18 yıldır konuşamıyordu... Yapay zeka konuşturdu!

Kaliforniya Üniversitesi'nden bilim insanları, bilgisayarlara bağlanan ve "hastaların, insan benzeri dijital bir avatar aracılığıyla iletişim kurmasını sağlayan" bir beyin implantı geliştirdi.

Söz konusu implant, 30 yaşındayken beyin sapı felci geçiren, böylece vücudundaki tüm kasların kontrolünü kaybeden bir hastanın 18 yıl sonra yeniden başkalarıyla iletişim kurabilmesinin önünü açtı.

Hastanın ilk sözleri, "Bir gecede her şeyim elimden alındı. 13 aylık bir kızım, 8 yaşında bir üvey oğlum ve 26 aylık bir evliliğim vardı. Bilinciniz tam, duyularınız tam, beş duyunuz da çalışıyor ama hiçbir kasınızın çalışmadığı için bir bedenin içinde kilitli kalıyorsunuz" oldu.

BEYİN DALGALARI SESE DÖNÜŞTÜRÜLDÜ

Nature dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, beyin ve bilgisayar arasında bağlayıcı işlevi gören implant, tamamen felçli olan hastanın beyin sinyallerini deşifre etti ve bunları, dijital bir avatar aracılığıyla sesli ifadelere (konuşmaya) dönüştürdü. 

Avatarın aynı zamanda, doğal yüz hareketlerini canlandırma yeteneğine sahip olduğu; beyinden gönderilen sinyalleri kullanan yapay zeka aracının yardımıyla, hastanın yüz kaslarının hareketlerini taklit ettiği kaydedildi.

Bilim insanları, bu araştırma sayesinde bilinci yerinde olan, ancak fiziksel olarak konuşamayan hastaların gerçek zamanlı, doğal iletişim kurmalarını sağlamayı umuyor.

YAPAY ZEKA ENTEGRASYONU

Araştırmacılar ilk olarak hastanın beyin yüzeyinde, konuşma için kritik olan bir bölgeye, konuşmaya çalışırken ürettiği beyin sinyallerini yakalayan 250'den fazla elektrot yerleştirdi. Ardından söz konusu sistem bilgisayarlara bağlandı.

Hasta da birkaç haftalık bir süre boyunca araştırmacılarla birlikte çalışarak, bir yapay zeka sistemini beyin sinyallerini tanıyacak şekilde eğitti. Bu uğurda, binden fazla kelimeden oluşan farklı ifadeleri sürekli tekrarladı. 

Böylece yapay zeka algoritması, fonemler olarak bilinen konuşmanın temel alt birimleriyle ilişkili beyin aktivitesi modellerini tanıdı.

BİR SONRAKİ HEDEF: KABLOSUZ İLETİŞİM

Öte yandan avatarın sesi, hastanın sesine benzeyecek şekilde kişiselleştirildi. Bu noktada, hastanın 2005 yılında yaptığı bir düğün konuşmasının görüntülerini analiz eden dil öğrenme hedefli bir yapay zeka aracı kullanıldı.

Çalışmanın yüksek lisans öğrencisi ve yazarı Kaylo Littlejohn konuya ilişkin demecinde, "Beyin ile ses yolu arasında felç nedeniyle kopan bağlantıları telafi ediyoruz" dedi.

Ekip için bir sonraki adımın, implantı fiziksel olarak bilgisayar ve beyne bağlamadan kablosuz iletişime olanak sağlamak olacağı belirtildi.