Cumhuriyet Kitap Dergi'de bu hafta! (11 Mayıs 2023)

- Bu hafta iki usta şair Gültekin Emre’nin incelemeleriyle kapağımızda. İlki “Ölüm, neredesin/ ölüm” diye yana yakıla ölümü arayan Nobel Ödüllü bir şair. Sürgün; kuma, toza, küle... Sürgün; acılara, yalnızlıklara... Sürgün; şiire, sözcüklere, imgelere. Sürgün; gurbete, memleketini özlemeye... Gurbette ömür tüketirken şiire tutunan, şiirle ayakta kalan...

Yetiştiği Yahudi kültürünün izlerini hep bağrında, şiirlerinde taşıyan... Ülkesine, Almanya’ya (Berlin’e) doyamadan geçip giden... Yaşama özlem duya duya şiire sarılan... Sığındığı İsveç ile Almanya arasında çevirileriyle şiir köprüsü oluşturan...

“Ölümün Evlerinde” yıldızlara sığına sığına ayakta kalmaya çalışan, acılarını acılarla kutsayan, ölümleri şiirlerinde emziren... “Ölüm”, “kaçma”, “kovalama” üçgeninde yaşamaya çalışan... Kendisini kovalayanları affeden, kovalayan olmayan...

“Ölüm rüzgârları”na, “kül rengi ufuklar”a baka baka yaşamayıp giden... “Akşam güneşinin karnında/ Anıların ne kadar büyür?” diye soran... Alevden bir dil oluşturarak o dili hep harlı tutan: Nelly Sachs (10 Aralık 1891-12 Mayıs 1970).

Kapağımızdaki ikinci usta şair Rose Ausländer (11 Mayıs 1901-3 Şubat 1988).

Gurbetlik, doğup büyüdüğü topraklarda çektikleri onca acı, faşizmin baskısı, ölüm korkusu, geleceksizlik, yalnızlık, yoksulluk... Acı çekmek denince, onun kadar acı çeken şair var mıdır? Olmuş mudur? Olmuştur da ihtimaldir hayata şiirlerle tutunmuş bu cesur kadın kadar olmamıştır.

- Üçüncü sayfamızda “Çocuk edebiyatında iletişim” başlıklı incelemesiyle Necdet Neydim yer alıyor.

- Emin Adnan, Prof. Dr. Esfender Korkmaz ve Prof. Dr. Binhan E. Yılmaz’ın Türkiye İçin Kalkınma Modeli (Asya Şafak Yayınları) adlı, Türkiye’nin ekonomik sorunlarının bir özeti niteliğindeki, sorunların çözümünde kamuya dayalı bir modeli önerdikleri incelemelerini merceğe alıyor.

- Gamze Akdemir, Prof. Dr. Cengiz Kuday ile son 25 yıl içinde Cumhuriyet, Milliyet, Sözcü, Hürriyet, Bütün Dünya ve benzeri yayın organlarında yayımlanmış bilim, felsefe, tarih gibi konular üzerine kaleme aldığı yazıları bir araya getirdiği yanı sıra genç hekimlere öğütlerinin de yer aldığı Neşterden Keskin Kalem (Kırmızı Kedi Yayınevi) adlı kitabını konuşuyor.

- Adnan Binyazar, “Şiir Dili” başlıklı yazısında usta şairlerden örneklerle şiir heveslisi gençleri Cemal Süreya’nın sözlerini açımlıyor: “Şair, bütün şiir ötesi deneyimlerin yanı sıra şiirin deneyimini de sürekli olarak yaşamalı, dili bir süreden beri şair olarak kavrama durumunda olmalıdır. Yoksa yazdıkları şiir değil, yalnızca şiir biçimleri olacak; buluşları, imgeler halinde değil, terimler halinde kalacaktır.”

- Mehmet S. Aman, Prof. Dr. Emre Kongar ve Zülâl Kalkandelen ile Atatürk’ün gerçekleştirdiği mucizevi Cumhuriyet Devrimi’nin aşamalarını, bu aşamaların hangi sırayla nasıl uygulamaya geçtiğini ortaya koydukları, üç cilt olarak yayımlanan, zamandizin (kronoloji) çalışması Devrimin ve Karşı Devrimin Yüz Yılı’nın (Remzi Kitabevi) üçüncü cildi Karşı Devrim Yanılsaması: 2002-2019’u konuşuyor.

- Feridun Andaç, “Bekir Ağırdır’ın taşıdığı bilinç aydınlığı” başlıklı yazısında, Bize Yeni Bir Söz Lâzım (Mundi Kitap) adlı kitabından hareketle Ağırdır’ın birikimiyle gelen bakışını ve analiz yetisini değerlendiriyor.

- Y. Bekir Yurdakul, “‘Zor’la büyük mücadele!” başlıklı yazısında, Rodman Philbrick’in Geleceğin Liderleri Projesi için seçilmiş altıncı sınıf öğrencisi, beş benzemez öğrencinin macerasını anlattığı Deli Nehir’ini (Çeviren: Mine Kazmaoğlu / Günışığı Kitaplığı) inceliyor.

- Vitrindekiler, kısa tanıtımlar ve Mustafa Başaran’ın hazırladığı Bulmaca ile de düşün trafiği sürüyor!

İyi okumalar...

Gamze Akdemir

Kitap Dergİ,  her perşembe gazeteniz Cumhuriyet’le birlikte...