Kenelerde bulaşan 'sessiz pandemi': Iyme hastalığı

İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ali Kutlu, lyme hastalığı hakkında açıklamalarda bulundu. 

SİNİR FELCİNE YOL AÇABİLİR

Havaların ısınmasıyla insanların kırsal alanlarda daha fazla bulunmasıyla sinsi bir şekilde ısıran kenelerin yol açtığı lyme hastalığının görülme sıklığının arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Ali Kutlu, “Lyme hastalığı keneler başta olmak üzere çeşitli böceklerin ısırdığı bölgede birkaç gün içerisinde oluşturduğu kızarıklıkla kendini göstermektedir. Bu kızarıklık fark edilmez veya ötelenirse kişilerde halsizlik, kas, eklem, baş ağrıları, sinir felçleri, depresyon gibi çok sayıda farklı yakınmaya yol açabilir, ilk andan itibaren tedavi edilmez ve kronikleşirse hastalara yıllarca hayatı zehir edebilir” diye konuştu. 

TEDAVİ OLMAYAN VAKALAR KRONİKLEŞİR

Prof. Dr. Ali Kutlu, mahiyeti ve topluma verdiği zararlar tam olarak anlaşılamayan, bilimsel camiada önemi hakkında yoğun tartışmaların olduğu lyme hastalığının hemen hemen her branşta hekimi ilgilendirdiğini söyledi. 

Kene ısırığının gitgide yayılan bir istila olduğunu, sinsi ve uzun süreçli gidişatıyla birçok farklı yakınmalara yol açtığını dile getiren Prof. Dr. Ali Kutlu, “Kene sokması sonrası kendine has bir deri lezyonu oluşan hastaların erken aşamada uygun tedaviyle tamamına yakını iyileşir. Tedavi almayan vakaların yaklaşık yüzde 20'si kronikleşir ve hastalık ilerledikçe kalıcı hasarlar bırakır” şeklinde konuştu. 

BAŞKA HASTALIKLARLA KARIŞABİLİR!

Lyme hastalığının kolayca gözden kaçabildiğini, hastalığa kuzey yarım kürenin sessiz pandemisi denildiğini vurgulayan Prof. Dr. Ali Kutlu, ABD'de yıllık 400 bin akut vaka tespit edilirken ülkemizde tespit edilen rakamın sadece 80-90 civarı olduğunu söyledi. Prof. Dr. Ali Kutlu, bu tehlikeli hastalıkla ilgili şu bilgileri paylaştı: 

“Lyme hastalığı keneler başta olmak üzere bazı sokan böceklerin de ısırdığı bölgede birkaç gün içerisinde oluşturduğu kızarıklıkla kendini gösteriyor. Bu hastalık büyük taklitçi olarak isimlendirilen, yüzlerce hastalıkla karışabilen, halsizlik, kas, eklem, baş ağrıları, sinir felçleri, depresyon gibi çok sayıda farklı yakınmaya yol açan, hastalara yıllarca hayatı zehir eden, çok güvendiğimiz kanda antikor varlığını tespit eden klasik laboratuvar testlerinin tanıda yetersiz kaldığı, kolayca gözden kaçırılabilen bir hastalıktır.

- Ülkemizde tanı konan yeni vaka sayısı genelde bir elin parmağını geçmezken ABD'deki rakamlardan yola çıkılarak yapılacak bir tahminle bazı hekimlere göre yaklaşık 7 milyon kişide bu hastalığın görülmesi beklenmektedir. Hastaların şikâyetleri farklı hastalıklarla oluşan şikâyetlere çok benzediği ve klasik tanı yöntemleri veya antikorlara yönelik laboratuvar testleri ile tanı koymak genelde mümkün olmadığı için hekimler bu hastaların büyük bir bölümünü teşhis edememektedir. Tanı konulan hasta sayısı için buz dağının sadece ucunu görebilmekteyiz demek yanlış olmaz.” 

ARTAN SICAKLIKLARLA KENELERİN YAŞAM ALANLARI GENİŞLEYEBİLİR

Prof. Dr. Ali Kutlu; küresel ısınmayla birlikte kenelerin yaşam alanlarının genişlediğini, insanların sportif veya sosyal amaçlarla kırsalda daha çok vakit geçirmesinin ve evlerde evcil hayvan bakmanın yaygınlaşmasının lyme hastalığının artmasına neden olabildiğinin altını çizdi. 

TANI İÇİN TETKİK ÇOK ÖNEMLİ

Tanı koymada tecrübeli bir hekim tarafından yapılacak karanlık saha mikroskopisi ve ileri immünolojik testlerin çok önemli olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ali Kutlu, açıklamasını şöyle tamamladı: 

“Çalıştığım Karadeniz Bölgesi adeta kenelerin ana vatanı. Kenelerle ilişkili hastalık deyince akla ilk önce Kırım Kongo Kanamalı hastalığı geliyor ama keneler çok sayıda farklı sağlık problemlerine yol açabiliyor. Örneğin alerji uzmanı olarak kenelerle ilişkilendirilen garip bir kırmızı et alerjisi olan alfa-gal sendromuna bölgemizde çok sık rastlanıyor. Ancak ülkemiz alfa-gal sendromu açısından dünyada bu sendromun en sık görüldüğü yerlerden biri olarak bilinmiyor. Yeni veriler kenelerle oluşan bu hastalığında Karadeniz de çok yoğun olduğu göstermektedir.

- Benzer şekilde lyme hastalığının yaygınlığıyla ilişkili de bölgemizde her hangi çalışma olmamasına rağmen çok sayıda gizli vakanın varlığı beklenmektedir. Özetle; kene veya böcek ısırması sonrası oluşan şikâyetleri önemsemeli, kendiliğinden düzelir düşüncesinde olmamalıyız. Bu şikâyetler zamanında doğru tanı ile tedavi edilmezse hızlı ilerleyen ve kronikleşen hastalıklara kolayca dönüşmekte ve sonrasında tedavi süreci çok daha zorlaşmaktadır. Bu sebeple kenelerin yol açtığı hastalıkların ciddiyeti ve yaygınlığı konusunda dikkatli hareket edilmesi gerekmektedir.”