Türkiye, Rusya ve İran Tahran’da Suriye zirvesi ile bir araya geliyor

Türkiye’nin kuzeyi ve güneyi hareketli bir dönem geçiriyor. Bir yandan Ukrayna, Rusya ile “tahıl krizi” pazarlığı yapan Türkiye, ABD lideri Joe Biden’ın 13-16 Temmuz tarihlerinde İsrail’den başlayan Ortadoğu turunu ve zirvesini izleyecek. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, önümüzdeki hafta salı günü de Tahran’da İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin ev sahipliğinde Rus lider Vladimir Putin’le birlikte üçlü zirve yapacak. Tahran zirvesinin birinci gündemi Suriye ve Türkiye sınırındaki YPG olacak.

Reisi’nin ilk kez katılacağı üçlü zirvede, üç ülkenin de güncellenmiş gündemleriyle ilgili konuları ele alması bekleniyor. Türkiye, Suriye’nin Tel Rıfat ve Münbiç gibi Fırat’ın batısında kalan bölgelerdeki YPG varlığından rahatsızlığını yüksek vurguyla gündeme getirmeye başlamıştı. Türkiye, NATO müttefiki ABD ile de anlaşamadığı YPG konusunun önümüzdeki süreçte Fırat’ın batısında sorun olmaktan çıkarılmasını istiyor. Bu yaklaşım gereği, iki bölgedeki YPG kontrolünün kırılmasını gerekirse bölgelere operasyon yapacağını tüm dünyaya ilan etmişti.

Erdoğan’ın Tahran görüşmelerinde, Münbiç ve Tel Rıfat bölgelerindeki durumun Türkiye için nasıl kritik noktaya geldiği konusunda kararlılığını bir kez daha iletmesi ve operasyon vurgusu yapması bekleniyor. Ankara’daki diplomatik kulislere göre, “İki lider çok da direnecek durumda görünmüyor.” Kulislerde, “İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğine yeşil ışık yakıp Batı kamuoyu olası harekâta çok fazla itiraz edemeyecek duruma getirildi. Şimdi sıra Rusya ve İran’da” değerlendirmeleri yapılıyor.

RUSYA VE İRAN’IN DURUMU

Ukrayna ile uzayan savaşı yürüten Rusya, aynı zamanda ambargolar nedeniyle de parlak bir dönem geçirmiyor. Türkiye ile tahıl satışı için etkili bir diplomasi yürütüyor. Bu ortamda birçok Rus firması Avrupa’daki merkezlerini İstanbul’a taşıma arayışında. Türkiye’nin bazı noktalarda Rusya için çıkış noktası olabileceği değerlendiriliyor. Esad yönetimine yaşamsal destek veren Putin’in Suriye konusundaki müzakerelerde pazarlığa açık olacağı savunuluyor.

Suriye’nin resmi yönetimi Esad’ın bir diğer destekçisi İran ise İsrail ve ABD’nin kıskacında bulunuyor. Biden ziyareti sırasında İran karşıtı İsrail-Arap dayanışmasının güçlendirilmesi hedefleniyor. Bölgesel ve küresel gelişmeleri değerlendiren Tahran yönetiminin elinin zayıf olduğu biliniyor. NATO zirvesinin ardından Tahran’daki görüşmelerinin sonunda Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyindeki YPG yapılanmasına yönelik tavrını netleştirmesi, operasyon yapıp yapmama noktasında karar vermesi bekleniyor.