Sanayide doğalgaz indirimi hanelere de yansır mı? Önder Algedik, Cumhuriyet'e değerlendirdi

Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ), büyük sanayi kuruluşlarının kullandığı gazın toptan fiyatında yüzde 13.30 ile yüzde 17.22 oranlarında; elektrik üretim amaçlı gaz toptan satışında yüzde 16.67 indirim yaptı.

Söz konusu karar, BOTAŞ’ın internet sitesinde yayımlanan açıklama ile duyuruldu.

Şubat ayı tarifelerini yayımlayan BOTAŞ hane, küçük sanayi ve konaklama tesislerinin gaz tarifesinde ise değişiklik yapmadı.

Açıklamada, sanayide kullanılan gaz fiyatında 2022 Ekim ayı esas alındığında 1 Şubat 2023 tarihi itibarıyla yüzde 24.77 ile yüzde 38.45 oranlarında indirim gerçekleştiği belirtildi.

Konuyla ilgili enerji ve iklim uzmanı Önder Algedik, "Devletin elektrik faturalarında yaptıkları düzenleme ile sanayi indirimi yaptık derlerken arka taraftan dağıtım şirktlerine çok ciddi zam yaptıklarını öğrendik. Enerji fiyatlarında bir zam düzenlemesi yapıldığı zaman bunun arka planını iyi incelemek gerekiyor. Burada arka plandaki bilgiye sahip değiliz ama şunu çok iyi biliyoruz ki Türkiye'de enerji fiyatlarında tüketiciye yük vermemek için dolaylı olarak sanayi ve ticarethaneye zam yaptılar. Sanayi ve ticarethane enerji maliyetleri çok şişti. Dolayısıyla bu da pahalılığa yol açıyor. Kuvvetle muhtemel bunun sanayiye yansıtılmasının sebebi aslında tüketicinin aldığı ürünün üretim ve ticarethane arasında satış bedeli kaynaklı maliyetleri bir nebze soğutmak olabilir diye tahmin ediyorum" dedi.

KONUTLARA İNDIRİM GELECEK Mİ?

Son bir yılda doğalgaza metreküp başı 2 TL'den fazla zam geldiğinin altını çizen Algedik, "Türkiye'nin gaz tüketimi yaklasık 50 metreküp dediğimiz zaman bu halkın cebinden yüz milyar liradan fazla çıkması demek. Bu da çok ciddi bir rakam ve ciddi bir yoksullaşmaya yol açtı. Dolayısıyla bu kadar yoksullaşmaya yol açan bir yerde sadece sanayide indirim yetmez, konutlarda da indirim yapmak gerekiyor. Avrupa son 5 ayda fiyatları (yüzde 83 oranında düşürdü) bu kadar normalize etmişken bu durum Türkiye'ye hiç yansımadı" şeklinde konuştu.

"457 MİLYAR LİRALIKTAN FAZLA FİYAT HALKIN CEBİNDE ZATEN YÜK"

Algedik, "Şu an Türkiye'nin enerji kalemlerine göre geçen yıl her bir kaleme gelen 1000 lira zam halkın cebinden fazladan 410 milyar liranın çıkması demek.

Bu işin sanayi bölümünde küçük bir azaltım o faturaya bir tık yansır fakat 457 milyar liradan fazla fiyat artışı halkın cebinde zaten yük olarak duruyor" dedi.

Avrupa Birliği'nin kömür petrol ve doğalgazda Rusya'ya bağımlı olduğuna dikkat çeken Algedik, "Geçtiğimiz bir yılda bu bağımlılığı önemli ölçüde azalttı. Fakat bu bağımlılığa başka bir bağımlılık ekledi. Mesela LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) bağımlılığı. ABD ile çok ciddi LNG anlaşmaları yapıyorlar. Dolayısıyla Rus doğalgazından kurtuldular belki ama Amerikan doğalgazı olarak LNG'ye bağlı oldular. 

'TÜRKİYE RUSYA'DAN ALDIĞI ENERJİ KALEMLERİNİ İÇ PİYASAYA YANSITMIYOR'

Türkiye enerji ve tarımda Rusya'ya bağımlılığımız sürüyor. Bu bağlılığımızı artıracak politikaları artırmaya devam ediyoruz. Öte yandan dünya bunu konuşmuyor. Türkiye dünya borsalarının altında Rusya'dan düşük petrol alarak aslında enerji zamlarını dünya fiyatlarından yansıtıp aradaki farkı bir şekilde cebe indiriyor" ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin Rusya'dan aldığı ucuz motorini iç piyasaya sürdüğü yönündeki haberleri hatırlatan Algedik, "Biz dünya piyasalarına göre 30 dolar civarında düşük fiyatlarla Rusya'dan petrol (şu anda ham petrol varili serbest piyasada 82 ABD Doları seviyesinde) alıyoruz. Dolayısıyla dünyadaki fiyat düşüşünün ötesinde ucuz Rus enerjisinden kaynaklı olarak Türkiye enerjiyi çok fazla ucuzlatabilir. Fakat bunu tercih etmiyor. Türkiye Rusya'dan aldığı enerji kalemlerini iç piyasaya yansıtmıyor" dedi.

KARADENİZDE DOĞALGAZ BULUNDU, FİYATLARA ETKİSİ OLACAK MI?

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Geçen yıl 19 Ağustos'ta Türkiye'nin Karadeniz'de doğalgaz keşfini gerçekleştirdiğini açıklamıştı. Bu gaz keşfinin faturalara indirim olarak yansıyıp yansıyamayacağını Algedik şöyle açıkladı:

"Fiyatların artmasını bekliyorum. Türkiye gazın seçime yetişmesi için cok ciddi ihaleler yaptı. Sadece boru hattı için bir italyan şirketi ile (Saipem) 600 milyon dolarlık bir anlaşma yaptı. Bütün bunların maliyetleri çıkacak ve acele ediliyor, dolayısıyla erken olmasından kaynaklı fiyatların şişmesi normal. Bu gaz çıkarsa yüksek yatırım maliyetini halkımız doğalgaz faturasında ödeyecek."