Dijital sahneye doğru

DasDas’tayız ama bu kez bir oyun izlemek için değil; yeni bir oluşumun doğuşuna tanıklık etmek için. Sahne 2.0 adıyla kurulan bu oluşum pandemi sonrası dönemde bir zaruriyet olarak başlayan ama yakın gelecekte sanatsal dönüşümün önemli bir parçası haline gelecek dijitalleşmenin bir sonucu çıkıyor karşımıza. 2020’nin Mart ayından bu yana geçen sürede sahne emekçilerinin (tiyatro, müzik başta olmak üzere tüm sahne üstü ve arkası emekçiler söz konusu burada) yaşadığı kabus gibi dönemde işsiz kalanlar, kapanan tiyatrolar, hatta intihar eden müzisyenler olduğu yadsınamayacak bir gerçek ne yazık ki. İşte Google’ın maddi ve teknolojik desteği ile İnogar ve Tiyatro Kooperatifi ortak girişimiyle başlayan Sahne 2.0 bu anlamda umut verici bir yenilik; yeter ki planlandığı gibi gitsin her şey.

Özetleyecek olursak; 275 bin dolarlık google.org hibesiyle Inogar ve Tiyatro Kooperatifi yürütücülüğünde hayata geçirilen Sahne 2.0 Projesi, sahne sanatlarında çalışan bireylerin dijital becerilerle donatılmasını sağlamayı amaçlıyor. Projeyle birlikte yüzde 60’ı kadın olmak üzere 8 binden fazla sahne emekçisine ulaşılacak. Sahne emekçileri, proje kapsamında çevrimiçi ve yüz yüze kapasite geliştirme eğitimleri, mentorluk desteği, iş geliştirme ve networking etkinlikleri, webinarlar, dijital deneyim stüdyosu kullanımı, prodüksiyon süreçlerinde teknik destek gibi imkânlardan yararlanabilecek. Sahne 2.0 Dijital Kültür Güçlendirme Programı’na paralel olarak kültür sanat ekosistemini güçlendirmek misyonu ile açılacak olan Sahne 2.0 Youtube kanalında da kültür ve sanat ile güncel yaşam üzerine içerikler paylaşılacak ve Dijital Kültür Güçlendirme Programı kapsamında geliştirilen yeni prodüksiyonlar yayınlanacak. 

Itır Erhart, Yeşim Özsoy, Mert Fırat, Sırma Süren (soldan sağa)

‘EN FAZLA BİR AY SÜRER DİYORDUK’

DasDas’da düzenlenen basın buluşmasında Inogar Kooperatifi kurucu ortağı ve Tiyatro Kooperatifi yönetim kurulu üyesi Mert Fırat “Pandemi başladıktan kısa bir süre sonra, neredeyse birkaç içinde biz hemen kamu yönetimiyle, bakanlıkla iletişime geçtik ve yardım çağrısında bulunduk. Dedik ki, bizim kapalı olarak bir ay bile ayakta kalmamız mümkün değil. Açıkçası o zaman pandeminin gidişatını hiç anlamamıştık ve birkaç ay içinde her şeyin eskisi gibi devam edeceğini düşündük. mayıs’ta biter diyorduk; sonra zaten yaz gelir, sonbaharda da yeniden sahneye döneriz… Ama öyle olmadı elbette.” dedi ve pandemi sürecinde yaşanan sıkıntılara, kapanan tiyatrolara dikkat çekti. 

Galataperform’un kurucusu ve Tiyatro Kooperatifi yönetim kurulu başkan yardımcısı Yeşim Özsoy da pandemi deneyimlerini ve dijital teknolojinin hayatımıza nasıl sızdığını anlattı. Özsoy “Biz aslında arşiv için kendi oyunlarımızı çekmiş ve zaman içinde dijitale aktarmıştık. Ama onlar arşiv içindi ve izleyiciye sunabileceğimiz kalitede çekilmiş görüntüler değildi. Nasıl yapacağımızı tam olarak bilmiyorduk elbette ve bunu öğrenmenin ciddi bir ihtiyaç olduğunu anladık.” dedi ve “Kritik bir dönemde tiyatrolarımızın ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulan Sahne 2.0, gelecekte de dijital ve tiyatro arasındaki açığı ve gereksinimleri kapatan önemli bir proje olacak. Tiyatro Kooperatifi olarak böyle bir alanın açılmasında aktif rol alarak sahne emekçilerini destekliyoruz” diye konuştu.

