İktidar 'Çağ atladık' diye övünse de derin yoksulluk beşikte başlıyor

Bebek mamaları ve bebek bezleri marka ve miktarlarına göre değişkenlik gösterse de marketlerde yüksek fiyata satılan ürünlerin başında yer alıyor. Fiyatların yüksek olması söz konusu ürünlere ulaşımı zorlaştırıyor. Bu da bebeklerin sağlıklarında ciddi sorunlar yaşamasına yol açıyor. Özellikle bebek mamalarına erişim sorunu gelecek nesillerin sağlıklı yetişmesinin önünde engel anlamı taşıyor. 

YÜZDE 114 ORANINDA ZAM

Günlük 6-7 adet bez ihtiyacı olan bir bebek için ayda ortalama 180 ila 200 arasında bez kullanılıyor. Ortalama bir markanın 62’li olarak satılan bebek bezi 11 Ocak 2022 tarihinde 140 TL iken, şu anda yüzde 114 zamlı fiyatlarla 299.99 TL’den satılıyor. Bu fiyatlar, marketten markete değişkenlik gösterebiliyor. En çok zamlanan ürünler arasında yer alan bebek maması fiyatları dudak uçuklatıyor. Bir bebek, 800 gr mamayı ortalama üç günde tüketiyor. Bir markette 0-6 ay için olan 800 gr bebek maması 2 Mart 2022’de 149.99 TL iken aradan geçen 10 ayda yüzde 80 zamlanarak 279.99 TL’ye ulaştı.

2023’te, yoksulluk koşullarında yaşayan ve Derin Yoksulluk Ağı’na dahil olan 810 hanenin yüzde 46’sı bebek bezine, yüzde 27’si de bebek mamasına erişim konusunda desteğe ihtiyaç duyuyor. Bebek bezine erişimde yaşanan zorluk, aileleri aynı bezi uzun süre kullanmaya, bez yerine geçmeyecek farklı materyallerin bez yerine kullanmasına yol açıyor. Bunun sonucunda bebeklerin sağlıkları riske giriyor. Mamaya erişimdeki zorluklar ise bebeklerin besin ihtiyacını karşılaması mümkün olmayan lapa gibi yiyeceklerin kullanılmasına sebep oluyor. Çocuklarda yetersiz ve dengesiz beslenme çocukluk ve yetişkinlikte, anemi, obezite, bodurluk, aşırı zayıflık, bağışıklık hastalıkları, mikro besin eksiklikleri, öğrenme güçlüğü gibi sonuçlara yol açıyor. 2019’da yapılan Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması’na göre, 15-18 yaş arası çocuklarda, bodurluk oranı yüzde 4.6, çok zayıf olanların oranı yüzde 15.6, obezite oranı ise yüzde 8.3 olarak ölçüldü.

NUR ELİF AÇLIKTAN ÖLDÜ

Milyonlarca çocuk ekonomik yetersizlikler yüzünden derslere aç girmeye devam ediyor. Özellikle küçük yaş grubundaki çocuklar, erken saatlerde başlayan derslerine kahvaltı yapmadan gidiyor. Ekonomik yetersizlikler nedeniyle de okulda yeterli ve dengeli beslenemiyor. Yetersiz beslenme, milyonlarca çocuğun zihinsel ve sosyal gelişimlerini olumsuz etkiliyor. Geçen aylarda Eskişehir’de 6 yaşındaki Nur Elif T. yetersiz beslenme ve bakımsızlıktan yaşamını yitirmişti.

AKP-MHP REDDETMİŞTİ

Muhalefet, sivil toplum kuruluşları ve çeşitli dernekler, okullarda bir öğün ücretsiz yemek için çeşitli kampanyalar düzenliyor. Çocuk açlığı konusu bu kampanyalar sayesinde gündemde tutulurken, muhalet partilerinin okullarda ücretsiz yemek talebi AKP-MHP oylarıyla reddedilmişti. 

‘AÇIKLAMA SORUNU ÇÖZMEYE YETMEZ’

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, 2022-23 eğitim öğretim yılının ikinci döneminden itibaren okulöncesi eğitimdeki tüm okullarda ücretsiz yemek verileceğini duyurdu. Uygulamadan, taşımalı eğitimden yararlanan ve pansiyonu bulunan okullardaki öğrenciler de faydalanacak. Öğrenci Veli Derneği (Veli-Der) Başkanı Ömer Yılmaz, bakanın açıklamaları sonrası, “MEB’in sınırlı okul yemeği açıklaması çocukların açlık, yetersiz beslenme sorununu karşılamaya yetmez” dedi. 

MAMALARA ALARM TAKILDI!

Derin Yoksulluk Ağı’nın pandemi dönemini kapsayan Derin Yoksulluk Haklara Erişim Araştırması’na göre özellikle derin yoksulluk koşullarında yaşayan hanelerin yüzde 74’ü bebek maması ve bebek bezi almakta zorlanıyor. Aileler, bebekleri için mamaya ulaşamadıklarında şekerli su, hazır çorba ve pirinç lapası gibi besinlerle çocuklarını beslemek zorunda kaldıklarını anlatıyor. Araştırmaya göre, 2021’in ocak ayından itibaren kimi marketlerde bebek mamalarına takılan alarm, ekonomik krizin en çarpıcı örneği. 

(Lale Karabıyık)

‘TÜRKİYE’DE 14.8 MİLYON KİŞİ GELİŞEMİYOR’

CHP Genel Başkan Yardımcısı Lale Karabıyık, “Çocuklar ihtiyaç duydukları besinleri alamadığı için gelişemiyor. Çünkü uzmanlara göre, çocuklarımız yeni dokuların yapımı için gereken iyi kalitede protein, vitamin ve mineralleri alamıyor. Yaklaşık üç milyon çocuk ise kronik yetersiz beslenme yaşıyor. BM Dünya Gıda Programı tarafından hazırlanan Dünya Yoksulluk Haritası’na göre, Türkiye’de 84.3 milyon nüfusun 14.8 milyonu yeterli gıda tüketemiyor” dedi.

KRIZ BESLENME ÇANTASINI DA VURDU

Sağlık Bakanlığı’na bağlı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, öğrencilere yönelik bir beslenme listesi hazırladı. Listede, süt, yumurta, zeytin, peynir, çiğ sebze ve meyve gibi gıda ürünleri yer aldı. Buna göre bir öğrenci için bir haftalık örnek beslenme çantası 102 liraya mal oldu. Bir çocuğun bir aylık sağlıklı beslenme çantasının maliyeti ise 408 lira.