Ekonomi, herkesi ilgilendiren bir konudur. Ancak ekonomi, matematiksel verilere dayanan bir bilim alanıdır. Bu nedenle hükümetlerin ekonomi politikaları, bu bilim dalının kuralları içinde yürütülmelidir.

Bilindiği gibi “Benim uzmanlık alanım ekonomidir” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, son yıllarda ısrarla “faiz sebep, enflasyon netice” söylemini kullanmaktadır. 

Enflasyon ve kur artışını dengelemek için faiz mekanizmasını araç olarak kullanan Merkez Bankası’na “Eyy Merkez Bankası” diyerek çok çıkıştı. Faizin çok kötü olduğunu, enflasyona sebep olduğunu söyleyerek sürekli bu ünlü sloganını tekrar etti. 

Bu ihtarlara aldırmayıp ekonomi biliminin kurallarını uygulamaya çalışan Merkez Bankası (MB) yöneticileri hedefe alındı. Sonunda Haziran 2019’da MB Başkanı Murat Çetinkaya görevinden alındı. Yerine gelen yeni Başkan Murat Uysal, gerçekten uysal davrandı ve Erdoğan’ın sloganına uyarak MB kredi faizlerini yüzde 8’e kadar indirdi. 

Siyaset, her türlü hamaseti (dolduruşa gelme) ya da her türlü sloganı kaldırsa da ekonomi, karmaşık bir yapıya sahip olması ve kurallara dayanan bir bilim olması nedeniyle hükümetlerin uyguladığı ekonomi politikalarının da kurallara uyması gerekir. 

Nitekim faiz yüzdesi indikçe döviz kurları yükseldi, enflasyon arttı. Bu politikayı aslında, Cumhurbaşkanı’nın bu söylemine çok sadık olan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak yürütüyordu.

Ancak “Faiz sebep, enflasyon neticedir” politikasını yürütmek için 130 milyar dolar harcandığı ve MB’nin rezervlerinin eksi bakiye verdiği en sonunda anlaşıldı. 

Bu politikayı yürüten MB Başkanı Murat Uysal görevinden alındı. Hazine ve Maliye Bakanı istifa etti. Merkez Bankası Başkanlığı’na Naci Ağbal getirildi. Ağbal, ilk iş olarak, ekonomi biliminin gereklerinin uygulanacağını belirten açıklamalar yaptı. 

Merkez Bankası, Ağbal yönetiminde ilk hafta içinde yapılan hataları dengelemek için, politika faizini yüzde 15’e çıkardı. Geçen perşembe günü (24.12.2020) de MB, faizleri iki puan artırarak yüzde 17’ye çıkardı. 

Böylece Türkiye, tüm dünyada en yüksek faiz uygulayan 8. ülke oldu. 

Sormak gerekir

Şimdi sormak gerekiyor: “Faiz sebep, enflasyon netice” kuralı ne oldu? Yoksa bu konuda da “beni yanıltmışlar” mı denilecek...

Bilimsel kurallar ve rakamsal veriler ekonomi alanının temel unsurlarıdır. Ekonomi, söylemler ve sloganlarla yürütülemez.