Son Dakika: Türkiye, İsveç, Finlandiya ve NATO arasındaki 4'lü zirve: Ortak bildiri imzalandı

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdelena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in katıldığı dörtlü görüşme sona erdi. Toplantı 2 saat sürdü.

Madrid'de NATO Zirvesinin yapıldığı IFEMA Kongre Merkezi'ndeki dörtlü görüşmeye, Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, İsveç Başbakanı Andersson ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg katıldı.

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg'in ev sahipliğindeki görüşme, basına kapalı yapıldı. Görüşmenin 2. saatinde müzakerelere ara verildi.

Erdoğan, daha sonra Niinistö, Andersson ve Stoltenberg’in katıldığı görüşmeye geçti. 

İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, İsveç Başbakanı Andersson ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg’in katıldığı dörtlü görüşme verilen aranın ardından devam edecek” denildi.

Görüşmede, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve MİT Başkanı Hakan Fidan da hazır bulundu.

TÜRKİYE, İSVEÇ VE FİNLANDİYA’DAN ÜÇLÜ MEMORANDUM

İki etap halinde yapılan toplantı sonrası Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında Finlandiya ve İsveç'in NATO üyelik süreçleri hakkında üçlü memorandum imzalandı. Memoranduma Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, İsveç Dışişleri Bakanı Anne Linde imza attı.

NATO Zirvesi'nin düzenlendiği Madrid'deki IFEMA Fuar Merkezi'ndeki imza törenine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson katıldı.

NATO’DAN AÇIKLAMA

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasında imzalanan ortak momerandumun ardında yaptığı açıklamada, “İsveç ve Finlandiya, Türkiye'ye tam destek sözü verdi” dedi. Stoltenberg, Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya tam olarak ne zaman üye olacaklarının net olmadığını ancak hızlı bir süreç olacağını ifade etti.

Stoltenberg, ayrıca, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğinin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in istediğinin tam tersi olduğunu belirtti. Stoltenberg, müttefikler arasında silah ambargosu olmaması gerektiğini vurguladı.

“FİNLANDİYA, TERÖRİZMİN TÜM BİÇİMLERİNİ VE TEZAHÜRLERİNİ KINIYOR”

Finlandiya Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Dışişleri Bakanlarımız, Türkiye’nin bu hafta Madrid Zirvesi’nde Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üye olmasını destekleyeceğini teyit eden üçlü bir momerandum imzaladılar” ifadeleri kullanılarak, “Türkiye, geçtiğimiz haftalarda terör tehdidi konusundaki endişelerini dile getirdi. Finlandiya bu endişeleri ciddiye almıştır. Finlandiya, terörizmin tüm biçimlerini ve tezahürlerini kınıyor” denildi.

NİİNİSTÖ: TÜRKİYE, FİNLANDİYA VE İSVEÇ’İN NATO’YA ÜYE OLMASINI DESTEKLEYECEK

Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö tarafından yapılan yazılı açıklamada, Madrid'deki NATO Liderler Zirvesi’nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in detaylı bir görüşme gerçekleştirdiği ifade edilerek, “Bu görüşme sonucunda dışişleri bakanlarımız, Türkiye’nin bu hafta Madrid Zirvesi’nde Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üye olmasını destekleyeceğini teyit eden üçlü bir momenrandum imzaladılar. NATO’ya katılımımızın somut adımları önümüzdeki iki gün içinde NATO Müttefikleri tarafından kararlaştırılacak” dedi.

Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği konusunda verilecek kararın çok yakın olduğunu dikkat çeken Niinistö, “Ortak momerandum Finlandiya, İsveç ve Türkiye’nin birbirlerinin güvenliğine yönelik tehditlere karşı tam desteklerini artırma taahhüdünün altını çizmektedir. NATO Müttefikleri olmamız bu taahhüdümüzü daha da güçlendirecektir” dedi.

