Türkiye Haberleri

Sınır dışı ettiler, ama ‘zorla’ değil

Hükümet yetkilileri, mültecilerin zorla sınır dışı edildiği iddialarına karşı ‘Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin tüm ‘dönenlerle’ bireysel olarak görüştü’ iddiasında bulundu.

Yayınlanma: 27.12.2015 - 21:34

Güncelleme: 27.12.2015 - 21:36

Türkiye’ye sığınan mültecilerin zorla sınır dışı edildiği iddialarını yalanlayan yetkililer, mülteciler arasında ülkelerine dönenler olduğunu, ancak bunun Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) tarafından yapılan ‘görüşmeler sonucu’ yapıldığını savundu. Hükümetin, Türkiye’nin mültecileri zorla sınır dışı ettiğine ilişkin iddialara karşı hazırladığı savunma metninde “Suriyeli mültecilerin zorla Suriye’ye gönderildiğini katiyetle reddediyoruz. BMMYK, tüm dönenlerle bireysel olarak görüşmüştür” maddesi yer alıyor. Uluslararası Af Örgütü Mülteci Hakları Koordinatörü Volkan Görendağ konuyla ilgili, “Suriye sınırı o kadar uzun ki tüm sınır dışıları BMMYK'nin denetlemesi mümkün değil” dedi. Uluslararası Af Örgütü Mülteci ve Göçmen Hakları Araştırmacı ve Danışmanı Anna Shea ise, “Evet bu ilginç bir durum, bildiğim kadarıyla hükümet sınır dışıların olduğunu inkar etmedi, sadece zorla ve BMMYK denetiminde olmayan sınır dışıların olduğunu inkar etti" dedi. Bulguların “buzdağının sadece görünen kısmı” olduğu vurgusu yapılan Af Örgütü raporunda, son aylarda 100’ün üzerinde insanın, ciddi insan hakları suçları olarak sayılabilecek bir şekilde Suriye, Irak ve Afganistan’a gönderildiği iddiası da bulunuyor.

UNHCR, tüm dönenlerle bireysel olarak görüştü mü?

Anna Shea, 4 Aralık’ta raporun yayınlanmasından önce Göç İdaresi ve Başbakanlık ofisiyle görüştüğünü söylerken, yetkililerin raporda ciddi delillere dayanan iddiaları ‘savunmak’ için hazırladığı taslak metni Cumhuriyet ile paylaştı. Hükümetten “üst düzey bir yetkili” olarak yorum yapılmasını tembihleyen yazı, “Öyle görünüyor ki Uluslararası Af Örgütü’ndeki iyi insanlar bizleri mültecileri sınır dışı etmekle suçluyor” cümlesiyle başlıyor. Türkiye’nin dünyadaki en kalabalık mülteci nüfusuna sahip olduğu, 2011’den beri “Açık Kapı Politikası” izlediği, şu ana kadar mülteciler için 8 milyar dolar harcadığı gibi bilgileri barındıran yazının son maddesinde ise “Suriyeli mültecilerin zorla Suriye’ye gönderildiğini katiyetle reddediyoruz. BMMYK, tüm dönenlerle bireysel olarak görüşmüştür” maddesi yer alıyor.

Zorla imzalatılan kağıtlar

Uluslararası Af Örgütü’nün ve Cumhuriyet’in görüştüğü çok sayıda mülteci, Geri Gönderme Merkezler’inde(GGM) kendilerine anlamadıkları kağıtların zorla imzalatıldığını, ‘Ya Suriye’ye gidersin, ya burada(GGM’de) kalırsın’ gibi ultimatomlar verildiğini belirtmişti. Özellikle Erzurum, Aşkale’den Suriye’ye gönderilen 80 kadar sığınmacı olduğu, bu insanların Cilvegözü kapısından Ahraruş Şam’a teslim edildiği ve ardından Türkiye’ye kaçak yollardan tekrar girdiği Cumhuriyet tarafından yazılmıştı. Shea, raporun delillerin arasında, video görüntüleri ve fotoğrafların yanı sıra, 18 Kasım’da Cilvegözü sınır kapısında basılmış bir çıkış damgası da bulunduğunu ifade etti. Shea, hükümet tarafından kendilerine resmi bir açıklama gelmemesine rağmen, Af Örgütü'nün "50'nin üzerinde mülteciyle karşılıklı görüşmeler sonucu oluşturduğu ve güçlü kanıtlara dayanan" raporun arkasında durduğunu dile getirdi.