Rusya-Ukrayna gerilimiyle birlikte Batı, gözünü boğazlara çevirdi

Washington’ın “Rusya, Ukrayna’yı birkaç gün içinde işgal edecek” iddiasıyla bölgede tansiyon yükselirken ABD’den Montrö Boğazlar Sözleşmesi üzerinden yeni bir tartışma açacak çıkış geldi. 

"KONUŞULDU" İDDİASI

ABD ordusunun eski Avrupa Kuvvetleri Komutanı emekli General Ben Hodges, İngiltere merkezli LBC kanalında katıldığı yayında “Esasında Rusya’ya karşı kullanabileceğimiz, fakat kullanmadığımız bir koz var. Bu da Türkiye’nin boğazlar üzerindeki denetimi. Türk müttefiklerimizle, onların Rusya’nın karşı tepkisine maruz kalmayacaklarından emin olacakları doğru bir ilişki kurmamız durumunda, Türkiye’nin elinde Rus askeri gemilerine boğazları kapatmaları için meşru nedenler bulunuyor” dedi. Program sunucusunun konunun Türkiye’yle müzakere edilip edilmediğini sorması üzerine Hodges, “Bu konuyu iki hafta önce ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jack Sullivan’a sordum. Anladığım kadarıyla bu konuyu müttefiklerimizle konuşuyorlar” ifadelerini kullandı. 

"ABD İLE PAZARLIK YOK"

Hodges, daha sonra sosyal medyada yaptığı açıklamada Rusya’nın boğazlardan geçirdiği askeri gemilerle Montrö Sözleşmesi’ni ihlal ettiğini iddia etti ve Türkiye’nin Rus gemilerine boğazları kapatması gerektiğini savundu. 

Cumhuriyet’in ulaştığı Türk diplomatik kaynaklar ise ABD ile Montrö konusunda herhangi bir müzakerenin söz konusu olmadığını bildirdi. Türk yetkililer, Montrö Boğazlar Sözleşmesi kapsamında Türk boğazlarından Karadeniz’e yapılan geçişlerin titizlikle takip edildiğini, Montrö’nün uygulanması konusunda Türkiye’nin tutumunda değişikliğin bulunmadığını vurguladı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, cumartesi akşamı katıldığı canlı yayında olası bir çatışmada Türkiye’nin hangi adımları atacağını da değerlendirdiklerini belirterek  “Montrö’nün uygulanması bizim için önemli” demişti. 

"TUTUMUMUZ NET"

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da 3 Şubat’ta, “Bizim tutumumuz çok açık ve net, Montrö rejimi çerçevesinde Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerin barış, diyalog, huzur ve refah içinde yaşamasından yana olduğumuzu yıllardan beri dile getiriyoruz. Montrö’nün sağladığı statünün bütün taraflar için yararlı olduğunu, günümüz koşullarında bundan vazgeçilmesinin söz konusu olmadığını hep gündeme getirdik” ifadelerini kullanmıştı.