Ne var ne yok sattılar

Son 16 yılda kamu mallarının satışında rekor kırıldı. 2019 bütçesi ile birlikte şimdiye kadar satılan kamu mallarının son bilançosu da belli oldu. Türkiye tarihinde gerçekleştirilen toplam 69.9 milyar dolarlık özelleştirmenin 61.7 milyar doları AKP döneminde yapıldı.

Bütçe gerekçesinde AKP’nin iktidarda olduğu 2003 sonrasında özelleştirme uygulamalarının hızlandırıldığı belirtilirken bununla da övünüldü. AKP daha önce iptal edilen köprü ve otoyolların satışında da kararlı. Santraller, limanlar, fabrikaların ardından otoyol ve köprülerin de satılacağı belirtildi.  

TBMM’ye sunulan 2019 bütçe gerekçesinde özelleştirme hedeflerine de yer verildi. Gerekçede, AKP’nin iktidara geldiği 2002 sonrasında kamu mallarının satışının hızlandığı, “Özellikle 2003 yılının başından itibaren ülkemizde özelleştirme uygulamaları hızlandırılmıştır” denilerek kabul edildi. Yerli ve yabancı yatırımcıların özelleştirme projelerine artan ilgisinin Türkiye ekonomisine duyulan güvenin en önemli göstergelerinden biri haline geldiği savunulan bütçe gerekçesinde, özelleştirmelerin bundan sonra da sürdürüleceği kaydedildi. 2019 Bütçe Gerekçesi’nde dikkat çeken veriler şöyle:

-273 kuruluşta hisse senedi veya varlık satış/devir işlemi yapıldı. Bu kuruluşlardan 268’inde özelleştirme kapsamında kamu payı kalmadı.

-Özelleştirmelerin başladığı 1986 yılından 9 Ağustos 2018’e kadar gerçekleştirilen satış/devir uygulamalarının toplam tutarı 69.9 milyar dolar oldu. Bu özelleştirmelerin 8.2 milyar doları 1986 ile 2003 yılları arasında gerçekleştirildi. En fazla özelleştirme 12.4 milyar dolar ile 2013’te yapıldı.

-Özelleştirme Fonu’ndan Hazine’ye Telekom dahil olmak üzere 1995 yılından 8 Ağustos 2018’e kadar toplam 48.9 milyar dolar transfer edildi. Ayrıca 1995’ten 8 Ağustos 2018’e kadar programdaki kuruluşlara da toplam 15.8 milyar dolar borç ve sermaye olarak aktarma yapıldı.

Otoyol ve köprüler

-2018’de ihalesi tamamlanan toplam 100 megavat gücündeki 6 HES’in devrine ilişkin onay süreçleri devam ediyor. Özelleştirme programındaki toplam 598 megavat kurulu güce sahip 12 HES’e ilişkin özelleştirme hazırlık çalışmaları da sürüyor.

-Alpu sahasının özelleştirilmesinin ardından Elektrik Üretim AŞ’ye ait diğer sahalar için de ihalelere çıkılması planlanıyor.

-Otoyol ve köprülerin özelleştirilmesi için strateji belirleme çalışmaları devam ediyor. Gerekçede, “Bu kapsamda en uygun özelleştirme yöntemi yapılacak çalışmalar sonrasında belirlenecek olup özelleştirme stratejisinin tespiti sonrasında işlemlere başlanılacaktır” denildi.

-14 şeker fabrikasından Kastamonu hariç 13’ü satıldı. Gerekçede, “Halen alıcılar ile varlık satış sözleşmesi imzalanması süreçleri yürütülmektedir” denildi.