“FİNLANDİYA, NATO’NUN TERÖRLE MÜCADELE POLİTİKALARINA TAMAMEN BAĞLI KALACAKTIR”

Türkiye'nin geçtiğimiz haftalarda terör tehdidi konusundaki endişelerini dile getirdiğine dikkat çeken Niinistö, “Finlandiya bu endişeleri ciddiye almıştır. Finlandiya, terörizmin tüm biçimlerini ve tezahürlerini kınıyor. Bir NATO üyesi olarak Finlandiya, NATO’nun terörle mücadele politikalarına tamamen bağlı kalacaktır” dedi. “Terörle mücadele, silah ihracatı ve suçluların iadesi konusundaki iş birliğimizi geliştirirken, Finlandiya doğal olarak kendi ulusal mevzuatına göre çalışmaya devam ediyor” ifadeleri kullanan Niinistö, “Finlandiya’nın NATO üyeliği yolundaki bu aşamayı tamamlamaktan mutluluk duyuyorum. Şimdi burada, Madrid’de gelecekteki müttefiklerimizle Finlandiya’nın NATO’daki rolü hakkında verimli konuşmalar yapmayı sabırsızlıkla bekliyorum” dedi.

ORTAK BİLDİRİ

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, İsveç Dışişleri Ann Linde’nin imza attığı momerandumda şu maddeler yer aldı:

1. Bugün, NATO Genel Sekreterinin kolaylaştırıcılığında bir araya gelen Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in temsilcileri müteakip hususlarda mutabık kalmışlardır.

2. NATO, müşterek savunma ve güvenliğin bölünmezliği ilkeleriyle ortak değerlere dayalı bir İttifaktır. Türkiye, Finlandiya ve İsveç Washington Antlaşması’nda belirtilen ilkelere ve değerlere bağlılıklarını ifade ederler.

3. İttifakın en temel unsurlarından biri üye devletlerin milli güvenliğinin yanı sıra uluslararası barış ve istikrara doğrudan tehdit teşkil eden terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede tam dayanışma ve işbirliğidir.

4. Müstakbel NATO Müttefikleri olarak Finlandiya ve İsveç, milli güvenliğine yönelik tüm tehditlere karşı Türkiye’ye tam destek verirler. Bu çerçevede, Finlandiya ve İsveç, PYD/YPG ve Türkiye’de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek sağlamayacaklardır. Türkiye de milli güvenliklerine yönelik tüm tehditlere karşı Finlandiya ve İsveç’e tam destek verir. Finlandiya ve İsveç terörizmi tüm biçim ve tezahürleriyle en kuvvetli şekilde reddeder ve kınar. Finlandiya ve İsveç, tüm terör örgütlerinin Türkiye’ye karşı gerçekleştirdikleri saldırıları açık ve net biçimde kınar, Türkiye’yle ve mağdurların aileleriyle en derin dayanışma duygularını ifade eder.

5. Finlandiya ve İsveç, PKK’nın yasaklanmış bir terör örgütü olduğunu teyit eder. Finlandiya ve İsveç, PKK ve diğer tüm terörist örgütlerin, bunların uzantılarının faaliyetleri ile iltisaklı kuruluşlar ve paravan örgütler içerisinde yer alan veya bu terör örgütleriyle bağlantısı bulunan şahısların faaliyetlerini engelleyeceklerini taahhüt eder. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bu terör örgütlerinin faaliyetlerini engellemek amacıyla aralarındaki işbirliğini artırmaya karar vermişlerdir. Finlandiya ve İsveç, bu terör örgütlerinin emellerini reddeder.

6. Buna ilaveten, Finlandiya 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren Ceza Yasası’nda yaptığı bir dizi değişiklikle cezalandırılabilir terör suçları kapsamına yeni faaliyetler eklemiştir. 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren bu son değişikliklerle terörist grupların faaliyetlerine katılım suçunun kapsamı genişletilmiştir. Aynı zamanda, kamusal alanda terörizmi tahrik eylemleri ayrı bir suç olarak cezalandırılmıştır. İsveç, yeni ve daha etkin bir Terör Suçları Kanunu’nun 1 Temmuz itibariyle yürürlüğe gireceğini ve hükümetin terörle mücadele mevzuatını daha da tahkim edeceğini teyit eder.

