Seçim kumarı: Ekonomi yine ‘durdu’

<haber-dikey:1315023>

Seçim öncesi dolar/TL’deki artışı durdurma operasyonunun maliyeti ağırlaşıyor. Siyasi talimatla Türk bankalarının Londra’da dolar-TL takası (swap) yapılan piyasaya TL sunması, yabancıyı ellerindeki Türk varlıkları yoğun olarak satmaya yönlendirdi. BIST 100’de günlük kayıp yüzde 6’ya ulaşırken, 21 Mart’tan bu yana yüzde 10’u, bankacılıkta ise yüzde 18’i buldu.

Londra’da gecelik takas faizlerinin yüzde 1300’ü aşmasıyla sıkışan yabancılar, TL geri ödemelerini yapmak için borsa ve tahvil piyasasında Türk varlıklarını elden çıkardı. Dolar/TL ise dün 5.30 ile 5.46 arasında sert dalgalandı. Yabancıların Türk tahvillerini elden çıkarmasıyla iki yıllık gösterge faizi yüzde 21.34’e, 10 yıllık tahvil faizi yüzde 18.96’ya kadar yükselerek yılın zirvesine oturdu. 21 Mart’ta 2 yıllık gösterge faizi yüzde 18.28, 10 yıllık tahvil faizi yüzde 15.95’ti. İki yıllık gösterge tahvil faizi 16 Ocak’ta yüzde 17.98, 10 yıllık tahvilin faizi ise 31 Ocak’ta yüzde 14.27 idi.
Bir aracı kurum hisse senedi uzmanı, “Swap piyasası üzerinden TL’ye geçen yabancı yatırımcı TL ihtiyacı yüzünden geniş bantta satışa geçti. Tahvilden de çıkıyor” dedi.

Ağustosu hatırlattı
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) Başekonomisti Robin Brooks, dolar/TL kuru 5.50’nin altına gelirken Türkiye ekonomisinin bir yıldan az bir süre içinde ikinci kez ‘ani duruş’ (sudden stop) yaşadığını söyledi. Brooks, faizlerdeki sıçramaya ve bunun ekonomi üzerinde olumsuz etkisi olacağına dikkat çekti.

‘Ani duruş’, piyasalara sermaye girişlerindeki ani yavaşlamaları ya da ani çıkışları anlatmak için kullanılan bir terim. Türkiye, ağustos-eylül aylarında yabancı sermaye girişlerindeki ani duruş ile ağır bir şok yaşamıştı.

Kamu bankaları ekonomiyi ısıttı

IIF Başekonomisti Robin Brooks, TL’nin baskı altında olmasının ve Türkiye ekonomisinde ikinci ani duruşun asıl nedeninin birinci çeyrekteki kredi büyümesi olduğunu, bunun ödemeler dengesinde son dönemde elde edilen kazanımı geriye çevirdiğini, piyasaların bu kredi büyümesini finanse etmek istemediğini ileri sürdü.

BDDK verilerine göre, 4 Ocak-15 Mart döneminde kamu bankalarının kredi hacmi 46 milyar TL arttı. Aynı dönemde yerli ve yabancı bankalardaki kredi hacmi artışı sadece 3 milyar TL oldu. Ankara’dan gelen faizlerde düşüş ve kredi hacminde artış baskısına rağmen özel bankalar kredi musluklarını açmamayı tercih etti.