Dünya Sağlık Örgütü'nden 'acil durum uyarısı': Maymun çiçek virüsü nedir?

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde her yıl bildirilen Maymun Çiçek Virüsü vaka sayısının istikrarlı bir şekilde arttığını söyledi. 

Geçen yıl Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde ortaya çıkan, cinsel ağlar yoluyla yayıldığı görülen "1b türü" virüsün hızla yayılmasının ve komşu ülkelerde tespit edilmesinin endişe verici olduğu vurgulanıyor.

MAYMUN ÇİÇEK VİRÜSÜ VAKA SAYISI NE KADAR?

Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan açıklamaya göre Afrika ülkelerinden bildirilen vaka sayısı geçen yılın toplamını aşarak 14 bini geçti, buna bağlı 524 ölüm kaydedildi.

Ocak ayından 8 Ağustos'a kadar 13 Afrika ülkesinde 2 bin 822 kişi virüse yakalandı, 14 bin 719 şüpheli vaka kayda geçti.

MAYMUN ÇİÇEK VİRÜSÜ KAÇ ÜLKEDE GÖRÜLDÜ?

M çiçeği virüsü, bugüne kadar başta Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC) olmak üzere, Afrika'da 13 ülkede görüldü.

MAYMUN ÇİÇEK VİRÜSÜ NASIL BULAŞIYOR?

Maymun Çiçek Virüsü farklı ülkelerde ortaya çıkan varyantları ile farklı yollarla bulaşabiliyor. 

MAYMUN ÇİÇEK VİRÜSÜ BELİRTİLERİ NELER?

İlk belirtiler virüsü kaptıktan sonraki 5 ila 21 günde ortaya çıkabiliyor. Virüs genelde yüksek ateş, baş, sırt ve kas ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, yorgunluk, üşüme, titreme ve ciltte su çiçeğine benzer kabarcıklara neden oluyor.

MAYMUN ÇİÇEK VİRÜSÜ HAYVANLARA BULABİLİR Mİ?

M çiçeği virüsü fareler ve sincaplar gibi kemirgen hayvanlardan veya enfekte olmuş bireylerden bulaşıyor. Virüsün neden olduğu vücut döküntülerine dokunmak, bu döküntülerin bulaştığı giysi, çarşaf, havlu ve benzeri eşyaları kullanmak ve vücut sıvılarıyla temas etmek en önemli bulaş nedenleri arasında yer alıyor.

MAYMUN ÇİÇEK VİRÜSÜ TEDAVİSİ NE?

Özel bir tedavi yöntemi olmayan hastalığın tedavisi antiviral ilaçlarla yapılıyor. Vakaların büyük bir kısmı hastalığı hafif geçiriyor ve birkaç hafta içinde sağlığına kavuşuyor.

MAYMUN ÇİÇEK VİRÜSÜ AŞISI VAR MI?

M çiçeği için DSÖ uzmanlarının iki aşıyı önerdiğini kaydeden Ghebreyesus, bu aşıların DSÖ tarafından listelenen ulusal düzenleyici kurumların yanı sıra Nijerya ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti gibi ülkeler tarafından onaylandığını vurguladı.

M çiçeği virüsü salgınında Kovid-19 salgınında olduğu gibi Afrika'nın aşıya ulaşımda adaletsizliğe uğramasından endişe ediliyor.

Africa CDC, salgını kontrol etmek için 10 milyon doz aşıya ihtiyaç olmasına karşın halihazırda 200 bin doz aşı olduğunu belirterek bunlardan çok azının Afrika'ya ulaştığına işaret ediyor.

Virüsten korunmak için 2 doz aşı olmak gerekirken Africa CDC, tek dozu yaklaşık 100 dolar olan aşının Afrika ülkeleri için çok pahalı olduğunu vurguluyor.

ADI NEDEN MAYMUN ÇİÇEK VİRÜSÜ?

M çiçeği virüsü insanlarda ilk kez 1970'de görülse de canlılarda ilk ortaya çıkışı 1958'de yaşandı.

Bir araştırma için kullanılan maymun kolonilerinde çiçek hastalığına benzer belirtilerin görülmesiyle tespit edilen virüs, 2022'ye kadar "maymun çiçeği (monkeypox)" olarak adlandırıldı.

DSÖ, 2022'de ırkçılık ve ayrımcılık kaygısıyla virüsün ismini "mpox" olarak değiştirdi.