Deniz Berktay, Kiev'den bildiriyor, 'Kuzeyden Notlar: Kimin tarafını tutmalı?'

Bu savaşa, iki ayrı yönden bakıyorum: 1- Bu savaş bir yönüyle Rusya ile Ukrayna arasındadır ve bu açıdan bakıldığında, Rusya, 2014’ten beri Kırım’ı ele geçirerek ayrılıkçıları destekleyerek Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ihlal etmektedir. Böylelikle Rusya, sınırların değişmezliği ilkesine karşı çıkmaktadır ve sınırları birileri değiştirmeye başlarsa, bu işin ucunun nereye varacağı hiç belli olmaz. O nedenle kim buna kalkışırsa karşı çıkılmalıdır. İkincisiyse Rusya’nın Karadeniz’de çok fazla güçlenmesi, orta vadede Türkiye’ye yönelik baskının artmasına neden olur. O nedenle bu noktada ben, Ukrayna’nın bağımsızlık ve toprak bütünlüğünden yanayım. 2- Savaşın diğer boyutuysa, bir Batı-Rusya savaşı olmasıdır. İngiltere ve ABD, Ukrayna’yı kullanarak Rusya’yı çevrelemeye ayrıca Ukrayna’ya yardım bahanesiyle Karadeniz’de ağırlıklarını artırmaya çalışmakta ve Türkiye’ye baskılar yapmaktadır. Türkiye’nin yakın tarihine bakarsak asıl tehdidin (darbeler, bölücülüğün desteklenmesi, FETÖ, vb.) Batı’dan geldiği görülür. O nedenle ABD ve İngiltere’nin bu savaş vesilesiyle buralarda güçlenmesine de karşıyım ve bu nedenle acil barıştan yanayım.

GÖRÜLMEMİŞ KRİZ

Bulgaristan, tarih boyunca Rusya’yla yakın ilişkileri koruyan bir ülke oldu. Bulgarların büyük kısmı “Osmanlı’dan kurtaran ülke” ve “Slav ağabey” olarak Rusya’ya minnettarlık duyar. Evet, Bulgarların bu minnettarlığı, Rusya’ya istediğini vermemiş ve Bulgaristan, Rusya’ya teşekkür ederek Almanya’ya yanaşmıştı. Fakat Bulgarlar, ne I. Dünya Savaşı’nda, ne de II. Dünya Savaşı’nda (her ikisinde de Alman müttefiki olmalarına rağmen) Ruslara karşı savaşmamış, dahası II. Dünya Savaşı’nda Sofya’daki Sovyet Büyükelçiliği açık kalmış, Almanlar’ın baskısıyla burası kapatıldıktan sonra bile Varna’daki Sovyet Konsolosluğu savaşın sonuna kadar açık kalmıştı. İşte şimdi II. Dünya Savaşı’nda görülmemiş bir kriz patlamak üzere. Bulgaristan’da hükümeti düşen Başbakan Kiril Petkof, hükümetin düşmesinden, Rusya’nın Sofya Büyükelçisi Yelenaora Mitrofanova’yı da sorumlu tuttu (Rusya Dışişleri Sözcüsü Mariya Zaharova ise verdiği yanıtta, “Bulgar başbakanı, hükümet krizinin sorumlularını eksik saymış. Batman ve Kedi Kız’ı da ekleseymiş” demişti). Ardından Petkov, Bulgaristan’dan 70 Rus diplomatın sınır dışı edileceğini açıkladı. Büyükelçi Mitrofanova, bunun üzerine Bulgaristan’daki tüm diplomatik temsilciliklerin kapatılması için Rusya’ya başvuracağını söyledi. Rusya’ya yakın çizgideki Cumhurbaşkanı Rumen Radev, başbakanı bu kararı yeniden gözden geçirmeye çağırdı. Bu görülmemiş Rus-Bulgar krizi nereye evrilecek, göreceğiz.