Yoksulluk, işsizlik, çalışma şartları, sosyal eşitsizlik pandemiyi derinleştirdi

CHP PM üyesi kardiyoloji uzmanı Prof. Ali Rıza Erbay, pandeminin sindemiye döndüğüne dikkat çekerek “Sosyal eşitsizlik kalkmadan pandeminin kalkması mümkün gözükmüyor. Aşının yapılmasından yanayız ama yalnızca aşıyla da bu iş çözülemez. Sosyal eşitsizlik, doğal yaşam ortamlarının yok edilmesi, doğaya saygı duyulmaması gibi durumlar olduğu sürece pandeminin bitmesi zor” diye konuştu.

SINIFSAL ÖZELLİĞİ VAR

Erbay, özetle şunları söyledi: “Sindemi, sinerji ile pandemi kelimelerinin birleşmesinden oluşuyor. Bu kavram genel olarak birden fazla tıbbi kondüsyonun birbirini besleyerek siyasal ve toplumsal koşulların da içerisinde kendi çaplarının çok ötesinde ve genellikle daha kötü sonuçlara yol açmasıdır. Başka bir ifade ile iki ya da daha fazla hastalığın veya durumun birbiriyle sinerji içinde etkileşip hastalık yükünün aşırı artmasıdır. Avrupa’da sindemi şu an tartışılıyor. Sindeminin belirleyicileri sağlığın sosyal belirleyicileridir.

Sindeminin belirleyicileri var: Yaş, cinsiyet, engellilik hali. Yaşı yüksek olanlarda, engellilerde, erkeklerde daha fazla görülüyor. Sosyal ekonomik belirleyiciler var. İşsizlerde daha fazla. Sınıfsal özelliği var artık. Çalışma koşullarının kötü olması bu hastalığı etkiliyor. Yoksulluk etkiliyor, konut, sosyal çevre, temiz gıda, temiz su gibi faktörler de bu hastalığı etkiliyor. Bir tedavi, aşı ne kadar etkili olursa olsun Covid19’a yönelik sarf bir bio medikal çözüm arama çabası başarılı olmayacaktır. Hükümetler toplumlardaki derin eşitsizlikleri düzeltecek politikalar geliştirmedikçe hiçbir zaman salgınlara karşı güvende olmayacağız. Sosyal eşitsizlik kalkmadan pandeminin kalkması mümkün gözükmüyor.”

ANİ ÖLÜMLERE YOL AÇABİLİR

Prof. Erbay, Covid-19’un tüm sistemdeki damarlarda etki yaptığını anımsatarak “Virüs, damarlara tutunup direkt ve indirekt etki yapabiliyor. Kalp tıkanıklığına yol açabiliyor, kalbin kasılmasına etkisi olabiliyor, kalp yetmezliğine, kalp hücresinin iltihabına da yol açıyor, ritim bozukluğuna yol açar, kalp kasılmakta zorlanır ve ileri kalp yetmezliğine neden oluyor. Bunun dışında pıhtılaşmayı artırıyor. Bu da pulmoner emboliye (pıhtı atması) sebep olabilir, tehlikelidir ve ani ölümlere yol açabilir. Akciğerde büyük damarlar vardır, akciğerlerdeki o damarlar dallara ayrılır o damarları tıkayabilir ani ölüme yol açabilir, küçük damarları da tıkayarak nefes darlığına yol açar ve hastanın durumunun yavaş yavaş kötüleşmesine sebep olabilir. Bunların dışında akut böbrek yetmezliği, akut kardiyak hasar da gelişiyor” diye konuştu. Ani ölümlerin önüne geçmek için Covid-19 hastalarının düzenli takip edilmesi gerektiğini kaydeden Erbay, “Bu yüzden özel bakım merkezleri bir an önce kurulmalı ve bu hastaların takibi ücretsiz yapılmalı” dedi.