ABD Başkanı Donald Trump, Meksika, Kanada ve Çin'e uyguladığı gümrük vergilerinin Amerikalılar için "kısa vadeli acıya" neden olabileceğini söyledi. Avrupa Birliği (AB) liderleri ise ABD'nin cezalandırıcı ticaret politikalarına karşı hazırlık yapıyor.
PİYASALAR NEGATİF ETKİLENDİ
Ticaret savaşı endişeleri küresel borsalarda düşüşe yol açtı. Pan-Avrupa STOXX 600 endeksi yüzde 1,3 gerileyerek yılın en büyük günlük kaybını yaşarken, S&P 500 vadeli işlemleri yüzde 1,4 düştü. Asya'da Tokyo Borsası yüzde 3, Avustralya'nın gösterge endeksi ise yüzde 1,8 değer kaybetti.
'DRAMATİK BİR ŞEY BEKLEMİYORUM'
Trump, Kanada ve Meksika liderleriyle görüşeceğini belirtti ancak gümrük vergileri konusunda geri adım atılmayacağını vurguladı. Avrupa Birliği'ne yönelik tarifelerin de kesinleşeceğini söyledi ancak tarih vermedi.
AB liderleri Brüksel’de konuyu ele alırken, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, gerekirse ABD'ye misilleme yapılabileceğini ifade etti. Lüksemburg Başbakanı Luc Frieden ise gümrük tarifelerinin ticarete zarar vereceğini belirtti. AB dış politika şefi Kaja Kallas, olası bir ticaret savaşında en büyük kazananın Çin olacağını söyledi.
YENİ GÜMRÜK VERGİLERİ YÜRÜRLÜĞE GİRİYOR
Trump’ın Kanada ve Meksika’ya yüzde 25, Çin’e yüzde 10 vergi getiren kararları salı günü yürürlüğe girecek. Ekonomistler bu hamlenin küresel büyümeyi yavaşlatacağını ve ABD’de fiyatları artıracağını öngörüyor. Trump ise bu vergilerin göçü ve uyuşturucu kaçakçılığını engellemek için gerekli olduğunu savundu.
EKONOMİK ETKİLER VE TEPKİLER
Kanada ve Meksika’nın ABD ham petrol ithalatında kritik konumda olması nedeniyle petrol fiyatları yükseldi. ABD ham petrolü 1 dolardan fazla değer kazanırken, benzin vadeli işlemleri yüzde 3 arttı. Otomobil ve tüketim malları sektörleri de büyük darbe alacak. Analistler, ABD'nin ithalatının neredeyse yarısını kapsayacak vergilerin Kanada ve Meksika’yı resesyona sürükleyebileceğini belirtiyor.
Volkswagen, BMW, Porsche ve Daimler Truck gibi otomobil üreticilerinin hisseleri Avrupa’da yüzde 5-6 düşüş yaşadı. Stifel analistleri, Volkswagen’in 8 milyar Euro, Stellantis’in ise 16 milyar Euro kayıp yaşayabileceğini tahmin ediyor.
YASAL VE DİPLOMATİK SÜREÇ
Trump, vergilerin "ulusal acil durum" kapsamında uygulandığını belirtti. Çin, ABD’nin kararına karşı Dünya Ticaret Örgütü’ne başvuracağını açıkladı. Meksika ise misilleme tarifeleri getireceğini duyurdu. Kanada ise uluslararası yasal yollarla itiraz etmeye hazırlanıyor.
Demokrat milletvekilleri Trump’ın yetkisini aşarak ekonomik istikrarsızlık yarattığını savunurken, ticaret hukukçuları kararın yasal zorluklarla karşılaşabileceğini belirtiyor.
Ticaret savaşının nasıl ilerleyeceği belirsizliğini korurken, küresel piyasalar ve şirketler büyük risklerle karşı karşıya kalmaya devam ediyor.
