Selçuk Demirel'den 'Yazarların Yüzünden'

Edebiyat(çı) çizgiyle buluşunca...

Eskilerin kültür sanat ortamları üzerine kitapların sayfaları arasında dolaşırken ya da o dünyanın havasını solumuş insanların anılarını dinlerken, bol bol edebiyat-sanat dedikodularının döndüğü sofralarda, inanılmaz bir etkileşimin de kendiliğinden ortaya çıktığını görürüz. Çünkü o sofraların sahipleri olan her daldan sanatçılardır ve birbirleriyle yaşadıkları dostluklar, onları ilgilendikleri sanat dallarında da bir adım ileriye götürür. Sanatsal anlamda besinleri, yine kendilerinden başkası olmaz çünkü herkes şunun farkındadır ki dünyayı tek yönlü tartmanın imkansızlığı kadar imkansızdır sanatı da tek yönüyle ele almak. Tam da bu nedenle o sofralar kuruluyordu zamanında ve yine bununla birlikte pek çok sanat dalı, sanatçılarıyla birlikte ilişkiye giriyordu.

Bugün ise geçmişin o güzel zamanlarından bahsetmenin pek imkanı yok gibi. Herkes kendi kabuğunda verimlerine devam ederken, bugünün sofralarından doğmuş bir anı kitabını bile bulamayacağız diye tahmin ediyorum.

Hemen yukarıda bahsettiğim zamanları akla düşüren ise ünlü çizer Selçuk Demirel'in yeni kitabı oldu; Yazarların Yüzünden.

SELÇUK DEMİREL VE EDEBİYAT

Yazarların Yüzünden'de Demirel, eskilerde olduğu gibi bir sofra toplamıyor belki ama okuyup sevdiği, sevip etkilendiği, etkilenip çizgilerine taşıdığı edebiyatçıların, kendi gözünden ve kaleminden çıkmış portrelerini bir kitapta topluyor. Sibel Oral da Yazarların Yüzünden'in önsözünde "bu kitap okur Selçuk Demirel'in çizer Selçuk Demirel'e yaptırdığı" bir çalışma derken tam olarak az önce bahsedildiği türden bir etkileşim durumdam söz ediyor. Böylelikle de masa etrafında değil belki ama kitap sayfaları arasında bir araya gelmiş oluyor çağın edebiyatçıları ve bir çizer. Kitapta; Behçet Necatigil’den Oğuz Atay’a, Orhan Pamuk’tan İhsan Oktay Anar'a, Charles Dickens'tan Dostoyevski’ye Demirel'in kaleminden çıkmış yetmiş üç yazı insanının çizgi-portre denemeleri yer alıyor.

Fakat bu Selçuk Demirel'in edebiyatla yakın ilişkisine gösterilebilecek ilk örnek değil. Demirel'in, içinden edebiyat geçen, dahası edebiyatın ta kendisi haline dönüşen kitaplarını daha öncesinden biliyoruz. Alfabe, Kalemiti ve en yakını Portakal Mavisi Bir Dünya bunlardan bazıları... Yazarların Yüzünden, bu halkaya yeni eklenmekle birlikte Demirel'in yazar-çizer ilişkisi açısından ele alındığında en vurucu kitaplarından biri olarak dikkat çekiyor.

Demirel, Portakal Mavisi Bir Dünya üzerine yine bu sayfalarda Eray Ak ile gerçekleştirdiği söyleşisinde; "Memleket yazar ve şairlerdir, onların yazdıklarıdır. Memleket Yaşar Kemal'dir, Orhan Veli'dir, Turgut Uyar'dır," demişti. Yazarların Yüzünden ise "memleket"in sınırlarını aşıp nasıl bir dünya vatandaşı ve dünyanın yakından takip ettiği bir çizer haline geldiyse Selçuk Demirel, aynı çizeri gibi dünyanın edebiyat duraklarının izini taşıyor. Yazarların Yüzünden'in sayfaları arasında dolaşırken sadece Türk edebiyatının sularında değil, Selçuk Demirel'in "yazı'n" radarına takılmış dünya edebiyatının da sularına dalıyoruz. Her yazarda yine Demirel'in seçtiği bir pasaj ya da bölümle...

Yazarların Yüzünden / Selçuk Demirel / Yapı Kredi Yayınları / 182 s.