NPT’den çıkmak şart

Türkiye’nin de taraf olduğu Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması, (NPT) Türkiye’nin nükleer silah edinmesini yasaklıyor. Türkiye’nin nükleer silah edinmesi için “ülkenin yüksek çıkarlarının tehlikeye düştüğünü” bildirerek anlaşmadan çekilmesi gerekiyor. NPT, ayrıca anlaşmaya taraf ülkelerin diğer ülkelere nükleer silah satışını yasakladığı için Türkiye’nin nükleer silah sahibi olmak için kendi nükleer programını geliştirmesi gerekiyor.

Soğuk Savaş döneminde nükleer silahların yayılmasının önlenmesi ve nükleer enerjinin barışçıl kullanımı amacıyla 1968’de ortaya çıkan NPT’yi Türkiye, 1969’da imzaladı. Buna karşın Türkiye anlaşmaya resmen 1979’da TBMM’nin onayının ardından taraf oldu. Bu anlaşma, 1967 öncesi nükleer silah sahibi olan ABD, Rusya, İngiltere, Fransa ve Çin’i “nükleer silah sahibi devlet” olarak tanımlıyor ve anlaşmaya taraf “nükleer silah sahibi olmayan devlet” olarak nitelendirilen diğer tüm devletlerin nükleer silah edinmesini yasaklıyor.

Anlaşma, taraf ülkelere anlaşmadan çekilme hakkı veriyor. BM üyesi ülkelerin tamamına yakını anlaşmaya taraf durumda. Hindistan, Pakistan ve İsrail bu anlaşmaya hiçbir zaman taraf olmadı. Anlaşmadan çekilen tek ülke ise Kuzey Kore oldu.

Resmi ağızdan bir ilk

Türkiye’nin nükleer silah geliştirme olasılığı ilk olarak nükleer santral kurma çalışmaları başladığında gündeme gelmişti, ancak Erdoğan’ın açıklaması, nükleer silah edinme isteğinin resmi ağızdan ilk kez duyurulması niteliği taşıyor.