Madeni paralar eritilip hurdaya mı gidiyor? Ekonomist Mahfi Eğilmez'den 'darphane' önerisi

Enflasyon nedeniyle Türk Lirası’nın değeri her geçen gün erirken madeni paraların basımındaki madenlerin fiyatının yükselmesi ile bozuk paraların eritilip hurdacılara satıldığı gündeme geldi.

Diğer bir yandan madeni paraların basımındaki madenlerin fiyatının yükselmesi ile para maliyeti de yükseldi.

"ÖZEL HURDACILAR TÜREDİ"

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Uşak Milletvekili Özkan Yalım, madeni paraların maliyetini içerdikleri madenlerin fiyatları üzerinden hesapladı. Buna göre, 5 kuruş için 1 lira 56 kuruş, 10 kuruş için 1 lira 70 kuruş, 25 kuruş için 2 lira 16 kuruş, 50 kuruş için 3 lira 66 kuruş ve 1 lira için 4 lira 42 kuruş ham metal harcaması yapılıyor.

Son dönemde basılan demir paraların, darphaneden çıkar çıkmaz hurdacıların eline geçtiğini söyleyen Yalım, “Paralar eritiliyor ve hurdacılara satılıyor. Aslında bu bir suç” diye konuştu.

EKONOMİST MAHFİ EĞİLMEZ: "DARPHANE ARAŞTIRMALI"

Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez konu üzerine Twitter hesabından "Bazı iş sahipleri piyasada madeni para sıkıntısı olduğunu iletiyorlar ve madeni paraların eritilip hurdaya gitmiş olup olmadığını soruyorlar. Gresham Kanunu, çok yüksek enflasyon sonucu 500 yıl sonra tekrar ortaya çıkmış olabilir mi? Darphanenin bu konuyu araştırması gerekir" ifadelerine yer veren bir paylaşım yaptı.

Bazı iş sahipleri piyasada madeni para sıkıntısı olduğunu iletiyorlar ve madeni paraların eritilip hurdaya gitmiş olup olmadığını soruyorlar. Gresham Kanunu, çok yüksek enflasyon sonucu 500 yıl sonra tekrar ortaya çıkmış olabilir mi? Darphanenin bu konuyu araştırması gerekir.

— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) August 5, 2022

GRESHAM YASASI NEDİR?

Gresham yasası, nispi yüz değerleri nispi külçe içeriğinden farklı olan iki madeni para dolaşımdaysa, madeni paranın eritilmek üzere dolaşımdan çıkarılacağını belirtir.

Bu Kanun ismini, Kraliçe Elizabeth I in danışmanlığını yapan maliyeci ve tüccar Sir Thomas Gresham (1519-1579) dan almıştır. Gresham, Kraliçe’ye sunduğu bir raporda İngiliz Lirası’ nin altın kapsamının düşürülmesi sonucunda, Ingiltere’nin dış ticaretinin ucuz paralarla (maden kapsamı düşük) finanse edildiğini, değeri yüksek paraların ise iddihara gittiğini veya dolaşımdan çekildiğini belirtmişti.