‘Ortak mekanizma’ için gözler ABD’de: Ankara, yanıt bekliyor

Türkiye-ABD ilişkilerinde yeni yılda ilk gündem, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden’ın 31 Ekim’deki görüşmesi sonrası duyurulan iki ülke arasında kurulacak “ortak mekanizma” olacak. Türkiye, ilişkilerdeki tüm sorunların ele alınacağı çalışma grubunun kurulması için görüşlerini anlatan belgeyi 1 Aralık’ta ABD’ye iletti, ancak Washington’dan henüz bir yanıt gelmedi. 

Erdoğan ve Biden’ın 31 Ekim’de Roma’daki G-20 Zirvesi’nde yaptığı görüşmenin ardından Cumhurbaşkanlığı, “Türkiye-ABD ilişkilerinin geliştirilmesi için ortak bir mekanizma kurulması için mutabık kalındığını” duyurmuştu. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da 4 Kasım’da Türkiye ile ABD arasında Washington’ın Suriye’de terör örgütü YPG’yle işbirliği, FETÖ’nün ABD’deki varlığı ve S-400 gibi konu başlıklarının da ele alınacağı bir “çalışma grubu” kurulacağını açıklamıştı. Çalışma grubu için Ankara’da Dışişleri Bakanlığı’nın eşgüdümünde diğer bakanlık ve kurumlarla çeşitli çalışma ve toplantılar yapıldı. Türkiye’nin görüşlerinin bulunduğu “non-paper” olarak adlandırılan ve resmi bağlayıcılığı olmayan görüş belgesi, 1 Aralık’ta Çavuşoğlu tarafından ABD’li mevkidaşı Blinken’a sunuldu. Çavuşoğlu, belgenin ABD’ye iletildiğini 27 Aralık’ta yılsonu değerlendirme toplantısında açıkladı. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da 30 Aralık’ta AA’ya yaptığı açıklamada ABD’ye sunulan belgede, ortak mekanizmanın yapısının nasıl olacağı, sürecin nasıl işleyeceği gibi hususların yer aldığını belirterek, “Biz, pozitif bir gündemle bu sorunları çözmek için savunma sanayiinden terörle mücadeleye, ticaretten bölgesel konulara kadar her alanda karşılıklı çıkar ilişkisine, saygıya dayalı bir ilişkinin geliştirilmesi için elimizden gelen çabayı göstermeye devam edeceğiz” dedi.

İki ülke arasında teknik düzeydeki mevcut diyalog kanalları çalışmaya devam ederken Washington’ın Türkiye ile geniş kapsamlı bir çalışma grubu kurulması konusunda kamuoyuna hiçbir açıklama yapmaması dikkat çekiyor.

F-35 GÖRÜŞMELERİ SÜRECEK

Türkiye ile ABD arasında teknik düzeydeki görüşmeler ise savunma bakanlıkları arasında iki ayrı koldan devam ediyor. Ekimde Türkiye’nin S-400 alımı nedeniyle çıkartıldığı F-35 programı için ödediği 1.4 milyar doların iadesi için ülke heyetleri arasında Ankara’da bir görüşme yapıldı. Ayrıca kasım ayında da dört yıl aradan sonra Washington’daki Türkiye-ABD Yüksek Düzeyli Savunma Grup Toplantısı’nda Türkiye’nin ABD’den yeni F-16 savaş uçağı talebinin de aralarında olduğu savunma konuları ele alındı. Heyetlerin, her iki konuda da 2022 yılı başında yeniden bir araya gelmesi planlandı. Türkiye’nin F-35 programına ödediği paranın iadesi için yapılacak görüşmenin Washington’da, Türkiye-ABD Yüksek Düzeyli Savunma Grup Toplantısı’nın ise Ankara’da yapılması bekleniyor.