Tüketiciler otomobil bulamamaktan ve fırsatçılığın engellenememesinden şikâyetçiydi

Otomobil piyasasında pandemiyle birlikte başlayan arz-talep dengesizliği ve fiyatların hızlı artışı, fırsatçıların ortaya çıkmasına neden olmuş ve piyasa dengesi  bozulmuştu. Bir üst ÖTV oranına yükselmesine az bir tutar kalan 0 km otomobillerin bulunamadığı halde galerilerde yüksek fiyatla boy gösterdi. Bu da bireysel fırsatçılar ve bazı yetkili satıcılarda liste fiyatının üzerinde yapılan satışlar ve aksesuvar alımındaki zorlamalar, şikâyetlere neden olmuştu.

KAMPANYALAR MEMNUN ETTİ

Otomobil almak isteyen tüketicilere bir yıla varan sıralardan bahsedilirken galeriler ve internetteki ilan sitelerinde fahiş fiyatlarla satılan araçlar uzun süre gündemde kaldı. Tüketicilerin şikâyet ettiği durumlardan biri de yetkili satıcıların kendileriyle olması gereken iletişimi kurmamaları hatta ilgilenmemeleriydi. “Siz almazsanız sırada başkaları var” tarzında yanıtlarla karşılaşan tüketiciler artık tekrar değerli oldu. Temmuzda başlayan ve ağustosta iyice hissedilir hale gelen, bazı markalarda yüzde 40’a varan sipariş iptallerinin yanı sıra tedarikte birçok modelde sorunlar çözüldü. Fırsatçılara yönelik işletilen yeni kuralların da etkisiyle piyasada taşlar yerine oturmaya başladı. Yetkili satıcılar tarafından aranmaya başlayan tüketiciler pazarlık avantajlarının, kampanyaların başlamasından memnun. Ancak şimdi de krediye ulaşma sorunu kendini hissettiriyor. 

YÖNETİCİLER KAYGILI

Merkez Bankası’nın politika faizini birkaç kez yükseltmesi mevduat faizlerinin de yükselmesini sağladı. Bu arada kredi faizleri de yükselişe geçti. Yüksek kredi faiz oranına karşın krediyle otomobil almak isteyenler bunu başaramadı. Kredi başvurularının yaklaşık yüzde 80’i ret yanıtı alıyor. Tüketimi ve dolayısıyla ithalatı düşürmeye çalışan ekonomi yönetimi kredilerin iyice kısılmasını istiyor. Bu da otomotiv yöneticilerinin son çeyrek için endişelenmelerine yol açıyor. 

(Ali Haydar Bozkurt)

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in taşıt kredilerine sınırlama getirecek perspektife sahip olduklarını söylemesinin üzerine bir açıklama yaptı.

KREDİ DEĞERLENDİRMESİ

Bozkurt, “Kredilerin daha da kısılması konusunu değerlendirdiğimizde, normal pazar koşullarında bireysel müşterilerin yüzde 70’i kredi kullanarak araç almaktaydı. Geldiğimiz noktada bu oranın yaklaşık yüzde 20-25 oranlarına gerilediğini gözlemlemekteyiz. Bununla birlikte kredi kullanan müşterilerin de ortalama 1.5 milyon TL olan bir araç için maksimum 250-300 bin TL kredi kullanabildiğini görmekteyiz. Bu açıdan, kredilerin daha fazla kısılmasına ihtiyaç olup olmadığına bakmakta fayda olacaktır” dedi.

Bireysel tüketiciler gibi şirketlerin de krediye ulaşma konusunda ciddi sorunlar yaşadığı biliniyor. Önümüzdeki dönemde kurumsal firmaların araç alımlarında öne çıkacağının altını çizen Bozkurt, “Kredi konusunda önümüzdeki süreçte önemli olan özellikle kurumsal (filo) müşterilerin krediye erişebilmesi olacaktır. Gelecek iki yıllık süreçte bireysel müşterilerin araç satın almasında ciddi düşüşler olacağı bariz şekilde görülmektedir. Otomotiv pazarını kurumsal (filo) müşterilerin domine edeceği bir sürece girileceği de aşikârdır. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken husus, kurumsal müşterilerin krediye ulaşımında bir rahatlamaya gidilmesi ihtiyacının olmasıdır. Aksi takdirde, kurumsal müşterilerin araç alamaması durumunda, şirketlerin araç ihtiyacı karşılanamayacak ve ticari operasyonlar sekteye uğrayacaktır” dedi. Bozkurt, şunları söyledi: “Bunun yanı sıra otomotiv sektörü açısından değerlendirecek olursak mevcut yatırımları dikkate aldığımızda, toplam pazarın 700 bin adetin altına inmemesi önem arz etmektedir. Aksi takdirde sistem kendi kendini taşımakta zorlanabilecek, istihdam kayıplarına kadar gidebilecek başka olumsuz sonuçları da beraberinde getirebilecektir.”