Tahran’da olanları anlamak için “İran İslam Cumhuriyeti’nin” önce bir “takıyye cumhuriyeti” olduğunu anlamak lazım.

“İran İslam Cumhuriyeti’ni” gördüğünüz her yerde bunu, “İran takıyye cumhuriyeti”, hatta “İran Büyük takıyye cumhuriyeti” olarak okuyacaksınız…

İran siyasi eliti içindeki tüm büyük liderler ahvale göre bir uçtan bir uca; en ufak tereddüt göstermeden savrulabiliyorlar çünkü.

Dünün güvercini, bugünün şahini olurken; şahin güvercin oluyor.

İlke, fikir, düşünce sistemleri, dünya görüşü/duruşları ile temelde hiç ilgisi olmayan bu tavır/pozisyon değişikliklerini kimileri “kuzu görünümünde kurt” teşbihiyle anlatıyor.

İran’ın “kuzu görünümü altındaki son kurdu”, Ahmedinejad.

2009’daki hileli seçimler ardından yollara dökülen reform yanlısı kitleleri şiddet yöntemleriyle bastıran ve “isyancılara” gözdağı vermek amacıyla azılı diktatörlüklerde görülen toplu yargılamalar için kullanılan “özel yetkili mahkemeleri” devreye sokan rejimin “şahin” lideri; birdenbire “güvercin” kesildi. İran’ın “İslam öncesi” tarihinden bahsetmeye; kadınlara tolerans göstermeye, mollaların yetkilerini kısmaktan dem vurmaya, İran’ı uluslararası ilişkilerindeki yalnızlığından çıkarmaktan söz etmeye başladı…

İttifaktan düşmanlığa giden yol

Ahmedinejad’ın umulmadık “güvercinleşmesinde” rol oynayan nedenler, gelin görün ki İran Devlet Başkanı’nın düşünce yapısındaki değişiklikler değil…

Ahmedinejad’ı sürpriz biçimde “reformcu çizgiye” iten dinamik, rejimin tepesindeki bir numaralı Ayetullah, dini lider Hamaney ile olan kavgası.

“Yeşil İsyan” gölgesindeki sıcak 2009 yazında oysa; bu iki isim, can ciğer kuzu sarması birbirlerine koltuk değneği olmuşlardı.

Ahmedinejad; Hamaney için “öz babamdan farksız” ifadeleri kullanıyor; Hamaney olaylı cumhurbaşkanlığı yarışının “reformcu rakipleri” Musavi ile Kerrubi’ye karşı “şahin kanattaki” Ahmedinejad’ı tutuyordu.

Ahmedinejad-Hamaney’in bu demir ittifakı sayesinde, Musavi ile Kerrubi halen ev hapsinde. “Yeşil İsyan”ın öteki liderleri de ya “Yandım Allah!” yurtdışına kaçtı ya da ezildiler.

Bu büyük gözaltının sonuca erdirilmesinden sonra, rejimin bu en üst kademe iki lideri, ne var ki kanlı bıçaklı oldular.

Siyasi platformda “rakipsiz” kaldığını düşünen Ahmedinejad; “dini lider Hamaney”in gücünü de iğdiş edebileceğini düşünmeye başladı. Ahmedinejad İran’ın molla cenahından gelmeyen ilk cumhurbaşkanıydı çünkü...

Devrim Muhafızları’ndan sivrilerek önce Tahran Belediye Başkanı olan ve ardından Cumhurbaşlanlığı’na oturan Ahmedinejad’ın, Besiçlerle Devrim Muhafızları arasında çok güçlü olduğunu düşündüğü bir tabanı vardı.

İran Devlet Başkanı şimdi işte Hamaney’i; bu “askeri” iktidar temelini arkasına alarak, saf dışı etmenin yollarını arıyordu.

Ahmedinejad’ın bu cüretkâr hamlesine; Hamaney de yanına Meclis Başkanı Ali Larijani ile parlamentoyu alan bir cepheyle karşılık verdi.

Rejimin tepesinde patlak veren bu mücadelede kapışma, Ahmedinejad’ın siyasi çevresindeki en yakınlarının hapsi boylaması ve “Ahmedinejad’ın bizzat görevden alınacağı” yolundaki söylentilere dek tırmandı.

Devlet başkanının sonra görev süresinin bitimine dek koltuğunda kalacağı anlaşılsa da “son sözü söyleyen dini lider”; “Cumhurbaşkanlığı makamının yok edilmesinden yana olduğunu” açıkladı.

Hem Ahmedinejad hem Batı’ya rest!

İran, Hamaney’e göre bundan böyle “parlamenter sisteme” geçmeliydi.

Böylece 2013 “Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde”, 2009 isyanının bir ek provasının sergilenmesinin önü alınacak; Ahmedinejad ve şürekâsından kurtulunacaktı.

Ahmedinejad da bu satranca karşı “reformcu ayaklara yatarak”, uluslararası sistemde skor toplamaya bakıyor, prestijini parlatarak 2012 Mart’ındaki parlamento seçimleri için güç toplamayı hedefliyordu.

Ahmedinajad’ın bu bağlamdaki son hamlesi kapalı kapılar ardında Batılı güçlerle “nükleer program” üzerinde pazarlığa girmekti.

BM Güvenlik Konseyi üyeleri ve Almanya olarak belirlenen “P5+1” grubuyla Ahmedinejad arasındaki görüşmelerin tam bu zemin çalışmaları yapılırken; Batı ile ilişkileri yeniden buzul çağına indiren Tahran’daki son İngiltere sefareti baskını yaşandı.

Şimdi bu baskının -Besiç milisleri marifetiyle!- bizzat Hamaney tarafından yönlendirildiği söyleniyor. İran Devlet Başkanı’nın, “Batı’yla ilişkileri yumuşatma planı” böylece elinde patlamış oluyor.

İran, uluslararası planda giderek daha büyük yalnızlığa itilirken; rejimi besleyen “sertleşme atmosferi” de tekrardan tesis ediliyor, Ahmedinejad’ın iktidar tabanı olarak bellediği “Besiç güçlerinin” dini liderin etki alanından çıkmayacağı kanıtlanıyor!

Hamaney sadece Batı’ya bir defa daha rest çekmekle kalmıyor; Ahmedinejad’ı da iyiden iyiye “topal ördeğe” dönüştürüyor.

Bir taşla ne çok kuş birden değil mi?