Maliye Bakanlığı’nın internet sitesini açtığınızda, bundan tam üç ay önce konulmuş bir yazılı açıklama görüyorsunuz.
Açıklama, geçen martta torba yasayla Cumhurbaşkanı’na verilen örtülü ödenek kullanım yetkisiyle ilgili yazım hakkında.
Mayıs ayı bütçe rakamlarının açıklanmasıyla birlikte, örtülü ödenekteki artışı irdelediğim yazıda, nisan ayında 51.5 milyon TL olan örtülü ödenek harcamasının, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın seçim mitingleri yaptığı mayıs ayında 109.1 milyon TL’ye ulaştığına dikkat çekmiştim.
Maliye 16 Haziran tarihli açıklamasında “Bakanlığımız tarafından Cumhurbaşkanlığı’na seçim öncesi örtülü ödenek aktarılmamıştır. Dolayısıyla habere konu edilen unsurlar gerçeği yansıtmamaktadır” bilgisine yer vermişti.
Biz de bu açıklamayı haberleştirdik.
***
Aradan üç ay geçti.
Maliye, 15 Eylül’de Temmuz-Ağustos bütçe rakamlarını açıkladı.
Pek çok gazete ve internet sitesi, sekiz ayda 1.2 milyar TL’ye yaklaşan örtülü ödenek harcamalarını, Cumhurbaşkanı’na verilen yetkiyle ilişkilendiren haberler yaptı. Maliye’nin, üç gündür herhangi bir açıklama yapmamasından hareketle, mayısta değilse bile Cumhurbaşkanı’na haziran-temmuz-ağustos aylarında örtülü ödenek aktarıldığı sonucunu çıkarabiliriz.
Bunu bir kenara not edin.
***
Yeniden bir seçim öncesindeyiz.
Aday listelerini kesinleştiren siyasi partiler, bugünden itibaren 1 Kasım seçimleri için çalışmaya başlayacak.
Ancak bu kez seçim kampanyaları bakımından muhalefet partileri ikili bir kıskaç içinde: Zaman darlığı ve bütçe sorunu. Üç parti, bu yıl tek genel seçim yapılacağı varsayımıyla bütçeden ödenen Hazine yardımlarını büyük ölçüde tüketti. (Üç siyasi partiye toplam 531.1 milyon TL ocak ve şubat aylarında aktarılmıştı.) 1 Kasım seçimlerine mali açıdan hazırlıksız yakalanan muhalefet partileri, bu nedenle yapabilecekleri pek çok miting ve kampanya etkinliğinden zorunlu olarak feragat ediyor.
HDP’nin durumu, CHP ile MHP’den farklı. Yüzde 10 barajını geçmesi sonucu, Hazine yardımından 2016 bütçesiyle yararlanabilecek olan HDP, bu olanağı erken seçim nedeniyle iki ay gibi bir farkla kaçırdı.
3. havalimanı töreni
Diğer yandan 1 Kasım seçimleri için, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yeniden miting alanlarına ineceği de açıklandı. Brüksel, Almanya gibi yurtdışı geziler, toplu açılış törenleri planlanmaya başladı bile. (Cumhurbaşkanı Erdoğan açısından bir kampanya malzemesine dönüşebilecek etkinlikler arasında 3. havalimanı töreni de yer alırsa şaşırmayın. Kredi sözleşmesinin, ekim ayında tamamlanabileceği ve konsorsiyumun ses getirecek bir “lansman” toplantısına hazırlandığı belirtiliyor.)
***
7 Haziran seçimleri öncesinde Cumhurbaşkanı’nın toplu açılış törenlerine katılımı, AKP’nin seçim kampanyasına doğrudan müdahil olduğu gerekçesiyle çok tartışıldı.
Hemen belirtelim; Cumhurbaşkanı’nın 1 Kasım öncesi bu tür program ve etkinliklere katılımı için örtülü ödeneğe ihtiyacı bulunmuyor. Ama konu, daha çok siyasi rekabetin adil koşullarda seyriyle ilgili. Muhalefet partilerinin, finansal bir kıskaç içine girdiği bir dönemde, Cumhurbaşkanı’nın “yeniden meydanlara inmesi”, olası bir haksız rekabet unsuru olarak, örtülü ödeneğin seçim kampanyasında kullanılıp kullanılmadığına dair soruları gündeme getirecektir.
Son bir not: Yasa gereği bütçenin binde beşini geçmemesi gereken örtülü ödenek kullanımı konusunda, yıl sonuna dek, epeyi bir “marj” bulunuyor. Sekiz ayda 1.2 milyar TL harcanan örtülü ödeneğin, 2.3 milyar TL’ye kadar yolu var.
