Türkiye-Kafkasya-Avrupa arasında 'İpek Yolu'

Türkiye, Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan'daki akademisyenleri, Avrupa Akademik Ağı'na bağlayacak projede ilk aşama bağlantıyı gelecek ay hizmete sokacak.

Projenin yürütücüsü TÜBİTAK Ulusal Akademi Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM), gelecek aydan itibaren ağ bağlantısı sınırlı kapasite ile sağlanacak ilk aşamanın ardından, yüksek hızlarda bağlantı sağlayacak ikinci aşamada, fiber optik kabloların Türkiye üzerinden geçmesi için uğraş veriyor.

İlk aşamada kiralanan kapasiteler, Yunan telekomünikasyon şirketi OTEGlobe'a ait Karadeniz altından geçen fiber optik kablolarla taşınacak.

Türkiye, ikinci aşama için gereken fiber optik alt yapıyı kurabilirse ekonomik kazançlarının yanında yeni bir stratejik önem kazanacak.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, AB 7. Çerçeve Programları kapsamındaki ''Black Sea Interconnection (BSI)'' adını taşıyan proje, Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan'daki 45 üniversite ile bu üniversitelerdeki 150 bini aşkın akademisyen ve öğrencinin, Avrupa Akademik Ağı'na (GEANT) yüksek hızlarda erişimini sağlamayı amaçlıyor.

Dünya çapındaki bilimsel projelerde önemli iş birliği fırsatlarının oluşmasına yol açacak proje, Kafkaslar ve Avrupa arasındaki sayısal uçurumun giderilmesine de katkıda bulunacak.

BSI ile yüksek kapasiteli bağlantılarla desteklenmiş yeni ve modern bir ''Elektronik İpek Yolu'' oluşacak.

1 Mart 2008'de başlayan ve 2 milyon Avro'luk bütçeye sahip projenin, 1,4 milyon Avro'su Avrupa Komisyonundan karşılanıyor.

TÜBİTAK ULAKBİM, 3 ülkenin araştırma ağının kurulması için proje ortakları arasında bulunan Yunanistan'ın araştırma ve teknoloji ağı olan GRNET, Orta ve Doğu Avrupa Ağları Birliği (CEENET) ve Avrupa İleri Ağ Teknolojileri Organizasyonu (DANTE) ile ortak çalışmalar yapıyor.

Bağlantı Karadeniz'in altından Sofya'ya

Projeyle Kafkas ülkelerini Türkiye üzerinden geçecek fiber optik kablolarla Avrupa'ya bağlamayı amaçlayan TÜBİTAK ULAKBİM, projenin ilk ayağında belirlenen düşük hızlardaki bağlantı için, ihaleye Türkiye'den teklif gelmemesi üzerine Yunan telekomünikasyon şirketi alt yapısı ile Karadeniz'in altından Sofya'ya bağladı.

Tüm ihalelerden ve ağın işletiminden de sorumlu TÜBİTAK, projede kiralanan alt yapının kullanım süresinin sona ereceği 2010 Mart ayından sonra yapılacak ikinci ihaleyi, fiber optik kabloları Türkiye'den geçirecek bir firmanın almasını hedefliyor.

Asya ve Avrupa arasında köprü görevi gören ve Kafkas ülkeleri ile iyi ilişkiler kuran Türkiye'yi proje koordinatörü olarak destekleyen Avrupa, bu konuda Türkiye'nin üstleneceği görevin de önemli olduğu görüşüne sahip.

Ağın kurulmasında teknik alt yapının yanında ağları yönetecek teknik bilgiye sahip insan gücüne de duyulan ihtiyaç, TÜBİTAK ULAKBİM'e verilen desteğin en büyük sebeplerinden birisi olarak gösteriliyor.

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağı (ULAKNET) 12 yıldır işletmesinin yanında 6 yıldır bu ağın Avrupa Akademik Ağı'na (GEANT) bağlantısını sağlıyor.
Güney Kafkas ülkelerinin Avrupa'ya Türkiye üzerinden bağlanması Türkiye'nin stratejik önemine bir yenisini eklemenin yanında ekonomik ve akademik getirilerle yeni işbirliklerine de olanak tanıyacak.

"Avrupa neden Türkiye'yi istiyor?"

Avrupa Birliği, Avrupa Akademik Ağı'nın kurulması ve işletilmesi için büyük kaynak ayırıyor.
Ağ üzerinde çalışma yapacak Avrupalı akademisyenlerin ve araştırmacıların biraraya gelmelerini, ortak AR-GE projeleri geliştirmelerini, yüksek hesaplama ihtiyaçlarını karşılamalarını ve büyük teleskoplar gibi maliyeti yüksek kaynakların uzaktan kullanımını sağlamayı hedefleyen Avrupa, sınır komşularıyla arasındaki sayısal uçurumun kapanması için muhtemel yeni sınırlardaki ülkelerin ağ alt yapılarını da destekliyor.
Hayata geçirilecek BSI ile Güney Kafkasya'daki araştırma potansiyelini Avrupa'ya bağlamak ve dijital farklılıkların giderilmesi amaçlanıyor.

Açılış toplantısı gelecek ay

Projenin ilk ayağının hizmete girmesi nedeniyle proje ortağı ülkelerin üst düzey yöneticilerinin katılacağı açılış toplantısı, gelecek ay Gürcistan'da yapılacak.

Toplantıya, TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ömer Anlağan, AB Komisyonu'nun Bilgi Toplumu ve Medyadan Sorumlu Üyesi Viviane Reding, AB Komisyonu'nun Dış İlişkiler ve Avrupa Komşuluk Politikasından sorumlu Üyesi Benita Ferrero-Waldner, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü Genel Sekreteri Leonidas Chrysanthopoulos, NATO Genel Diplomasiden Sorumlu Genel Sekreteri Jean-Francois Bureau ve proje ortağı organizasyonların temsilcilerinin katılması bekleniyor.