Zafer Doğan’dan ‘Yakın Tarihimizde Garip Olaylar’

TARİHİN POPÜLER YÖNÜ

Tarih, akademik disiplin olarak bilimsel yönü yanında popüler yönüyle de ilgi çeker. Siyasetle, toplum bilimle, iktisatla, hukukla, dış politikayla iç içe olması yanında, sanatla, edebiyatla, sporla, kültürle de iç içedir. Tarih; ilginç gelişmelerin, garip olayların da tanığı olduğundan, bu yönüyle de insanların ilgi alanına girer.

Tarihçi, bilim insanı Zafer Doğan, Yakın Tarihimizde Garip Olaylar (İthaki Yayınları) adlı çalışmasında, tarihin popüler yönüne odaklanmış. Erken Cumhuriyet döneminden 2000’li yıllara dek uzanan süreçte, pek öne çıkmayan, az bilinen bir dizi olayı incelemiş.

Kitabına İsmet İnönü’den Adnan Menderes’e, Kenan Evren’den Tansu Çiller’e, Yılmaz Güney’den Ali Rıza Binboğa’ya, Bedii Faik’ten Çetin Altan’a, Yıldırım Akbulut’tan Selçuk Parsadan’a dek pek çok ismi almış.

Zafer Doğan’ın kitabında iç siyaset de var, dış siyaset de. Mafya da var, magazin de. Kırşehir’in Demokrat Parti’ye oy vermediği için ilken ilçeye çevrilmesi de var, oğlunu Adnan Menderes’e kurban etmeye çalışan baba da. Uzaya ilk çıkan insan olan Sovyet kozmonot Yuri Gagarin’i tebrik ettiği için tutuklanan öğretmen de var, 1960’lı yıllardaki basın-iktidar kavgaları da.

Ünlü Ankara Cinayeti de var, Ankara Valisi Nevzat Tandoğan’ın intiharı da. İnönü Stadyumu’nun adının sıklıkla değiştirilmesi de var, Hürriyet gazetesinin logosundaki “Türkiye Türklerindir” sözünün öyküsü de.

Demokrat Partililer ve CHP Genel Sekreteri Kasım Gülek arasındaki polemikler de var, Refik Koraltan’ın patavatsızlığı da. Mısır’la yaşanan gerilim de var, Yusuf Akçura’nın derste milletvekili olarak derslere devam eden Adnan Menderes’i azarlaması da.

TRAJİKOMİK ANLAR, OLAYLAR

Zafer Doğan’ın kitabını okurken, hem son derece ciddi görünen siyasetçilerin, bürokratların insanı kahkahaya boğan sözlerine, gaflarına, patavatsızlıklarına tanık olup, gülüyorsunuz hem de ülkemizin kimler tarafından yönetildiğine bakıp, üzülüyorsunuz.

Boğaziçi Üniversitesi’nde tarih okuyan ve halen Yıldız Teknik Üniversitesi’nde tarih dersleri veren bir bilim insanı olan Doğan; tarih eğitimini boğucu, sıkıcı, tekdüze olmaktan çıkarmaya çalışan, tarihi sevdirmeye çabalayan, tarih anlatımını daha renkli hale getirmek isteyen bir akademisyen olarak, çalışmasında siyasi tarih kitaplarının, anıların, günlüklerin yanında, gazete arşivlerinden de yararlanmış. Dört yıl boyunca gazete arşivlerini taramış.

Zafer Doğan kitabında, kendi ifadesiyle, “mümkün olduğunca popüler tarihin eğlence ve kolay okunur boyutuyla, akademik tarihçiliğin ciddiyetini bir araya getirmeye” gayret etmiş.

Yakın Tarihimizde Garip Olaylar / Zafer Doğan / İthaki Yayınları / 310 s. / 2022.