Her iki tiyatro sanatçısının da içeriden deneyimlerini paylaştığı toplantıda Itır Erhat’ın moderatörlüğünde düzenlenen panele katılan bir diğer isim de Google Türkiye Kurumsal İlişkiler Direktörü Sırma Süren’di. Süren, “Geçtiğimiz yıl herkesi olumsuz yönde etkileyen Covid-19 pandemi koşullarından en çok etkilenen gruplardan biri de kültür-sanat çalışanları oldu. Özellikle sahnelerin kapanmak durumunda kaldığı günlerde sanatını icra edemeyen pek çok sanatçı zor günler geçirdi. Bu süreç kültür sanat ekosisteminin de dijital yetenekler kazanmasının önemini ortaya koydu. Bu gerçekten hareketle sahne sanatlarının dijital dünyaya adapte olabilmesine yardımcı olmak amacıyla İnogar ve Tiyatro Kooperatifi ortaklığında hayata geçecek Sahne 2.0 Programı’na sağladığımız 275 bin dolarlık Google.org hibesi ile, yaratıcı endüstrilerde çalışan bireylerin dijital kapasitesinin artırılmasına ve dijital performanslarını geliştirmelerine destek olarak izleyicilerine alternatif mecralar kanalıyla da ulaşabilmelerini sağlamayı hedefliyoruz” dedi.

SONUÇ

Sonuç olarak Sahne 2.0 sadece Inogar ve Tiyatro Kooperatifi üyesi tiyatro topluluklarına değil, ihtiyaç duyan tüm sahne emekçilerine bir çağrıda bulunuyor. İşlerini dijital ortamda izleyiciyle buluşturmak isteyen ve bunun nasıl yapılacağını öğrenmeye niyetli herkes sahne2sifir.com adresinden başvuru yaparak programa katılabilir. Burada karşınıza çıkacak eğitim modülleri, Sahne Sanatlarında Dijital Kültüre Giriş, Sahne Sanatlarında Dijital İçerik Üretimi, Sahne Sanatlarında Dijitalleşme İçin Teknik Eğitimler, Sahne Sanatlarında Dijital Platform Yönetimi ve Sahne Sanatları Dijital Kültüründe Strateji geliştirme başlıklarını taşıyor. Eğitmenler arasında ise Leman Yılmaz, Ferdi Çetin, Melike Saba, Kübra Meriç gibi sektörde isim yapmış birçok kişi var. 

Son bir ayrıntı da DasDas’ta kurulan stüdyo… DasDas içerisinde kurulan bu stüdyoda da mentörlük programları, iş geliştirme etkinlikleri ve proje yönetimi eğitimleri gerçekleştirilecek. Dijital Deneyim Merkezi olarak tanımlanacak stüdyo, ortak bir çekim merkezi olarak hizmet verecek ve kamera, lens, mikser, arka plan, ışık ve düzenleme yazılımı ile donatılmış profesyonel bir mekan olacak. Çalışmalarını dijitalleştirmek ve paylaşmak isteyen kişi ve gruplar stüdyodan ve dijital yayıncılık destek hizmetinden yararlanabilecek. 

Son sözü yine Mert Fırat’a bırakalım: “Sahne 2.0 Projemiz, temel olarak ulusal ve uluslararası alanda kültür-sanat ekosisteminin dijitalleşmesini hedefliyor. Proje sonucunda özellikle COVID-19 krizinden en çok etkilenen kültür-sanat ekosisteminin sürece uyum sağlayabilmesi için bu sektör sektördeki bireyleri, çevrimiçi çalışabilmelerine yönelik dijital becerilerle donatmayı ve COVID-19 krizi boyunca işlerini ve gelir istikrarını sürdürmelerini artırmayı amaçlıyoruz.”