Cavit Orhan Tütengil mezarı başında anıldı

Cavit Orhan Tütengil mezarı başında anıldı

8.12.2025 13:18:00
Güncellenme:
Haber Merkezi
Takip Et:
Cavit Orhan Tütengil mezarı başında anıldı

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Sosyoloji Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Cavit Orhan Tütengil, 7 Aralık 1979 sabahı üniversiteye gitmek için İçlevent otobüs durağına doğru yürürken öldürülüşünün 46. yılında Zincirlikuyu’daki mezarı başında anıldı.

İÜ. İktisat Fakültesi Mezunlar Cemiyeti (İFMC) Genel Başkanı Sevil Usanmaz ve Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. İzzeddin Önder ve ailesi adına Kaya Tütengil’in konuştuğu anma törenine ailesinin yanı sıra İFMC üyeleri, öğrencileri ve okurları katıldı. Hocanın mezarı başında 46 yıldır toplanmalarının nedeni üzerine konuşan İzzeddin Önder, bu anmanın aslında faili meçhul cinayetlerin, Tütengill’in katillerin ve azmettiricilerin yargılanıp, cezalandırılmamasının protestosu olduğunu dile getirdi.

Tütengil Hoca, 58 yaşında cinayete kurban gittiğinde geride 20 bilimsel kitap ve aralarında gazetemizin yayınlananların da olduğu birçok makale kaleme almıştı. Prof. Dr. Emre Kongar, 1981 yılında kaleme aldığı Cumhuriyet Kitapları tarafından yeniden basılan Cavit Orhan Tütengil biyografisi kitabında; “Tütengil, tüm yaşamı boyunca, bilimin kuşkuculuğunu ve nesnelliğini, Atatürk düşüncesi doğrultusundaki yaşam görüşü ile bağdaştırma çabasını tutarlı olarak sürdürebilmiş bir düşünür ve yazardır. Yazdıkları, yalnız bugünkü değil, yarınki Türkiye’ye ışık tutacak niteliktedir. Bu çalışma, okuyucuya Tütengil’i tanıtırken, aynı zamanda, bir ülkenin toplumsal ve ekonomik koşullarının cinayetler yoluyla değiştirilmesinin olanaksız olduğu konusundaki evrensel gerçeği de aktarabilirse, amacına varmış sayılabilir.” diyerek örnek kişiliği ve eserleriyle ışık saçmaya sonsuza dek yaşayacağına ifade ediyor.

CAVİT ORHAN TÜTENGİL KİMDİR?

Prof. Dr. Cavit Orhan Tütengil, 1921 yılında İçel’in Tarsus ilçesinde doğdu. Bir köy öğretmeninin oğludur. İlk ve ortaokulu Tarsus’ta okudu. Parasız yatılılık sınavını kazandığı İstanbul Haydarpaşa Lisesi’nden 1940’ta mezun oldu. Yüksek Öğretmen Okulu öğrencisi olarak 1944’te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü ve 1958’de aynı üniversitenin İktisat Fakültesi’ni bitirdi. 1944-1953 yılları arasında Antalya ve Diyarbakır Liselerinde felsefe, Kepirtepe ve Aksu Köy Enstitülerinde de meslek dersi öğretmenliği yaptı. 1950-1951 öğretim yılını, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, mesleki incelemelerde bulunmak üzere gönderildiği Fransa’da geçirdi. 1953’te İktisat Fakültesi’ne sosyoloji asistanı olarak atandı. 1956’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde savunduğu Montesquieu’nün Siyasi ve İktisadi Fikirleri adlı doktora tezi ile Türk Dil Kurumu Bilim Ödülü’nü (1957) kazandı. 1960 yılında İçtimai ve İktisadi Bakımdan Türkiye’nin Karayolları adlı çalışmasıyla doçent oldu.

1962-1963 öğretim yılında İngiltere’de, British Museum’da yaptığı çalışma sırasında Dr. Rıza Nur’un elyazması kitaplarını ve Ziya Gökalp’in Londra’da yayımlanan “ilk” yazısını bularak kamuoyuna tanıttı. Arkadaşları ile birlikte 1942 yılında İstanbul’da Değirmen ve 1953’te de Diyarbakır’da Çizgi adlı fikir-sanat dergilerini çıkarmıştır. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Sosyoloji Enstitüsü Başkanı olan Prof. Dr. Cavit Orhan Tütengil, 7 Aralık 1979 sabahı, üniversiteye gitmek için İçlevent otobüs durağına doğru yürürken silahlı saldırıya uğradı ve öldürüldü.

ESERLERİ

Köy Enstitüsü Üzerine Düşünceler (1948)

Ziya Gökalp Bibliyoğrafisi (1949)

Montesquieu'nün Siyasi ve İktisadi Fikirleri (1954)

Diyarbakır Basın Tarihi Üzerine Notlar (1954)

Prens Sebahattin (1954)

Ziya Gökalp Üzerine Notlar (1956)

İçtimai ve İktisadi Bakımdan Türkiye'nin Kara Yolları (1961)

Dr. Rıza Nur Üzerine (1965)

Diyarbakır Basını ve Bölge Gazeteciliğimiz (1966)

Azgelişmiş Ülkelerin Toplumsal Yapısı (1966)

Köy Sorunu ve Gençlik (1967)

Ağrı Dağındaki Horoz (Denemeler) (1968)

İngiltere'de Türk Gazeteciliği (1969)

Türkiye'de Köy Sorunu (1969)

Sosyalbilimlerde Araştırma ve Metot (1969)

Azgelişmenin Sosyolojisi (1970)

100 Soruda Kırsal Türkiye'nin Yapısı (1975)

Temeldeki Çatlak (1975)

Atatürk'ü Anlamak ve Tamamlamak (1975)

Prens Lütfullah Dosyası (Vedat Günyol ile birlikte) (1977)