Tüp bebek tedavisinde yapay zeka dönemi; ‘akıllı spermi seçiyor’

Yapay zeka yardımıyla tüp bebek tedavisinden çiftlerin yüzünü güldüren sonuçlar elde ettiklerini söyleyen Bahçeci Tüp Bebek Merkezi Embriyoloji Laboratuvarları Direktörü Doç. Dr. Sinan Özkavukcu, "Tüp bebek laboratuvarlarında yerini alan yapay zeka, akıllı sperm teknolojisi sayesinde dölleme ve kaliteli embriyo oluşturma şansı en yüksek spermin seçilmesini sağlıyor" dedi.

Doç. Dr. Özkavukcu, "Akıllı sperm uygulaması embriyoloğun seçmek üzere olduğu spermlerin görüntülerini bir kamera aracılığıyla bilgisayarda analiz eder. Bilgisayardaki özel bir program insan gözünün bile algılamakta yetersiz kaldığı sperm hareketlerini veri tabanına kaydedilmiş milyonlarca spermle karşılaştırır ve embriyo gelişimine yol açma ihtimali en yüksek olan spermleri anında işaretleyerek embriyoloğa bildirir. Böylelikle morfolojisi, hareketliliği ve hızı en iyi olan spermin yumurtaya verilerek kaliteli embriyolar oluşmasına yardımcı olur. Dünyanın sayılı merkezlerinde kullanılmakta olan bu yöntem Türkiye'de de uygulanmaya başlanarak anne-baba olma heyecanıyla tüp bebek tedavisine başvuran çiftlere umut ışığı oluyor" diye konuştu.

AKILLI SPERM TEKNOLOJİSİ İLE MORFOLOJİSİ,HAREKETLİLİĞİ VE HIZI EN İYİ OLAN SPERM TESPİT EDİLİR

"Tüp bebek tedavisi kişiye özel yaklaşım gerektiren bir tedavi olduğu için en doğru analizi yapabilmek ve doğru adımlarla planlanmış, standardize bir tedavi sonucunda gebelik elde edebilmek adına da yapay zeka teknolojisi büyük faydalar sağlamaktadır" diyen Doç. Dr. Özkavukcu, “Bilindiği üzere embriyolar bir yumurta ve bir sperm hücresinin bir araya getirilmesiyle meydana gelmektedir. Dolayısıyla embriyonun kalitesi bu iki üreme hücresinin kalitesiyle doğrudan ilişkilidir. Embriyo kalitesi arttıkça tedavilerdeki başarı şansı da katlanarak yükselmektedir.

Tüp bebek tedavilerinde elde edilen olgun yumurta hücrelerinin tümü tedavi için kullanılmakta ancak yumurtaya enjekte edilecek spermler kapsamlı bir seçim aşamasından geçirilmektedir. Mikroenjeksiyon işleminde yumurta içine enjekte edilecek spermi seçerken embriyologların bilgi ve deneyimlerini kullanarak çok hızlı bir şekilde karar vermeleri ve bir spermi seçerek işlemi hızla tamamlamaları gerekmektedir. Dünyadaki tüp bebek merkezlerinde uygulanan ve Türkiye'de de çok kısa bir süre önce hizmete sunulan akıllı sperm teknolojisi, mikroenjeksiyon işlemi sırasında, dölleme ve kaliteli embriyo oluşturma şansı en yüksek spermin yapay zeka kullanılarak seçilmesini sağlamaktadır. Gerçek zamanlı ve mili-saniye düzeyindeki bu değerlendirme; morfolojisi, hareketliliği ve hızı en iyi olan spermi insan gözünün yeteneklerini aşarak anında tespit ederek mikroenjeksiyon işlemi sırasında yumurtaya en doğru spermin verilmesine yardımcı olmaktadır" ifadelerini kullandı.

Doç. Dr. Sinan Özkavukcu, "Günümüzde artan bilgi birikimi ile birlikte özellikle laboratuvar teknolojisindeki ilerlemeler yüksek gebelik oranlarının elde edilmesini sağlayarak eve canlı bebek götürebilme şansını artırmaktadır. Sağlık, savunma sanayi, ilaç keşfi, eğitim, pazarlama, otomotiv gibi pek çok alanda kullanılan yapay zeka ürünleri tüp bebek laboratuvarlarında da yerini alarak baş döndürücü sonuçlar ortaya koymaya başlamıştır. Anne-baba olma umuduyla tüp bebek tedavisine başvuran çiftlerin tedavi protokollerine kısa bir süre önce eklenen Akıllı Sperm uygulaması da yapay zekanın katkısıyla kaliteli embriyoların oluşmasını sağlayarak başarılı sonuca ulaşma ihtimalini desteklemektedir. Tüp bebek laboratuvarında yumurtaya verilecek en sağlıklı sperm mikroenjeksiyon işlemini yürüten deneyimli embriyologlar tarafından seçilmektedir ancak anlık değerlendirmelerde insan gözünün algıladığı ve dikkate aldığı kriterler sınırlı kalabilmektedir. Akıllı sperm uygulaması mikroenjeksiyon işleminde yumurta hücresine verilecek spermlerin seçilmesi sırasında, işlemi gerçekleştiren embriyoloğa yol göstererek en sağlıklı hücrenin seçilmesine; dolayısıyla çok sayıda kaliteli embriyonun oluşturulmasına katkı sağlamaktadır. Mikroskoba yerleştirilen özel kameralar yardımıyla bilgisayar, sperm hücrelerini takip eder ve insan gözünün fark edemeyeceği hareket dinamiklerini anında analiz ederek yaptığı seçimi embriyoloğa iletir. Bu uygulama kullanılarak elde edilecek kaliteli embriyoların transferleriyle pozitif sonuca ulaşma şansı artabilir ve çiftler yıllarca kavuşmayı bekledikleri bebeklerine bir adım daha yaklaşmış olur" dedi.

ELDE EDİLEN KALİTELİ BİR EMBRİYO BİLE ALTIN DEĞERİNDEDİR

Tüp bebek tedavisinde çiftlerden elde edilen yumurtaların, spermlerin sayısı ve kalitesinin tedavinin başarısını doğrudan etkileyen faktörlerden olduğunu aktaran Doç. Dr. Özkavukcu, "Özellikle kadın yaşının ileri olduğu durumlarda ya da erken menopoz durumu söz konusu olduğunda kadından elde edilen yumurta sayısı sınırlıyken bu tabloya bir de hareketliliği düşük, morfolojisi bozuk olan sperm faktörü de eklendiğinde elde edilecek bir embriyo bile altın değerindedir.

Özellikle bu gibi kritik durumlarda yapay zeka destekli Akıllı sperm uygulaması farkını ortaya koymakta ve embriyo gelişimine yol açma ihtimali en yüksek olan spermleri embriyoloğa gösterebilmektedir. Böylece sınırlı sayıda yumurta olmasına karşılık bu yumurtalara verilecek en sağlıklı spermler seçilerek tutunma ihtimali yüksek embriyolar elde edilmektedir. Akıllı sperm bir yapay zeka veri tabanına bağlı çalıştığı için sürekli öğrenen ve kendini geliştiren bir sistemdir. Dünyanın dört bir yanından toplanan veriler Akıllı sperm uygulamasının veri deposunda işlenerek mikroenjeksiyon işlemi sırasında en kaliteli spermin seçimini sağlar. Bu sistem aktif bir yapay zeka öğrenme merkezi tarafından sürekli güncellenir ve her defasında daha başarılı bir sperm seçimi sağlar" diye konuştu.