Yandaşa 16 milyar TL

CHP’nin 2021 bütçesi için verdiği muhalefet şerhinde bütçede büyük payın iktidara yakın inşaat şirketlerine ayrıldığına, koronavirüs salgını döneminde büyük sıkıntı yaşayan vatandaşlardan geçen yıla oranla yüzde 16.4 oranında daha fazla vergi alınacağına dikkat çekildi.

Şerhte, bütçenin katılımcılıktan uzak, devletin kendi kurumları arasında dahi anayasal kuralların çiğnendiği, bütünüyle Cumhurbaşkanlığı’nda bir ekip tarafından hazırlandığına dikkat çekilerek hem devlet krizinin hem de ekonomik krizin iç içe yaşandığı belirtildi.

CHP’nin, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçen 2021 yılı merkezi yönetim bütçe yasa teklifine verdiği kapsamlı muhalefet şerhi 374 sayfadan oluştu. CHP’nin şerhinde özetle şunlar yer aldı:

-Büyük pay şirketlere: 2021 yılındaki yatırım harcamalarına ayrılan ödenekler içindeki en büyük payın ulaştırma yatırımlarına bırakılmış olduğu ve bütçeden 2021 yılında şehir hastaneleri için 16 milyar lirayı aşan bir kaynağın ayrıldığı gerçeği de dünyanın en büyük 200 inşaat şirketi arasında yer alan iktidara yakın inşaat gruplarının bu bütçeden en büyük payı almayı sürdüreceğini gösteriyor.

-Emek ve kadın karşıtı bütçe: Vergi harcamaları adı altında 239 milyar liralık bir verginin çok büyük bir çoğunlukla sermayeden alınmayacak olması da sadece ödenek aktarma biçiminde değil, vergi almayarak da sermayenin desteklenmeye devam edileceğine işaret ediyor. Bu bütçenin ödenek analizleri sonunda emek, kadın ve doğa karşıtı bir bütçe olduğu ortaya çıkıyor.

-Yük emekçilerin üzerinde: Bütçenin finansman tarafında ise asıl ağırlığı 922 milyar lirayla (yüzde 84 oranında) vergi gelirleri oluşturuyor. Gelir vergisini yüzde 65 gibi bir oranda yine ücretli emekçilerin ödediği dikkate alındığında, vergi yükünün önümüzdeki yılda da emekçilerin üzerinde kalacağı kesinleşiyor. Bu bütçe, emekçilerin yanında olan bir bütçe değil.

-Vergiler yüzde 16 artacak: Tek adam parti devleti rejiminden önce 2017 yılında 48 milyar TL olan bütçe açığı, 2021 yılında 5’e katlanarak 245 milyar TL’ye çıktı. İktidar, siftahsız dükkân kapatan esnafımızdan, borca batırdığı çiftçilerimizden, KOBİ’lerimizden, işlerini ellerinden aldığı işçilerimizden, mutfağındaki tencereyi kaynatamayan ev kadınlarımızdan, sayıları 13 milyonu aşan işsizlerimizden “1 trilyon 58 milyar TL vergi toplayacağım” iddiasıyla bu bütçeyi hazırladı. Buna göre milletten toplanacak vergiler bir önceki yıla göre yüzde 16.4 artıyor. 2021’de toplanacak her 5 TL’lik verginin 1 TL’si ÖTV’den gelecek. Akaryakıt ve doğalgaz kullanırken 76.5 milyar TL tutarında ÖTV ödeyeceğiz. Araba ya da başka bir motorlu araç alırsak devlete ödeyeceğimiz ÖTV’lerin toplamı yüzde 20 artışla 40 milyar TL’ye çıkacak, beyaz eşya, cep telefonu, bilgisayar alırken ödeyeceğimiz ÖTV ise yüzde 19 artarak 13.5 milyar TL olacak.

-180 milyar TL faize: Bu bütçeyle devlet, önümüzdeki yıl 1.3 trilyon TL harcama yapacak. Buna göre bir yıl önceye oranla harcamalar yüzde 11 artıyor, bunun 180 milyar TL’si faiz ödemelerinde kullanılacak. Faiz lobilerinin cebine gidecek para ise 2021’de yüzde 31 oranında artıyor.