7. Türkiye, Finlandiya ve İsveç aralarında artık hiçbir milli silah ambargosu bulunmadığını teyit ederler. İsveç, NATO Müttefiklerine yönelik olarak silah ihracatına ilişkin milli mevzuatını tadil etmektedir. Gelecekte, Finlandiya ve İsveç’ten yapılacak savunma sanayii ihracatı Müttefik dayanışmasına ve Washington Anlaşması’nın 3. Maddesi’nin ruhuna ve lafzına uygun biçimde yürütülecektir.

8. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bugünkü görüşmelerden sonra müteakip somut adımları atacaklarını taahhüt ederler:

• Terörizmle, örgütlü suçlar ve diğer ortak sınamalarla mücadelede mutabakat temelinde işbirliğini geliştirmek için kolluk kuvvetlerini ve istihbarat kuruluşlarını da içeren her düzeyde hükümetlerarası yapılandırılmış bir diyalog ve işbirliği mekanizması tesis edeceklerdir.
  
  
• Finlandiya ve İsveç, ilgili NATO belgelerinin ve politikalarının hükümleriyle uyumlu biçimde terörizmle mücadeleyi kararlılık ve azim içinde yürütecek ve yerel mevzuatlarını bu doğrultuda güçlendirmeye yönelik gerekli tüm adımları atacaklardır.
  
  
• Finlandiya ve İsveç, Avrupa İade Sözleşmesi’yle uyumlu biçimde, Türkiye tarafından sağlanan bilgi, delil ve istihbaratı dikkate alarak Türkiye’nin terör zanlılarına dair sınır dışı veya iade taleplerini ivedilikle ve bütün boyutlarıyla işleme koyacak ve Türkiye’yle iade ve güvenlik işbirliğini geliştirmek için gerekli ikili ahdî düzenlemeler yapacaklardır.
  
  
• Finlandiya ve İsveç, 5. paragrafta kayıt altına alındığı çerçevede, PKK terör örgütünün ve bütün uzantıları ile iltisaklı kuruluşlarının ve paravan örgütlerinin para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerine yönelik soruşturma başlatacak ve bunları yasaklayacaklardır.
  
  
• Türkiye, Finlandiya ve İsveç dezenformasyonla mücadele edeceklerini taahhüt edecek ve yasalarının, Türkiye’ye yönelik şiddeti kışkırtan faaliyetler dahil olmak üzere, terör örgütlerinin propagandası amacıyla istismar edilmesini engelleyeceklerdir.
  
  
• Finlandiya ve İsveç, silah ihracatına dair mevzuatlarının Müttefiklere yönelik yeni taahhütleri mümkün kılmasını ve NATO’daki üyelik statüleriyle mütenasip olmasını temin edeceklerdir.
  
  
• Finlandiya ve İsveç, Türkiye’nin askeri mobilite konusundaki PESCO projesine katılımı dahil olmak üzere, Türkiye ve diğer AB üyesi olmayan Müttefiklerin Avrupa Birliği’nin Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası’nın mevcut ve müstakbel girişimlerine mümkün olan en geniş şekilde dahil edilmesine destek vereceklerdir.

9. Bu adımların hayata geçirilmesi için, Türkiye, Finlandiya ve İsveç Dışişleri, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları, İstihbarat Servisleri ve Güvenlik Kurumlarından uzmanların katılımıyla bir Daimi Ortak Mekanizma tesis edeceklerdir. Daimi Ortak Mekanizma diğer ülkelerin katılımına açık olacaktır.

10. Türkiye, NATO’nun Açık Kapı politikasına uzun zamandır devam eden desteğini teyit eder ve Madrid Zirvesi’nde Finlandiya ve İsveç’in NATO üyesi olmak üzere davet edilmelerine desteğini ifade eder.