. Prof. Dr. Seyfettin Gürsel’e göre, özellikle istihdamdaki ciddi kayıp ve sanayide üretimin yavaşlamasının adı net kriz ya da resesyon.  

Ekonomik kriz ekonomide küçülme, yüksek enflasyon ve yüksek işsizlik şeklinde kendini gösteriyor. Kriz üç koldan devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre Eylül 2017 döneminde yüzde 10.6 olan dar tanımlı standart işsizlik 0.8 puan artarak Eylül 2018’de yüzde 11.4 olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı böylece yüzde 11.7 olan Mart 2017’den bu yana en yüksek seviyede gerçekleşmiş oldu.

İnşaatta kıyım

Eylül 2018 döneminde tarım dışı sektörlerin hepsinde istihdam kayıpları kaydedildi. Artan 330 bin işsizin 160 bini yani yaklaşık yarısı daralan inşaat sektöründen geldi. Geri kalan 62 bin hizmetler, 56 bini tarım ve 40 bini ise sanayi çalışanlarından oluştu. Yeni işsizlerin 282 bini erkeklerden oluşurken bunun nedeni de inşaat sektörü oldu.

5 gençten 1’i işsiz

TÜİK verilerine göre mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı eylül döneminde bir önceki döneme göre 0.1 puan artışla yüzde 11.3 oldu.
Tarım dışı işsizlik oranı eylül döneminde geçen yıla göre 0.7 puanlık artışla yüzde 13.5 olarak tahmin edildi. Verilere göre genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 1.6 puanlık artış ile yüzde 21.6 oldu. Genç işsizlerin sayısı 1 milyon 167 bini buldu. İşsiz kalanların 230 bini lise ve altı eğitimliler oldu. Yükseköğretim mezunlarında istihdam 441 bin kişi arttı ancak yine de 52 bin yükseköğretim mezunu işsiz kalmaktan kurtulamadı.

İstihdam edilenlerin sayısı geçen yıl eylül ayına göre 266 bin artmış olmasına rağmen önceki aya göre 255 bin azalarak 29 milyon 63 bine indi. İşsiz kalanların 66 bini inşaattan, 87 bini toptan ticaretten ve 16 bini ise imalat sanayiinden. Aynı dönemde tarım dışı işsizlik oranı 0.7 puanlık artış ile yüzde 13.5 olarak tahmin edildi.