Washington Post'tan iddia: İran misilleme planını gözden geçiriyor olabilir

ABD Başkanı Joe Biden, Beyaz Saray'dan ayrılmadan önce, Ortadoğu'da yıkıcı bir savaşı önlemek için yoğun bir diplomasi ve askeri hazırlık turu gerçekleştirdi. Washington Post'a göre Beyaz Saray'ın çabaları, İran'la arka kapı görüşmeleri yaparak itidal çağrısında bulunmayı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya Gazze'deki ateşkesi engellememesi yönünde keskin uyarılar yapmayı ve ABD'nin müttefiklerini korumak için bölgeye bir deniz ve hava filosu göndermeyi içeriyor.

Beyaz Saray yetkilileri, İran'ın geçen çarşamba günü Hamas lideri İsmail Heniyye'nin Tahran'da öldürülmesinin ardından büyük bir misilleme planını yeniden gözden geçirdiğini belirtiyor. Ancak, Hizbullah hala bir bilinmez olarak kalıyor.

Heniyye'nin ölümüyle ilgili ortaya çıkan karışıklık, İran'ın tepkisini daha da karmaşık hale getirdi. İlk olarak Tahran, Heniyye'nin bir İsrail füzesiyle öldürüldüğünü iddia etti, bu da benzer bir İran misillemesini gerektiriyordu. Ancak yetkililer, Heniyye'nin gizli bir bombayla öldürüldüğünü ve bunun farklı bir yanıtı tetikleyebileceğini düşündüklerini belirtti.

ABD'NİN GÜÇ GÖSTERİSİ

İddiaya göre, ABD'nin bu hafta gösterdiği güç ve İsviçre büyükelçiliği aracılığıyla Tahran'a iletilen gizli Beyaz Saray mesajları, İran'ı caydırmış olabilir. Üst düzey bir yönetim yetkilisi, "İran, ABD'nin çıkarlarını, ortaklarını ve insanlarını savunma konusunda kararlılığımızı açıkça anlıyor. Bu prensibi vurgulamak için bölgeye önemli miktarda askeri varlık gönderdik" dedi.

Biden'ın Netanyahu ile yürüttüğü diplomasi de bir o kadar karmaşıktı. Geçen perşembe günü yapılan keskin bir telefon görüşmesinde Biden, İsrail liderinin Gazze'deki ateşkes ve rehine kurtarma çabalarını engellediğinden şikayet etti. Biden, Netanyahu'yu "iyi bir ortak" olmaya zorladı.

ATEŞKES ANLAŞMASI

Geçen hafta, Netanyahu, anlaşmada ABD'nin müzakere ettiği formülde değişiklikler yapılmasını istemiş ve arabulucuların anlaşmayı bozabileceğinden korkmuştu. Bu hafta ise Netanyahu'nun, sağ koalisyonunun en az bir üyesine değişiklik yapılmadan anlaşmayı desteklediğini söylediği belirtiliyor.

İSRAİL'İN TALEPLERİ

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ve diğer üst düzey İsrailli güvenlik yetkilileri, Hamas'ın yeniden güçlenmesini önlemek için yapılan bu değişikliklerin anlaşmayı bozmaya değmeyeceğini savundu. Bu yetkililer, Netanyahu'nun zamanı boşa harcadığını ve rehinelerin hayatını tehlikeye attığını giderek daha yüksek sesle dile getirdiler.

Biden'ın İsrail'e yönelik hayal kırıklığı, Heniyye'nin öldürülmesinden sonra arttı. Bu olay, Lübnan'daki Hizbullah askeri komutanı Fuad Şükür'ün Beyrut'ta bir gün önce öldürülmesinin ardından meydana geldi. Bu operasyonlar taktik olarak parlak olsa da, stratejik olarak mantıksız bulundu.

ABD'NİN KONUMU

ABD'nin mesajları, büyük bir tırmanma riskinin son derece yüksek olduğunu ve İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın yeni hükümetinin istikrarı için ciddi sonuçlar doğuracağını da netleştirdi.

ABD'nin İsrail'e verdiği destek, Ortadoğu'da felaketin önlenmesi için caydırıcılık ve diplomasi kombinasyonunun en iyi yol olduğunu gösteriyor. Beyaz Saray'dan salı günü yapılan açıklamada, Amerika ile İsrail arasında "hiçbir ayrılık" olmadığı belirtildi.