Utku Varlık'ın Zero Hipotez sergisi Bozlu Art Project Nişantaşı'nda başlıyor

Zero Hipotez, sanatseverlerin bellegˆinde yer eden du¨s¸sel resimleriyle zihnindekileri go¨rselles¸tiren, imgelerle zamanlar arası kolajlar yapan bir ressamın bunu ilk kez yazıya do¨kme denemesi, yazı ile resmi yan yana getirmesi. Tu¨rkiye’de yas¸adıgˆı yıllarda resim ve edebiyat c¸evresi ile olan dostlukları ile de bilinen Utku Varlık, Zero Hipotez: Fragmanlar ismini verdigˆi kitapta o¨yku¨lerinin merkezine aldıgˆı ana karakter Roby Zober ile birlikte tıpkı resimlerindeki gibi du¨s¸sel bir yolculugˆa c¸ıkıyor: 60’lı yılların Akademisi, okulun kars¸ısında topluca ic¸meye gidilen Niyazi, Cihat Burak’tan, Hayalet Ogˆuz’a, Bedri Rahmi Eyu¨bogˆlu’ndan Avni Arbas¸’a, Edip Cansever’den Cemal Su¨reya’ya kadar hepsi birbirinden efsanevi kis¸ileri anlatan yas¸anmıs¸lıklar, meyhane masalarındaki sohbetler, ressamca dostluklar, edebiyatla ve sinemayla kurulan diyalog, otostopla c¸ıkılan yolculuklar, 70’li yıllarda Paris, hep hayali kurulan mu¨zeler, s¸ehirler, bir ressamın bas¸ında Demokles’in kılıcı gibi duran resim ustaları, renkler, kokular, korkular ve tatlar...

Sanatc¸ı, bu yas¸anmıs¸lıkları bir sergi ve kitap vesilesiyle aktarma nedenini s¸o¨yle o¨zetliyor:

Bir hayat; tam farkına vardıgˆımda, bu yolun sonunda oldugˆumu go¨rdu¨m; c¸apraz bir es¸les¸menin envanterini yapmak mı, yoksa hesaplas¸mak mı? Bence “HI·C¸”biri... Go¨rsel bir sentez ya da bir go¨rselligˆe saptanamaz bu yas¸antı, is¸te o zaman bir anlatı gerekiyordu; okurun gerc¸ek algısını boyamak, bas¸ıbos¸lugˆun s¸iirini yazmak, egˆer yas¸antı bir o¨yku¨ ic¸eriyorsa! Su yu¨zeyine c¸ıkan anıları derlemekti beni yo¨nlendiren. Bir portrenin arkasında saklanan gizem, gerideki nesnel ic¸erik her zaman benim bir merak alanım oldu, bir go¨lgenin yansıdıgˆı meka^n c¸ok o¨nemli; yas¸anmıs¸lıgˆa dair eski bir fotogˆrafa bakmak gibi... Yeniden boyamak, bir tuvali tekrar kurgulamak; degˆis¸en zamanı sorgulamak...

Utku Varlık

1942 yılında Bolu’da dogˆan Utku Varlık, 1961 yılında girdigˆi Gu¨zel Sanatlar Akademisi Resim Bo¨lu¨mu¨’nde Bedri Rahmi Eyu¨bogˆlu ato¨lyesinde resim egˆitimi, Sabri Berkel ato¨lyesinde ise gravu¨r ve litografi egˆitimi alır. Akademi’den 1966 yılında mezun olan Varlık, 1970 yılında devlet bursu ile Paris’e gider. 1971 - 1974 yılları arasında Paris Gu¨zel Sanatlar Akademisi’nde George Dayez ile, 1973 - 1975 yılları arasında da Cachan Ato¨lyesi ´nde litografi c¸alıs¸ır. I·lk sergisini 1965 yılında Cenevre’de ac¸an Utku Varlık, daha sonra aralarında I·stanbul, Ankara, I·zmir, Valence, Salzburg, Nu¨rnberg, Mu¨nih, Ko¨ln, Hamburg, Stuttgart, Neucha^tel, Honfleur, Rennes ve Paris’in bulundugˆu birc¸ok kentte du¨zenli olarak sergiler ac¸ar. C¸alıs¸malarını 1975 yılından beri Paris’te su¨rdu¨ren Varlık’ın eserleri I·stanbul ve Ankara Devlet Resim Heykel mu¨zelerinde, I·stanbul Modern Sanat Mu¨zesi’nde, Merkez Bankası ve I·s¸ Bankası koleksiyonlarında, Amerika Birles¸ik Devletleri Ben and Abey Gray Vakfı’nda, Paris Belediyesi ve Paris Ulusal Ku¨tu¨phanesi koleksiyonlarında ve Lyon Mu¨zesi’nde temsil ediliyor. Sanat yas¸amına bas¸ladıgˆı yıllarda dıs¸avurumcu anlatımla figu¨rlerini bic¸imlendiren Utku Varlık, 1960 ve 1970 ´lerde do¨nemin politik yas¸amından etkilenerek yaptıgˆı resimlerinde de bu anlatım bic¸imini kullanmıs¸tır. Sanatc¸ı 1975 ´ten sonra dıs¸avurumcu anlatımdan ve toplumsal konulardan uzaklas¸mıs¸, du¨s¸sel bir anlatım bic¸imine yo¨nelmis¸tir. Sanatc¸ı ic¸in figu¨r, su¨rekli ve asal olan dogˆanın yas¸ayan o¨gˆelerinden biridir ve yansımasını dogˆada bulur.