Avrupa Merkez Bankası (AMB), geçen yıl sıkı para politikasının etkisiyle tarihindeki en büyük zararını açıkladı.
FAİZ POLİTİKASI ZARAR GETİRDİ
AMB, 2024 yılına ilişkin finansal sonuçlarını duyurdu.
Buna göre, banka geçen yıl faiz politikası nedeniyle 7,94 milyar Euro zarar etti. Bu zarar, yüksek faiz maliyetleri nedeniyle bankanın 25 yıllık tarihindeki en yüksek kaybı olarak kayıtlara geçti.
KARŞILIKLAR AÇIĞI AZALTMADI
AMB, 2023’te 6,62 milyar Euro tutarındaki finansal riskler için karşılık ayırdıktan sonra zararını 1,27 milyar Euro olarak açıklamıştı. Ancak bu karşılıkların kullanılması nedeniyle 2024 için açığı azaltamadığını bildirdi.
DAHA ÖNCE DE ZARAR AÇIKLAMIŞTI
AMB, 2023’te 2004'ten beri ilk kez zarar açıklamıştı. Banka, 2004 yılında Euronun hızla değer kazanması nedeniyle kur zararına bağlı olarak 1,63 milyar Euro zarar etmişti.
POLİTİKA KARARLARININ SONUCU
AMB’nin açıklamasında, söz konusu zararların uzun yıllar süren önemli karların ardından geldiğine dikkat çekilerek, “Zararlar, Eurosystem'in fiyat istikrarını koruma görevini yerine getirmek için alınan politika kararlarının bir sonucudur. Bu politikalar, AMB'nin çoğunlukla sabit faizli ve uzun vadeli finansal varlıklar satın alarak bilançosunu genişletmesini gerektirmiştir. Her durumda, AMB etkili bir şekilde çalışabilir ve herhangi bir kayıptan bağımsız olarak fiyat istikrarını sürdürme konusundaki birincil görevini yerine getirebilir.” ifadeleri yer aldı.
Net Faiz Giderleri Yüksek Kaldı
Daha yüksek faiz oranları, AMB’nin net faiz giderinin geçen yıl da yüksek seviyede kalmasına neden oldu. 2023'te 7,19 milyar Euro olan net faiz gideri, 2024’te 6,98 milyar Euro olarak kaydedildi.
ENFLASYONLA MÜCADELEDE AGRESİF FAİZ ARTIŞLARI
Bilanço kayıplarının temel sebebi, AMB’nin Euro Bölgesi'ndeki yüksek enflasyona karşı mücadele kapsamında 2022 ve 2023 yıllarında uyguladığı agresif faiz artışları oldu.
AMB’nin yükümlülüklerinin maliyetleri değişken faiz oranlarına bağlı kalırken, sıkı para politikasının bir sonucu olarak bu oranlar keskin şekilde yükseldi. Buna karşın, varlıklardan elde edilen faiz geliri aynı oranda artmadı. Bunun nedeni, bu varlıkların çoğunlukla sabit faizli ve uzun vadeli olması.
Yüzde 10’un üzerine çıkan enflasyonla mücadelede AMB, Eylül 2023'e kadar faiz oranlarını 10 kez artırmıştı. Daha sonra enflasyonun düşmesiyle Temmuz 2024’te para politikasında gevşeme sürecini başlatmış ve yıl sonuna kadar faiz oranlarını dört kez düşürmüştü.
GELECEK YILLARDA DA ZARAR BEKLENİYOR
Banka, önümüzdeki yıllarda da zarar edebileceğine işaret ederek, “Öyle bir durumda, bu tür zararların 2023 ve 2024'tekilerden daha düşük olması bekleniyor. Daha sonra AMB’nin yeniden kar etmeye başlaması öngörülüyor.” ifadesine yer verdi.
BİLANÇO GERİLEDİ
Bankanın bilançosunun toplam büyüklüğü geçen yıl bir önceki yıla göre 33 milyar Euro azalarak 641 milyar Euroya geriledi. Personel giderleri ise 676 milyon Eurodan 844 milyon Euroya yükseldi.
KÂR VE ZARAR YAN ETKİ OLARAK GÖRÜLÜYOR
AMB’nin ana görevi fiyat istikrarını sağlamak olup, elde edilen kar veya zarar, yan etki olarak değerlendiriliyor.
