Taliban'ın Afganistan'da kontrolü ele geçirmesine İngiltere'de sert tepki: 'İstihbaratımız bu kadar mı zayıftı?'

İngiliz basınında manşetlerde bugün İngiliz milletvekillerinin Başbakan Boris Johnson'a ve ABD Başkanı Joe Biden'a Afganistan'dan çekilme süreciyle ilgili yönelttiği eleştiriler var.

Gazeteler, milletvekillerinin Taliban yönetimi altına giren Afganistan'da hazırlıksız yakalandığı gerekçesiyle İngiltere'nin "küçük düştüğünü" düşündüklerini ve bu nedenle Başbakan Johnson'a öfkeli olduklarını yazdı.

Guardian gazetesi, "Boris Johnson, İngiltere'nin Afganistan'daki tutumu konusunda Muhafazakar Parti'nin tüm kanatlarından yükselen öfke ile karşı karşıya kaldı; onlarca milletvekili, 11 eski bakan, İngiltere'nin istihbarat ve hazırlıktaki başarısızlıkları karşısında öfkelerini ve hayal kırıklıklarını dile getirdiler" dedi.

İngiltere'de Avam Kamarası, Başbakan Boris Johnson liderliğinde Afganistan'ı görüşmek üzere dün toplanmıştı.

Haberde, Avam Kamarası'ndaki oturumun "hararetli" geçtiği belirtildi ve "söz alan Muhafazakar milletvekillerinin ezici çoğunluğunun, İngiltere'nin Taliban'ın Kabil'i ele geçirmesini öngörmedeki başarısızlığını kınadığı" belirtildi. Gazetede, 30'dan fazla Muhafazakar milletvekilinin hükümeti eleştirdiği, sadece bir avuç kişinin hükümeti desteklediği bilgisi yer aldı.

Haberde ayrıca, "Muhalefet milletvekilleri, Kabil'in Taliban'ın silahlı adamları tarafından kuşatıldığı hafta sonu tatilde olan Johnson ve Dışişleri Bakanı Dominic Raab ile alay etti" denildi.

Johnson Avam Kamarası'ndaki konuşmasında, ABD'nin varlığı olmadan İngiltere'nin ülkedeki görevini sürdürmeye devam edemeyeceğini söylemişti.

'İSTİHBARATIMIZ BU KADAR MI ZAYIFTI?'

Financial Times gazetesi konuyla ilgili haberinde eski Başbakan Theresa May'in konuşmasına üst sıralardan yer verdi.

"Theresa May, hükümeti eleştiren bir dizi Muhafazakar milletvekilinden biriydi" denilen haberde May'in, "İstihbaratımız gerçekten bu kadar mı zayıftı, Afgan hükümetine ilişkin anlayışımız bu kadar mı zayıftı, sahadaki konumumuz hakkındaki bilgimiz bu kadar mı yetersizdi? Yoksa sadece ABD'yi takip etmek zorunda mı hissettik ve iyi olmasını mı umduk" sözleri hatırlatıldı.

May'in, Afgan hükümetinin çöküşünün "İngiliz dış politikası için büyük bir gerileme" olduğu konusunda uyardığı belirtilen haberde, "Küresel İngiltere'den bahsediyoruz. Küresel İngiltere Kabil sokaklarında nerede? Sözlerimizle değil, eylemlerimizle değerlendirileceğiz" sözlerine de yer verildi.

Johnson'ın Avam Kamarası'ndaki konuşmasında Taliban'a yönelik olarak, "Bu rejimi, sözlerinden çok yaptığı seçimlere ve eylemlerine göre değerlendireceğiz" sözleri de haberde yer aldı.

'ULUSLARARASI BİR MÜDAHALEYİ PLAJDAN KOORDİNE EDEMEZSİN'

İşçi Partisi lideri Keir Starmer'ın Johnson'ın Afganistan hakkındaki kararını "dehşet verici" olarak nitelendirdiği ve müttefik birliklerin geri çekilmesine yönelik planlama eksikliğinin "affedilemez" olduğunu söylediği de kaydedildi.

Starmer, "Son 20 yılda elde ettiğimiz her şey şimdi tehdit altında" dedi. Muhalefet lideri ayrıca Dışişleri Bakanı Raab'ı hafta sonu durum kötüleşirken tatil yapmakla eleştirdi ve "Uluslararası bir müdahaleyi plajdan koordine edemezsin" dedi.

Haberlerde milletvekillerinin çekilme sürecinin yönetimi nedeniyle ABD Başkanı Joe Biden'ı eleştirdikleri bilgisi de yer aldı.

'MİLLETVEKİLLERİ BİDEN'I KINADI'

Times gazetesi, "Milletvekilleri Biden'ı ABD'nin 'utanç verici' çekilmesi nedeniyle kınadı" başlıklı haberinde, "Bakanlar, milletvekilleri ve genelkurmay başkanı, Biden yönetimine yönelik Afganistan konusundaki eleştirilerinde birleştiler" dedi ve bunun iki ülke arasındaki 'özel ilişkinin' de sorgulanmasına yol açtığını belirtti.

Haberde, "Avam Kamarası dün olağanüstü bir oturum için çağrıldı ve her kesimden politikacılar, Taliban'ın hızlı bir şekilde ülkeyi ele geçirmesine yol açan ABD'nin geri çekilmesini 'utanç verici' olarak nitelendirdi" denildi.

Bazı milletvekillerinin İngiltere'de 'terör saldırılarına' yol açabileceği konusunda uyarıda bulunduğunu belirten gazete, şu ifadelere yer verdi:

"Bir bakan Times'a bunun 'Batı için çok endişe verici bir an' olduğunu ve ülkenin çöküşün eşiğinde olduğunu fark edememenin MI6 ve CIA için bir 'istihbarat başarısızlığı' olduğunu söyledi."

Gazeteye göre bakan sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu, ABD'nin içe döndüğünü ve küresel düzeni korumak için az bir çabada bulunmaya bile isteksiz olduğunu gösteriyor. ABD, açık ara en önemli müttefikimiz olmaya devam ediyor, ancak bir dereceye kadar ABD'nin en önemli müttefiki değiliz."

Gazete, diğer bakanların da ABD'nin geri çekilme konusunda tek taraflı hareket etmesine öfkeli olduklarının dillendirildiğini yazdı.

'MİLLETVEKİLLERİ SUÇUN BİR KISMINI İNGİLTERE'NİN EN YAKIN MÜTTEFİKİNDE BULDU'

Habere göre bakanlar ABD'yi "işbirliği yapmadığı" konusunda özel olarak uyardı. Üst düzey bir hükümet kaynağı, "Başkalarını da yanına alarak hareket etmelisin" dedi.

Haberde İngiltere Genelkurmay Başkanı Nick Carter'ın Biden'ı Afgan güçlerinin cesaretini ve özverisini sorguladığı için eleştirdiği ve "çok cesurca savaştıkları"nı söylediği de yer aldı. Carter, ABD hava gücünün geri çekilmesinin askerlerin "moralleri açısından yıkıcı bir an" olduğunu söyledi.

Joe Biden'ın Afganistan'dan geri çekilmesini ele alış biçiminin milletvekilleri tarafından "felaket" ve "utanç verici" bulunduğunu yazan Daily Telegraph, "Boris Johnson da dahil olmak üzere siyasi yelpazenin dört bir yanından milletvekilleri ve Lordlar Kamarası üyeleri, Taliban'ın ülkeyi ele geçirmesi ve takip eden süreçteki kaos konusunda suçun bir kısmını İngiltere'nin en yakın müttefikinde buldu" dedi.