Teyit.org kurucusu: 'Sahte haber' seçim döneminde artıyor

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Bölümü ve ODTÜ'den mezun 12 kişilik ekip tarafından yönetilen site, yanlış bilginin yayılmasının önlenmesi için çalışıyor. Sosyal medyanın gündemine oturan şüpheli bilgilerden, medyanın gündemine gelen iddialar ve şehir efsanelerine kadar birçok alanda doğrulama yaparak internet kullanıcılarının doğru bilgiye ulaşmasını sağlamaya çalışan sitenin kurucusu Mehmet Atakan Foça, seçim dönemlerinde sahte haberlerin çok yaygınlaştığını belirtti ve DHA'ya açıklamalarda bulundu.

'SAHTE HABER'DE SEÇİM ARTIŞI

Foça, normal günlerde ortalama 30 olan 'sahte haber' sayısının seçim dönemlerinde yüzde 80 artarak 50'lere kadar çıktığını söyledi. Foça, seçim dönemlerinde kendi kitlesini konsolide etmek isteyenlerin seçmen kitlelerinin zaman zaman sahte habere başvurabildiklerini ifade ederek, "Bizim yaptığımız şey bu haberleri tespit edip doğrularını kullanıcıya sunmak. Biz sahte haberin de çıkış noktalarını bulmaya çalışıyoruz. Böylece haritalama yaparak hangi sayfalara karşı dikkatli olmaları gerektiğine ilişkin uyarıyoruz. Sahte haberin seçim dönemlerinde ne kadar yankı bulduğunu içgörü yazılarımız ile kullanıcılara sunmaya çalışıyoruz" dedi.

'KUTUPLAŞMA SAHTE HABER NEDENLERİNDEN'

Seçim dönemlerinin de kriz zamanı olarak sayılabileceğini söyleyen Atakan, "İnsanların belli bir gündeme odaklandığı zamanlar daha fazla bilginin üretildiği, daha fazla bilginin alınmaya çalışıldığı dönemler. Bu dönemde sahte haberin daha fazla yaygınlaştığına şahit oluyoruz. Bunu etkileyen faktörler var. Medyaya duyulan güvenin azalmasından tutun dünyadaki kutuplaşmaya kadar birçok farklı sebep var. İnsanlar bilgiyi sadece kendileri gibi düşünenlerden, kendilerinin sesini duydukları farklı yankı fanuslarından aldıkça sahte haberin de daha fazla yayıldığına şahit oluyoruz" diye konuştu. 

Foça, doğru bilgi yayılırken yanlış bilginin de yayılmaya başladığını söyleyerek, "Bunun yarattığı kirlilik sağlığımızı, günlük hayatımızı etkileyen bir hal alıyor" dedi.

BOMBALI SALDIRILAR İLE TEYİT İHTİYACI ARTTI

2015 yılında meydana gelen bombalı saldırılar sonrası teyit ihtiyacının arttığını ifade eden Atakan, "Bu olaylardan sonra internette çok fazla sahte haber paylaşılmaya başlandı. Bunun sebeplerinden biri insanların doğru haber alacakları kaynakların azlığı. Yayın yasaklarından dolayı insanlar bir şekilde bilgi edinmeye çalışıyorlar ve bunu da internet aracılığı ile yapmaya çalışıyorlar. Biz kullanıcılardan internetteki şüpheli bilgileri paylaşmadan bize göndermelerini istiyoruz. Öncesinde bizim teyit edip sonra onların paylaşmalarını istiyoruz" dedi.

'FACEBOOK İLE ÇALIŞIYORUZ'

2016 yılından beri sosyal paylaşım ağı Facebook ile çalıştıklarını söyleyen Atakan, "Facebook’un 3’üncü sayfa haber doğrulayıcısıyız. Facebook ile yaptığımız işbirliği sayesinde buradaki sahte haberleri tespit edip teyit.org’da yayınladığımız haberler ile eşleştiriyoruz. Böylece Facebook o içeriğin erişimini engelliyor. Yedi aydır üçüncü sayfa haberleriyle ilgili bu çalışmayı sürdürüyoruz. Bu zamana kadar kullanıcılar bize yaklaşık yirmi bin şüpheli haber gönderdi. Biz bine yakın analiz yayınladık sitemizde ve kullanıcılara hangisinin yanlış, hangisinin doğru olduğunu sunduk. Türkiye’de doğru veriye ulaşmak kolay olmuyor. Zaman zaman devlet kurumlarının kapısını çalmak zaman zaman uluslararası örgütlerden veri almamız gerekiyor ancak bu mümkün olmadığı takdirde analizi sonuçlandıramıyoruz" diye konuştu.

"Kullanıcıların eleştirel düşünce tarzınızı ve medya okur yazarlığını değiştirebilirsek aslında teyit.org gibi bir platforma ihtiyaç kalmaz" diyen Foça, "Biz sahte haberin sadece internette değil haber kanalları, gazeteler tarafından yapıldığına defalarca kez şahit olduk. Bu kurumların da kendini 'teyitçi' olarak yetiştirmesi, eğer mümkünse içlerinde bir 'teyit birimi' kurmaları gerektiğini düşünüyoruz. Böylece sahte haberlerin önüne geçecek mekanizmalar ortaya çıkacak" dedi.