Merhaba,
Feridun Andaç’ın kaleminden, kısa süre önce yaşama veda eden Perulu romancı Mario Vargas Llosa (28 Mart 1936 / 13 Nisan 2025) kapağımızda.
Bir anlatıcı olarak Latin Amerika’nın belleğidir Mario Vargas Llosa. Bu anlamda onun yanına koyabileceğimiz şu anlatıcıların da yol arkadaşıdır: Jorge Luis Borges, Pablo Neruda, Octavio Paz, Gabriel García Márquez, Carlos Fuentes, Julio Cortázar. Onları ortak payda da buluşturan kuşkusuz ortak tarih, coğrafya ve dildir.
Kurdukları edebiyatta kimlik / aidiyet / tarih bilinci, ortak coğrafyanın renkleri vardır. Bu da Aztek, Maya, İnka uygarlıklarının zenginliğiyle beslenmiştir. Kıtanın sömürgeleştirilme sürecinin tüm yönleriyle tanıklıkları yapmaları ise kurdukları edebiyata derinlik kazandırmıştır.
Özellikle ABD’nin Latin Amerika’ya müdahalelerine tanıklık etmeleri ise onların bir başkaldırı edebiyatı kurmalarında etkilidir. Eşzamanlı bir süreçte Marquez / Fuentes / Llosa romancılığının ortaya çıkan birikimine baktığımızda Latin kültür dünyasının siyasal ve toplumsal tarihine tanıklıkları içerdiğini gözleriz.
Zor Zamanlar romanı hem böylesi bir kurmaca gerçekliğin, hem de Latin Amerika’nın yakın tarihine dönük tanıklığın etkileyici bir romanıdır.
Llosa’nın Teke Şenliği ile başlayan darbeler ve diktatörlerin bu kıtadaki etkisini anlatan romanlarına (ilki Guatemala, ikincisi Dominik) döndüğümüzde hem o başkaldırının ne anlama geldiğini hem de tarihsel tanıklığın diliyle yazmanın bir yazar için kaçınılmazlığını bize anlatır.
Her yanıyla inandırıcıdır, her bir romanıyla yeni bir söyleyiş / üslûp geliştirmiştir Llosa. “Hikâye anlatma” sanatını kurmacanın özüne teslim etmiştir. Bir yanıyla geleneğin izinde bir romancı, öte yanıyla da modern anlatının yeniden kurucusu olarak karşımıza çıkar.
Mario Vargas Llosa yalnızca Latin Amerika’nın belleği değil, yaşadığımız iki yüzyılın roman sanatının da kurucu anlatıcılarındandır.
Süleyman Doğru, Llosa’nın başyapıtlarını İspanyolcadan dilimize kazandırmış bir çevirmen. Özellikle Hınzır Kız, Dünya Savaşı Sonu, Katedralde Sohbet ve son olarak da Zor Zamanlar’ı okuyucularla buluşturdu. Feridun Andaç’ın kendisiyle yaptığı söyleşiyi de yarın sitemizde okuyabilirsiniz.
- Necdet Neydim (İmdat Telefonsuz Bir Hafta Nasıl Geçecek / T. Feibel, Z . Wolff / Çeviren: Enise Eryılmaz / Hayalhane Yayınları),
- Öner Yağcı (Laikliğin yiğit savunucusu din bilim kadını: Bahriye Üçok!)
- Adnan Binyazar (Othello / William Shakespeare / Çeviren: Özdemir Nutku / Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları)
- Şiir Erkök Yılmaz (Sığınmalar, Fethiye’nin Düğünü / Yıldız İncesu / İleri Yayınları)
- Y. Bekir Yurdakul (Frida’nın Kanatları / Asuman Portakal / Tudem Yayınları),
- Mertcan Karacan (Bata Çıka / Fuat Sevimay / İthaki Yayınları)
- Mavisel Yener (Gece Mavisi Bir Saatte / Peter Stamm / Çeviren: Ufuk Tonka / DeliDolu Yayınları)
- Kısa tanıtımlar ve Mustafa Başaran’ın hazırladığı Bulmaca ile de düşün trafiği sürüyor.
İyi okumalar...
Gamze Akdemir
Kitap Dergi, BUGÜN gazeteniz Cumhuriyet’le birlikte...
Unutmayın; her gün Cumhuriyet her perşembe Cumhuriyet Kitap Dergi okunur!
