Papalık yarışında kıtaların mücadelesi

Vatikan Devlet Başkanı ve Katolik alemi liderliğinden çekileceğini hafta başında açıklayan Papa 16. Benediktus'un kararının ardından, İtalya'da ve uluslararası kamuoyunda, yaklaşık 1,5 milyarlık Katolik aleminin yeni papasının kim olacağı tartışması sürüyor.

Papanın yüzyıllardır İtalya'dan çıkmış olması ve son iki papanın İtalyan kökenli olmaması, bazı kesimlerin yeni papanın Avrupa dışından olabileceği beklentisine güç kazandırıyor. Tartışmalarda en fazla, "Afrika kökenli siyah bir papa" ve "Amerikalı bir papa" beklentisi ilgi görüyor.

Mart ayında Konklav (Papalık seçimi) sürecinin başlamasıyla yaşı 80'nin altında olan 117 kardinal, yeni papayı belirlemek için Sistine Şapeli'ne kapanacak. 117 kardinal arasında 60 kardinal ile en çok temsil edilen kıta olan Avrupa içinde İtalyan kardinallerin çoğunluğu elinde bulundurduğu göze çarpıyor.

İtalyan kamuoyunda, son iki papanın kendilerinden olmaması nedeniyle, eski geleneğe dönülerek yine İtalyan papalarla devam edilmesinden yana görüşler sıklıkla ifade ediliyor.
İtalya ve Avrupa'dan öne çıkan en kuvvetli aday ise teolog ve dinler arası diyalog uzmanı olan, aynı zamanda Milano Başpiskoposluğu görevini yürüten 71 yaşındaki Angelo Scola. İtalyan Başpiskopos, Papa 16. Benediktus'a yakınlığıyla biliniyor. Scola'nın İtalyanlar tarafından favori görülmesinin bir nedeni de 1963-1978 arasında papalık yapan 6. Paul'ün, Milano Başpiskoposluğu yaparken Katolik Kilisesi liderliğine yükselmiş olması.

Avrupa'da Scola'dan sonra öne çıkan bir diğer aday ise, Papalık Kültür Konseyi başkanlığını yürüten 70 yaşındaki İtalyan Kardinal Gianfranco Ravasi.

Kardinaller dışında Avrupa Episkoposlar Komisyonu Başkanı 60 yaşındaki Alman Reinhard Marx, Budapeşte Başpiskoposu 61 yaşındaki Peter Erdo'nun adları da adaylar arasında geçiyor.

Güney Amerika

Avrupa'dan sonra 19 kardinalle en güçlü şekilde temsil edilen kıta konumundaki Güney Amerika ise, Katolikliğin en yaygın olduğu kıta. Papalık için bu kıtadan adı geçen en önemli aday ise Buenos Aires Başpiskoposu 69 yaşındaki Jorge Bergoglio ile 64 yaşındaki San Paolo Başpiskoposu Odilo Pedro Scherer. Bergoglio, 2005 Papalık Konklavı'nda 16. Benediktus ile çekişmişti.

Kuzey Amerika

Konklav'da 11 kardinali olan Kuzey Amerika'da ise dinlerarası diyalog üzerine çalışmış, Türkiye'yi iyi bilen Piskoposluk Kongregrasyonu Başkanı Marc Ouellet (69) en fazla öne çıkanlardan. Bir dönem misyonerlik yaptığı Kolombiya'nın da içinde bulunduğu Latin Amerika'nın Piskoposlar Birliği Başkanı da olan Kardinal Ouellet, İtalyan gazetelerin yeni Papa'ya yönelik tahminlerinde de ilk sırada bulunuyor.

Ouellet'in arkasından Honduras'ın başkenti Tegucigalpa Başpiskoposu Oscar Andres Maradiaga'nın adı geliyor. Maradiaga, havacılık tutkusuyla biliniyor.

2003'den bu yana New York Başpiskoposu olan 63 yaşındaki Kardinal Timothy Dolan da güçlü adaylardan. Medyatik, muhafazakar, modern ve sözünü sakınmayan bir sima olarak tanınan Dolan, Katolik kilisesinin başını fazlasıyla ağrıtan çocuk tacizi ve istismarı konusundaki mücadeleleriyle biliniyor.

Afrika

Katolikliğin en hızlı yayıldığı kıta olduğu dile getirilen Afrika'dan bir zencinin papa olup olamayacağı sorusu, seçimin en renkli tartışması olmuş durumda.

İslam karşıtı düşünceleriyle son dönemde adı duyulan 65 yaşındaki Ganalı Kardinal Peter Turkson, bu anlamda kuvvetli adaylardan biri. Turkson, geçen yıl ekim ayında 50. yılı kutlanan 2. Vatikan Konsili Sinodo Meclisi toplantısında, "Avrupa'nın İslamlaşacağı uyarısı"nda bir video izletmesiyle gündeme gelmişti. Turkson, aynı zamanda Papalık Barış ve Adalet Konseyi Başkanı.

Ganalı Kardinal gibi Afrika'nın çıkardığı bir diğer önemli aday da Nijerlyalı Francis Arinze. Dinlerarası Diyalog Konseyi başkanlığı yaptığı sırada, Türkiye'den dönemin Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz'ı konuk eden Arinze, konuğuyla birlikte Türkiye ile Vatikan arasına dinlerarası diyalog niyet bildirgesine imza koymuştu. Gineli Başpiskopos Robert Sarah da Afrikalı adaylar arasında ismi geçenlerden.

Asya

Asya'dan en çok öne çıkan papa adayı ise Luis Antonio Tagle. Papa 16. Benediktus'un en son belirlediği 6 kardinalden biri olan Manila Başpiskoposu Tagle'ın önündeki en büyük handikap ise 56 yaşında olması.

"Dünyada spor dışındaki en önemli bahis konusu"

Papa seçimleriyle ilgili bahisleri açan İrlandalı bir bahis firmasının sahibi, süreci yerinde gözlemek için geldiği Aziz Pietro Meydanı'nda, spekülasyonların yapıldığı ve bahislerin başladığı papalık seçimini, "dünyanın en önemli hikayelerinden biri" olarak niteledi. İrlandalı bahisçi, "Avrupa'da pek çok insan papalık bahsini oynuyor. Şu an dünyada spor dışındaki en büyük bahis konusu bu. Herkes bir sonraki Papa kim olacak bunu merak ediyor" diye konuştu.

Bahislerde şu an için favori kardinalin Kanadalı Ouellet olduğunu belirten İrlandalı bahis firması sahibi, "Ouellet bahislerde 3'e 1 veriyor. O şimdilik yakın gibi görünüyor ama henüz bahisler için de zaman erken" dedi.

Bir sonraki papa için adaylar arasında başka kardinallerin de olduğunu söyleyen bahisçi, "Örneğin Nijeryalı Kardinal Arinze de favorilerden. Çok popüler. 2'ye 5 veriyor. Arinze, 2005'te yarıştaydı ama o dönem şu an Papa olan Joseph Ratzinger'e yenilmişti. O yüzden şimdi çok sayıda insan Arinze'nin sırasının geldiğini düşünüyor" şeklinde konuştu.