BUGÜN günlerden Cumhuriyet Kitap! (07 Temmuz 2022)

BUGÜN günlerden Cumhuriyet Kitap!

Babası Halit Çelenk’in bıraktığı belgeler üzerine çalışarak kaleme aldığı, tarihe kalacak bir ibret belgesi niteliğindeki incelemesi Daraağacına Mektuplar: Deniz, Yusuf, Hüseyin-Türkiye ve Dünya Basınında 12 Mart İdamları’yla (Tekin Yay.) Serpil Çelenk Güvenç ve Deniz’lerimiz, Güvenç ile yaptığımız kapsamlı bir söyleşiyle kapağımızda.

İncelemesinde sosyalistlerin ve aydınların her türlü yönteme başvurarak, avukatların tüm yasal olanakları kullanarak, bazı milletvekili ve senatörlerin Mecliste mücadele ederek üç devrimci genci ipten kurtarmak için nasıl mücadele ettiklerini yanı sıra kimlerin de asmak için canlarını dişlerine taktıklarını ve darbeci komutanlara övgüler düzdüklerini ortaya koyuyor Güvenç.

Kim, tek cana kıymamış devrimciler için “ip” talep etmişti? Hangi devlet adamı, okyanus ötesinden mektuplar yazıp “Türkiye’yi yıkmak isteyenlere, acıma duygusuyla bir şans daha verilmemesini” savunmuştu? Hangi milletvekili, satır arasında “Bizden 3 kişi yandı, onlardan da yansın” bedduası okunan dilekçelerle “İnfazlar durdurulmasın” kampanyası açmış, faşizme alkış tutmuştu?

Hangi sermaye örgütü, devrimcilerin “Anayasa’yı değiştirmeye çalışmaktan” idamla yargılanmasına ses etmezken Anayasa’nın derhal değiştirilmesini savunmuştu? Serpil Çelenk Güvenç, hepsini gerçek yüzleriyle birer birer tarih huzuruna çağırıyor.

Basından kapsamlı derlemeler sunduğu çalışmasında, yerli ve yabancı basında Deniz’lerin idamı ve Kızıldere Katliamına dair yorum ve yazıların yanı sıra değerli şair ve ozanlarımızın yaktıkları ağıtlar ve şiirlerine de yer veren Güvenç; Türkiye’deki sağcı basının intikam çığlıklarına, acımasızlıklarına ve kayıtsızlıklarına olduğu kadar cesur, ahlaklı yüreklere de tanık ediyor:

12 Mart’ın işkencecilerinin nasıl sermaye tarafından ödüllendirildiğini belgeleyenleri... “Devlet cinayet işleyemez. Yargılama yenilensin” diye darbe koşullarında imza toplayıp kampanya yürütenleri... “Onlar Türkiye’nin yiğit çocuklarıdır,” diyerek devrimcilere sahip çıkanları... Yurt dışından ses vererek yardıma koşanları: Pablo Picasso’yu, Louis Aragon’u, Samuel Beckett’i, Pablo Neruda’yı...

Serpil Çelenk Güvenç’in tam da dediği gibi, “Asanlar başaramadılar çünkü Deniz’lerin davası, bağımsızlık, demokrasi ve sosyalizm ideali ancak sömürüsüz, sınıfsız, insan onuruna yakışan bir toplum düzenine kavuşulduğunda son bulacaktır.”

İyi okumalar...

Gamze Akdemir

Kitap Dergi, BUGÜN gazeteniz Cumhuriyet’le birlikte...