Prof. Dr. Cinel: Koronavirüs, programlanabilir hücre ölümünü tetikliyor

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi ve Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. İsmail Cinel, 'Dünya Sepsis Günü' kapsamında Ankara'da düzenlenen 'Sağlık Sohbetleri'nde konuştu.

Prof. Dr. İsmail Cinel, çoklu organ yetmezliği olarak bilinen sepsis nedeniyle her yıl dünyada 11 milyondan fazla kişinin hayatını kaybettiğini söyledi. Prof. Dr. Cinel, sepsis konusunda her saniyenin değerli olduğunu, Covid-19 nedeniyle yaşanan can kayıplarının çoğunun enfeksiyonu şiddetli geçirenlerde gözlenen sepsisten kaynaklandığını kaydetti. Prof. Dr. Cinel, bakteri, mantar, virüs ve parazit gibi mikroorganizmaların enfeksiyona ve sonrasında da sepsise neden olduğunu belirterek, sepsisi önlemenin en iyi yolunun enfeksiyonu önlemek olduğunu kaydetti.

'SEPTİK ŞOK YAŞAYABİLİRLER'

Prof. Dr. Cinel, Covid-19'un olası sonuçlarından birinin de sepsis olduğuna dikkat çekerek, "Covid hastaları hastalığı şiddetli geçiriyorsa septik şok yaşayabilirler. Zamanında müdahale hayatı ve organ işlevini kurtarıcıdır. Covid'i şiddetli geçirenlerden yaklaşık yüzde 3'ünde ortalama 8-10 gün içinde organ fonksiyonu bozukluğu belirtileri ortaya çıkıyor. Bu nedenle sepsisin erken belirtilerini bilmek ve tanımak, teşhis edildiğinde hızlı tedaviye başlamak çok önemli" diye konuştu.

'BAĞIRSAK SİSTEMİNİ KORUMAK LAZIM'

Prof. Dr. Cinel, koronavirüsün ümmin hücrelerde programlanabilir hücre ölümünü tetiklediğini belirterek, "'5 gün sonraya, 1 haftaya sonraya öleceksin' diyor, hücre de 'emredersin' diyor ve ölüyor. Öldüğü zaman sepsis gelecek mecburen. Mikroplara, bakteriye karşı antibiyotikler var. Virüse karşı antiviral ajanımız yok, aşımız yok. Aşı dünyanın en iyi şeyidir. Bu şartlarda biz kendimizi korumak zorundayız. Bağırsak sistemini korumak lazım, bağışıklık sisteminin yükünün olduğu yer. Yeni yeni mikrop türleri bundan sonra da üreyecek, türeyecek. Belki de biyolojik silah olarak kullanılacaklar. O yüzden insanlığımızı bir kenara bırakmadan bu bilinçte yaşamaya devam edelim" dedi. 

'ŞOK TEDBİRLER OLMALI'

Prof. Dr. Cinel, pandemi döneminde yaşanan yeni normalde ekonomik çarkların dönmesi gerektiğini vurguladı. Cinel, vakalarda yükselişe geçildiğini belirterek, "Şu anda belli kısıtlılıkların acil, ivedi gelmesi gereken bir dönemdeyiz. Vatandaşların korkmalarını istiyorum. Maske taksa dahi sosyal mesafeye dikkat etmediği için, sosyal yaşamını eskisi gibi sürdürmeye devam ettiği için kapıyoruz bu hastalığı. Bu hastalığı kaptığınız zaman o sağlık çalışanları yoğun bakımlarda çok fazla yükle karşı karşıya kalıyorlar. Sağlık çalışanlarının hiçbir günahı yok. 10 bin kişiye aynı anda bakamayız. Vatandaşların korku dönemini yaşaması gereken bir dönemdeyiz. Şok tedbirlerin alınması gerekiyor. Şok tedbirlerle tekrar yukarı gitmeyi bir yerden sonra aşağı döndürmemiz lazım. Ancak anında dönmez. Zaten 1 hafta, 10 gün sonra etkileri görülür ve aşağı dönmeye başlar" diye konuştu.