Spor yapmak saç döker mi?

Transmed Saç&Kozmetik Cerrahi Kliğini Medikal Direktörü Dr. Melike Külahçı,  yaptığı açıklamada spor yapmanın saçları döküp dökmeyeceği sorusunu yanıtladı.

Külahçı, ’’Giderek artan bu daha iyi görünme isteği erkeklerde; egzersiz yapmanın, ağırlık kaldırmanın ve protein almanın saç döküp dökmediği üzerinde düşünmesine yol açıyor. Aslında saç dökülmesinin en büyük nedeni genlerdir. Bu genetik yapı DHT hormonunun vücutta salgılanması ve saç dökülmesi döngüsünü harekete geçirmesiyle başlar. DHT hormonu, testesteronun 5-alpha-reductase enzimleriyle birleşmesiyle açığa çıkar. Hem kadın hem de erkekler saç dökülmesi genlerini taşıyabilirler ancak erkek vücudunda bulunan DHT hormonu miktarının yoğunluğu bu fenomenin erkeklerde daha sık görülmesine yol açar.  Peki ama egzersiz yapmak bu süreci etkiler mi diye sorarsanız; egzersiz yapmak geçici olarak vücuttaki testosteron miktarını arttırır. Bu nedenle akılda beliren ilk soru yapı taşında bu hormon bulunan saç dökücü DHT’nin bu kısa süre içinde vücutta çoğalıp çoğalmayacağıdır. Bir sonraki soru ise yükselmiş ya da bu süreçte artmış olan DHT hormonunun saç dökülmesine sebebiyet verip vermeyeceği ya da zaten genetik olarak kodlanmış olan saç dökülmesini hızlandırıp hızlandırmayacağıdır.

Saç dökülmesinin ana nedeni genetik olsa da saç yıkımını bizzat gerçekleştiren DHT hormonudur. Bir inşaatı metafor olarak alalım. Bir inşaat firmasının (bu örnekte genetik yapı) yönetiminin görevi yapılan işin altyapısını oluşturmak ve yapı inşaa edilirken görevlileri kontrol etmektir. Kendisi için çalışanlar yönetim tarafından kendilerine verilen işleri yerine getirmek durumundadırlar. Bir inşaat firması çalışanları olmadan yapı kuramayacağı gibi, genetik yapı da tek başına saç köklerini DHT olmadan yok edemez. İşte tam da bu nedenle vücuttaki DHT miktarı da bu işlemin yani saç köklerinin yok edilmesinin ne kadar hızlı bir sürede gerçekleşeceğini etkiler.

Propecia (finasteride) vücuttaki DHT miktarını azaltarak saç dökülmesini yavaşlatmayı ya da durdurmayı hedefler. Genetik olarak ölmeye ve yok edilmeye programlanmış olsalar da vücutta yeterli DHT hormonu bulunmadığından saç dökülmesi durur ya da minimalize edilir. Tam da bu mekanizmada olduğu gibi yükseltilmiş DHT seviyesi saç köklerinin daha hızlı ve efektif bir şekilde yok edilmesine yol açar ve bu nedenle de saç dökülmesini hızlandırırlar.

Kimilerinin inancı saç dökülmesi genetiğine sahip olanların zaman içerisinde tüm saçlarını kaybedecekleri yönündedir. Bu araştırmacılara göre saç dökülmesi genetik yapı, DHT ve saç yıkımı için gerekli olan sürenin bir kombinasyonundan oluşur. Bunun doğru olduğunu varsayarsak, kişiden kişiye değişen saç dökülmesi çizgileri ve yoğunluğu da değişen DHT seviyeleri ve saç köklerinin dirençleriyle açıklanabilir.

Ancak egzersiz her ne kadar kısa süreli vücuttaki testosteron oranını arttırsa da bu zaman dilimi yükseltilmiş bir DHT seviyesini yakalamak için yeterli olmaz. Bu nedenle de egzersiz yapmanın ya da ağırlık kaldırmanın saç dökülmesine yol açması ya da hızlandırması gibi bir durum söz konusu değildir.

Ancak bu noktada önemli bir uyarı yapmakta fayda var. Hemen her spor salonu girişinde satılan ya da özel marketlerde bulunan sporcu tozlari testosteron seviyesini yukseltici ilaveler iceriyor ve bu nedenle de DHT seviyesini yükseltebilen bir özellik gösteriyor" dedi.