AYM’nin iptal ettiği düzenlemeleri içeren tekliflerin madde sayısı 80’e ulaştı: Meclis’e ‘torba’ yağmuru

AYM’nin iptal ettiği düzenlemeleri içeren tekliflerin madde sayısı 80’e ulaştı: Meclis’e ‘torba’ yağmuru

4.05.2025 04:00:00
Güncellenme: 4.05.2025 05:13:27
Mustafa Çakır
Takip Et:
AYM’nin iptal ettiği düzenlemeleri içeren tekliflerin madde sayısı 80’e ulaştı: Meclis’e ‘torba’ yağmuru

Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği 703 sayılı KHK hükümleri, bu kez yasa teklifi olarak Meclis’e sunuluyor. Üç ayrı “torba teklifle” toplam 80 madde gündeme gelirken, kültür ve tabiat varlıklarının korunmasında yetki Cumhurbaşkanlığı ve TBMM’ye veriliyor.

İktidarın, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) iptal ettiği düzenlemeler için Meclis’e sunduğu “torba tekliflerin” sayısı 3’e çıktı.

3 teklifte toplam 80 madde bulunuyor. Şu anda tekliflerin hiçbirisi daha genel kuruldan geçmedi. Düzenlemelerin biri bile yasalaşmadan diğeri geliyor. Yeni sunulan teklifle, AYM tarafından iptal edilen, “Cumhurbaşkanlığı’nın sorumluluğundaki tarihi binaların onarım, restorasyan ve çevre düzenlemesi için yapılacak bazı hizmet alımlarının Kamu İhale Yasası kapsamı dışına çıkarılmasına” yönelik uygulama bu kez yasa olarak geliyor.   

AYM, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemiyle birlikte 2018’de çıkarılan 703 sayılı KHK ile getirilen hükümlerin önemli bir kısmını, KHK ile düzenlenemeyecek konuları içerdikleri veya Yetki Yasası kapsamında olmadıkları gerekçesiyle iptal etmişti. Ancak iptal kararları 1 yıl sonra yürürlüğe girecekti. İktidar iptal edilen düzenlemeleri yasa maddesi olarak birer birer Meclis’e sunuyor. İptal edilen düzenlemelere ilişkin toplam 32 madde olan ilk “torba teklif” TBMM Genel Kurulu gündeminde bulunuyor. Daha sonra sunulan 19 maddelik ikinci “torba teklif” ise daha Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bile görüşülmedi. Teklifin bu hafta ele alınması bekleniyor. Önceki “torbalar” geçmeden iktidar 29 maddelik yeni bir “torba teklif” daha sundu. 3 teklifteki madde sayısı 80’e ulaştı. Yeni teklifle AYM’nin iptal ettiği düzenlemeler bu kez yasa teklifi olarak getiriliyor. 

TENMAK’A MUAFİYETLER

Teklif ile Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, “Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu” (TENMAK) olarak değiştiriliyor. Bu kurum, araştırma ve incelemeler için hiçbir ilmühaber, ruhsatname veya imtiyaz almak zorunda olmayacak. Kurum tarafından açılan dava ve icra takiplerinde teminat aranmayacak. Kurumun yurtdışından alacağı mallar için teminat alınmaksızın bütçe dışı ön ödeme yapılabilecek. TENMAK’ın varlıkları devlet malı sayılacak, haczedilemeyecek ve rehnedilemeyecek.

BÜTÇEYE ‘ÖZEL GELİR’

Teklifle, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası’nda değişiklik yapılıyor. Cumhurbaşkanlığı ile TBMM’nin idare ve kontrolünde bulunan kültür ve tabiat varlıklarının korunması, kendileri tarafından yerine getirilecek. Cumhurbaşkanlığı’na bağlı saray, köşk, kasır ve müzelerden sağlanan her türlü gelir ile bunların bakım ve onarımı için yapılan şartlı bağışlar, yardımlar Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı muhasebe birimi hesabına yatırılacak ve bütçeye özel gelir kaydedilecek. Özel gelir kaydedilen bu tutar, Cumhurbaşkanlığı’na bağlı saray, köşk, kasır ve müzelerin bakım, onarım, muhafaza ve işletilmesinde kullanılmak üzere Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı bütçesinin mevcut veya yeni açılacak tertiplerine özel ödenek kaydedilecek. Gelirleri özel ödenek kaydedilen işletmeler, kurumlar vergisinden muaf olacak.

İHALE YASASI UYGULANMAYACAK

Cumhurbaşkanlığı’nın sorumluluğundaki tarihi bina ve objelerin onarımları ve restorasyonları ile çevre düzenlemesine ilişkin mal ve hizmet alımları ile özel ihtisas gerektiren konularda Cumhurbaşkanlığı’nca mütalaa ve hukuki hizmet satın alma işleri, Kamu İhale Yasası hükümlerine tabi olmayacak. Cumhurbaşkanlığı’nca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde gerçekleştirilecek.

MAPEG’E İSTİSNALAR

Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün (MAPEG) bütün mal ve varlıkları devlet malı hükmünde olacak ve haczedilemeyecek. Bunlar aleyhine işlenen suçlar devlet malları aleyhine işlenmiş sayılacak. MAPEG, yapacağı işlemler yönünden, KDV ve ÖTV hariç, her türlü vergi, resim, harç ve paydan, tapu ve kadastro işlemlerinden kaynaklanan her türlü döner sermaye ücretinden muaf olacak. 

MAPEG tarafından satın alınan veya ithal edilen binek araçları hariç, motorlu vasıtalarla, motorlu, motorsuz makine, cihaz, araç-gereç ile bunların yedek parçaları ve lastikleri, KDV ve ÖTV hariç her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulacak. MAPEG’in gelirleri de, vergiden müstesna olacak. 

DAVA MASRAFLARI KARŞILANACAK

MAPEG’in görev ve sorumluluklarının yerine getirilmesinden dolayı haklarında ceza davası açılmış olanların avukatlık ücretleri ile diğer yargılama masrafları, kesinleşmiş mahkumiyet kararı halinde geri alınmak kaydıyla kurum tarafından karşılanacak.