G20 liderleri jeopolitik gerilim, enflasyon ve enerji krizinin gölgesinde toplanıyor

Bu yıl Endonezya'nın başkanlığını yürüttüğü G20'nin Liderler Zirvesi, "Birlikte İyileşelim, Daha Güçlü İyileşelim" temasıyla 15-16 Kasım'da Bali'nin güneyinde yer alan Nusa Dua yarımadasında düzenleniyor.

Bu yılki liderler zirvesinin resmi gündeminde, küresel sağlık mimarisi, sürdürülebilir enerji dönüşümü ve dijital dönüşüm konuları yer alıyor.

Zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katılımı bekleniyor. Türkiye'nin ev sahipliğinde Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında imzalanan, Ukrayna'dan tahıl ve gıda maddelerinin güvenli sevk edilmesini sağlayacak anlaşma, son dönemdeki diplomasi zaferi olarak zirvenin önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor.

PUTİN, ZİRVEYE KATILMAYAN TEK DEVLET LİDERİ

Arjantin, Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İtalya, Japonya, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Türkiye, Birleşik Krallık, ABD ve Avrupa Birliği'nin (AB) oluşturduğu G20 Liderler Zirvesi'ne katılmayacak tek lider Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin olacak gibi görünüyor.

Rusya'yı başında Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un olacağı bir heyetin temsil etmesi bekleniyor.

Daha önce Rusya'nın G20'den çıkarılmasını talep eden Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, geçen hafta yaptığı açıklamada, Putin'in zirveye katılması durumunda kendisinin çevrim içi de olsa bağlanmayacağını söylemişti. Mevcut durumda, Zelenskiy'nin zirveye bağlanarak bir konuşma yapması bekleniyor.

Brezilya'da seçimleri kazanan Luiz Inacio Lula da Silva 6 Kasım'dan beri Mısır'ın Şarm el-Şeyh kentinde düzenlenen BM İklim Zirvesi'ne katılım sağlasa da, G20 Liderler Zirvesi'ne katılımının henüz teyit edilmediği biliniyor.

Başbakanlık görevine yeni gelen Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ise G20 Liderler Zirvesi'ne katılımını teyit etmiş durumda.

Toplantının en önemli gündem maddelerinden biri olan Rusya-Ukrayna Savaşı'nın yanı sıra, uluslararası ekonomik iş birliği forumu olarak öne çıkan G20'de savaşın başlamasıyla etkileri daha derin hale gelen enerji krizi, tedarik sıkıntıları ve hayat pahalılığının getirdiği enflasyon krizi de liderlerin ajandasında üst sıralarda yer alıyor.

Avrupa başta olmak üzere artan doğal gaz fiyatları, bu fiyatların elektrik sektörüne yansıması ve akaryakıt fiyatlarındaki artış nedeniyle birçok ülke çeşitli önlemlerle enerji krizinin vatandaşlar üzerindeki etkilerini azaltmaya çalışıyor.

BİDEN VE Şİ İLK KEZ YÜZ YÜZE GÖRÜŞECEK

ABD Başkanı Joe Biden'ın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile başkan olduktan sonra 14 Kasım'da Bali'de ilk kez yüz yüze görüşecek olması, zirvenin merak edilen gelişmeleri arasında.

İki liderin görüşmesi, ABD-Çin arasındaki Tayvan gerginliği sonrası gerçekleşirken, Beyaz Saray yetkilileri Biden'ın görüşmede insan hakları ihlalleri ve Çin'in "zararlı ekonomik eylemleri" gibi konularda endişelerini dile getireceğini belirtti.

Ayrıca, Biden'ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile iletişiminin nasıl olacağı da merak konusu.

Biden, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun günlük petrol üretimini kasımdan itibaren 2 milyon varil azaltma kararının ardından Suudi Arabistan ile ilişkileri yeniden gözden geçirdiğini söylemişti.

G20 NEDİR?

AB ve 19 ülkeden oluşan ve 1999'da kurulan 20 Grubu (the Group of Twenty), 2003'ten beri liderler seviyesinde toplanıyor.

G20 ülkeleri küresel gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 85'ini, uluslararası ticaretin yüzde 75'ini ve dünya nüfusunun üçte ikisini oluşturuyor. Bu ülkeler aynı zamanda, küresel sera gazı emisyonlarının da yüzde 75'inden sorumlu.

Küresel ısınmanın artmasına yol açan emisyonlarda ABD ve AB ülkelerinin tarihi olarak yüksek sorumluluğu olmasına rağmen, mevcut emisyonlarda en büyük payı Çin oluşturuyor.

Dünyanın en büyük ekonomilerini oluşturan G20, uluslararası ekonomik kalkınmanın ana platformu olarak öne çıkıyor.

G20 ülkeleri arasında 2021 sonu gayri safi yurt için hasılaya göre, ABD 22,99 trilyon dolarla en büyük ekonomi olarak ilk sırada yer alırken, bunu 17,7 trilyon dolarla Çin takip ediyor. Avro bölgesi ise 14,5 trilyon dolarla üçüncü sırada.

Bu yıl Endonezya'nın yürüttüğü G20 başkanlığı gelecek yıl Hindistan ve 2024'te Brezilya'da olacak.