Nükleer kazada sorumluluk şirkette

“Nükleer Enerji Alanında Üçüncü Şahıslara Karşı Hukuki Mesuliyete Dair Sözleşmeyi Değiştiren Protokol”ün onaylanması hakkında karar, Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Nükleer enerji alanında hukuki sorumluluğu düzenleyen ve Türkiye’nin de taraf olduğu 1960 tarihli Paris Sözleşmesi’ndeki nükleer kaza tanımını genişleterek tazminat sınırlarını artıran ek protokol 2004'te imzalanmış, ancak Türkiye onaylamamıştı. Onaya ilişkin yasa teklifi, 11 Mart 2020’de TBMM Dışişleri Komisyonu’ndan kabul edildi ve Paris İklim Anlaşması’nın ardından 6 Ekim'de Genel Kurul’da kabul edildi. Görüşmelerde protokole ilişkin söz alan milletvekili olmadı.

SORUMLULUK İŞLETEN ŞİRKETTE

Söz konusu ek protokol, nükleer kazalar nedeniyle oluşabilecek zararların tazminini yeniden düzenliyor, ayrıca nükleer kazaların sadece kişilere değil çevreye verebileceği zararların karşılanmasını da güvence altına alıyor. Protokol, olası nükleer kazanın oluşturacağı zararın tazmini nükleer tesisi işleten şirkete getirirken şirketin, sözleşme kapsamındaki sorumluluklarını uluslararası sigorta poliçesi kapsamında güvence altına almasını öngörüyor. Türkiye, nükleer kazadan kaynaklanan zararla ilgili işletici sorumluluğunun 700 milyon avronun altında olmamasını öngören protokole, “belirlenen miktardan daha düşük bir bedel belirleme hakkını saklı tuttuğuna” dair bir çekince koydu. Çekincenin, “olası bir kaza durumunda Türkiye’den tazminat talebinde bulunan üçüncü ülkenin üstlendiği mali sorumluluk oranında karşılıklılık esası getirdiği” belirtiliyor.

AKKUYU İÇİN

Yasa teklifinin komisyon görüşmelerinde Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran, protokolün Akkuyu Nükleer Santrali’nin faaliyete geçmesi için onaylanması gereken düzenlemeler arasında bulunduğunu belirtmişti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler Genel Müdürü İbrahim Halil Dere de “Akkuyu Nükleer Santral Projesi’nin ilerlemesiyle paralel olarak, bu Paris 2004 ek protokolüne taraf olunması ve burada belirlenecek güvence limitlerinin ilgili proje şirketince temin edilmesi yani siorta poliçesi ve diğer mali teminatların edinilmesiyle ilgili olarak bir eksikliğimizi daha gidereceğiz” ifadelerini kullanmıştı.