Eskiden gökyüzüne bakardık, yıldız kayarsa dilek tutardık. Şimdi gökyüzüne bakıyoruz, yıldız kaymasa da “drone’suz bir Brüksel” dileği tutuyoruz içimizden.
Belçika gökyüzünde drone’lar cirit atıyor. Liège ve Brüksel havaalanlarında farklı günlerde görülen drone’lar hava trafiğini ve havalimanı hizmetlerini aksattı. Kleine-Brogel, Florennes ve Schaffen askeri üslerinde gözlenen drone’lar kaygı yarattı. Doel nükleer santrali civarında fark edilenler ise yüksek risk kategorisinde değerlendirildi.
Gökyüzünde yalnız gezen drone’lar ülkeyi ayağa kaldırınca yıldızlara bakar gibi drone’lara bakmaya ara verip hemen federal güvenlik konseyini topladı Belçikalı devlet yöneticileri.
DRONE KARŞITI PAKET
Ulusal bir hava güvenliği merkezi kurulması ve 1 Ocak 2026 itibarıyla faaliyete geçmesi kararlaştırıldı. Radar sistemleri ve drone karıştırıcı cihazlar (jammers) ile genel hava sahası gözetimini ve izinsiz drone uçuşlarını tespit etme yetenekleri geliştirilecek. Savunma bakanı Theo Francken, “Görürsek düşürmeye, sinyalini bozarak etkisiz hale getirmeye çalışacağız” dedi örneğin! Hükümet 50 milyon Avro tutarında bir bütçe ayırdı “drone karşıtı paket” için. Bu kapsamda drone’ları tespit ve durdurma sistemleri yer alacak. Belçika Savunma Bakanlığı, Letonya’daki bir şirketten sayısı açıklanmayan drone karşıtı drone’ları (kamikaze drone’ları olarak da bilinir) satın alma anlaşması imzaladı bile. (Drone karşıtı cihazları, örneğin bir askeri üssün üzerinde izinsiz uçan diğer drone’lara çarpıp onları etkisiz hale getirebilen küçük drone’lardır. Düşman drone’larını tespit edebilmeleri için radar ve küçük bir kamerayla donatılmışlardır.)
Theo Francken
Yabancı ülkelerden destek alındı. İngiltere, Almanya, Fransa gibi ülkeler drone karşıtı ekipman ve uzman desteği gönderdi. Acil güvenlik toplantıları düzenlendi. Örneğin, güvenlik konseyi toplandı, bakanlar ve sivil yetkililer koordinasyon sağladı.
“Peki neden şimdi görüyoruz bu drone’ları? Ve neden bu kadar çok” diye sormadan edemiyoruz. Siyah beyaz bir yanıt yok. Yanıt Belçika’nın havası gibi gri renkte. Yine de bazı olasılıklar öne çıkıyor:
1) Bu bir “istihbarat testi” olabilir. Belçika’nın hava izleme sistemlerinin ne kadar hızlı tepki verdiği ölçülüyor olabilir.
2) Rusya mı? Evet, herkesin aklına o geliyor. Ukrayna savaşı sonrası Avrupa’da görülen hibrit tehditler, drone trafiğinin doğal şüphelisi haline getirdi Moskova’yı. Ama henüz bunu doğrulayan somut kanıt yok. Drone’lar casusluk için değil diyor uzmanlar. Uzayda Rusya’nın yeterince uydusu var zaten. O zaman gözdağı vermek için mi? Belçika, şu an “şüphe seviyesini” yükseltmiş durumda ama kimse parmağı kesin bir yöne, Rusya’ya uzatmıyor. Bu uçuşlarda “çok büyük olasılıkla bir devletin yani Rusya’nın parmağının olduğu” konuşuluyor. Ama Rusya bu suçlamaları anında reddetti.
3) Sivil meraklılar mı? Bu drone’lar amatörün kullanacağı türden değil. Uçtukları yerler ise meraklı bir ergenin asla denemeyeceği kadar riskli.
Henüz Brüksel üzerinde büyük bir drone görülmemiş. Ama küçük drone’ların hikâyesi başka. Aralık 2024’te, tam Ukrayna lideri Volodimir Zelenski Brüksel’deyken, Euroclear binasının üzerinde bir drone beliriyor. Euroclear, hani şu 190 milyar Avro’luk Rus parasını donduran finans kurumu. (Zaten Avrupa Birliği de 190 milyar Avro’yu Ukrayna’ya aktarmanın formülünü arıyor. Açıktan böyle bir hamle yapılması halinde Belçika’yı sorumlu tutup hedef tahtasına koyacak Rusya.)
Polis, “Yalnızca 2025’te drone’larla bağlantılı yüz olay kayda geçti” diyor. Yani haftada iki kez gökyüzü karışıyor.
SESSİZ VE SİNSİCE
Belçika’da artık gökyüzüne bakarken sadece hayal kurmuyoruz, gözümüzü de dört açıyoruz. Çünkü drone’lar yıldız gibi değil, sessiz ve sinsice dolaşıyor. Kimse nereden geldiğini tam bilmiyor, kimse hangi amaçla uçtuğunu kesin söyleyemiyor. Ama bir gerçek var: Gökyüzü artık yalnız değil, biz de eskisi gibi güvenle bakamıyoruz.
Eskiden yıldız kayardı, dilek tutardık. Şimdi drone kayıyor, radar açıyoruz. Çağ değişti.
