Şimdi yakın tehlike hak savunucuları mı?

AKP iktidarının her şeyden aşırı kuşkulanan, her şeyin kendisine yönelik ölümcül bir tehdit olabileceğini düşünen, tıpta paranoid tabir edilen bir davranış içine girişinin işaretleri her gün artıyor. Ya da bir iktidar gücü terörü yaratmak ve bunu sürekli beslemek için, bilinçli ve kasıtlı biçimde saçma sapan kuşkular bahane ediyor. Şimdi hedefte insan hakları savunucuları var.
İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP), beş hak örgütünün kurduğu bir paylaşım ağıdır. İHOP’un 7-9 Nisan’da yapılan paylaşım toplantısında, insan hakları savunucularına yönelik bir dizi eğitim semineri yapılması kararı alındı. Bu karar çerçevesinde, 2-7 Temmuz arasında insan hakları savunucularının olağanüstü dönemlerde hak savunuculuğuna devam edebilmelerini sağlayacak yöntem ve becerilerin paylaşıldığı bir seminer, İstanbul’da Büyükada’da düzenlendi. Seminerin kolaylaştırıcılığını Almanya’da bu konularda uzman iki kişi yapıyordu. Bunlardan biri, Ali Gharavi. Yanılmıyorsam Türkiye’de insan hakkı savunucuları Gharavi’yi, 2004’te Ankara’da toplanan, 90 ülkeden insan hakları mücadelesinde çalışan insanların katıldığı İnsan Haklarında Yeni Taktikler Uluslararası Sempozyumu’nda tanımıştı. Peter Steudtner ise şiddete başvurmayan muhalefet yöntemleriyle ilgilenen bir araştırmacı.
Sivil polisler 5 Temmuz sabahı Büyükada’da bir otelde yapılan semineri bastı ve seminere katılan herkesi gözaltına aldı. İddia edildiğine göre bir ihbarı değerlendirmişti polis. Neyin ihbarı olduğunu şimdilik kimse bilmiyor. Ama bazı şeyleri bilen AKP medyası, ertesi sabah erken saatlerde, ajanların tertiplediği bir toplantının basıldığı haberini vermeye başlarken, bazı medya tetikçileri bir yıl önce, 15 Temmuz darbe girişimiyle aynı günlere tesadüf eden bir uluslararası ilişkiler seminerinin gene Büyükada’da otelde yapılmış olmasıyla bunun arasında akıl almaz ilişkiler kurmaya başlamıştı. Aralarında ABD’li akademisyen Henri Barkey’in de bulunduğu geçen yılki seminerin, darbe planının bir parçası olduğu iddia edilmiş, galiba bir soruşturma açılmıştı.
Görünen o ki, iktidarın sivri akıllılarında ve oradan sirayet ederek savcılıkta bir Büyükada saplantısı, korkusu var. Buna insan hakları örgütlerinin faaliyetlerinin, bütün otoriter veya totaliter iktidarları, diktatörleri, zalim hükümdarları rahatsız etmesi ilave olunca, Büyükada’da yapılan hak savunucularının haklarının korunmasıyla ilgili bir seminer, terör örgütü üyeliğine ve yeni bir darbe girişimi veya ayaklanma hazırlığına karine olabiliyor. Nasıl oluyor diye sormayın? Olacak dendi mi, oluyor. Adalet Yürüyüşü’nün beklenenden çok daha büyük etki yarattığı bir ortamda, iktidarın dizginleri eline aldığı, ne olursa olsun kimseye göz açtırmayacağı işaretini vermek için, Büyükada ve ajan bahanelerinin kullanıldığını makul olarak düşünebiliriz. Bize dayatılan hayatın olağan akışına artık mükemmelen uyuyor bu.
İHOP’un sitesinde on insan hakkı kuruluşunun, 6 Temmuz’da yayımladıkları ortak açıklama son derece açık. Seminerin yapılmasına nasıl ve ne zaman karar verildiğini, içeriğini etraflı biçimde anlatıyor. “Gözaltına alınan arkadaşlarımızın insan hak ve özgürlüklerinin korunması ve geliştirilmesi için gösterdikleri olumlu çabaların tanığıyız” diyerek, derhal serbest bırakılmalarını talep ediyor.
Evet, söz konusu seminere katılan ve bugün gözaltında olan kişilerin hepsi, Türkiye’nin uluslararası alanda tanınan insan hakları savunucularıdır. Hak savunusunu siyasal görüş, cinsiyet, millet, ırk, din, dil ayrımı gözetmeden, herkes için ve her yerde canla başla, fedakârca yürüttüklerine, sadece insan hakları örgütleri üyeleri, solcular, demokratlar değil, bugün iktidar koltuklarında oturan birçok kişi de şahittir. Bu sonuncuların bugün sergiledikleri sessizlik, topluma hâkim kılınmak istenen büyük korkunun ya da fırsatçı riyakârlığın en anlamlı göstergesi değil midir?